Το αρχαίο θέατρο της Μαρώνειας βρίσκεται στα νότια του ομώνυμου χωριού, στην τοποθεσία «Καμπάνα» του νομού Ροδόπης. Βρίσκεται μέσα στον οχυρωματικό περίβολο της αρχαίας Μαρώνειας και έχει τρεις οικοδομικές φάσεις. Το θέατρο κτίστηκε στην πρώιμη ελληνιστική περίοδο. Στην πρώτη ρωμαϊκή φάση οικοδομήθηκε η σκηνή και το προσκήνιο και καλύφθηκαν οι αποχετευτικοί αγωγοί. Στην τελευταία υστερορωμαϊκή φάση, η ορχήστρα μετατράπηκε σε αρένα. Η χωρητικότητά του έφθανε τους 1200 – 1300 θεατές.
Την Τρίτη 9 Δεκεμβρίου 2008 ο πρόεδρος του Σωματείου «ΔΙΑΖΩΜΑ» επισκέφθηκε το αρχαίο θέατρο της Μαρώνειας, στο πλαίσιο της περιοδείας του στα αρχαία θέατρα της Βορείου Ελλάδας, όπου συναντήθηκε με όλους τους τοπικούς φορείς, με θέμα την ανάδειξη του παραπάνω θεάτρου. (βλ. εδώ)
Το «ΔΙΑΖΩΜΑ» έχει ανοίξει ειδικό τραπεζικό λογαριασμό (κουμπαρά) για το αρχαίο θέατρο της Μαρώνειας. (βλ. εδώ)
Το 2009 ολοκληρώθηκαν στο μεγαλύτερο μέρος τους οι εργασίες αναστήλωσης του αρχαίου θεάτρου της Μαρώνειας, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο των έργων «Αρχαιολογικές Εργασίες Ανάπλασης Ανάδειξης Αρχαιολογικών Χώρων Ν.Δ. Ροδόπης. Αρχαιολογικός χώρος Μαρώνειας – Ισμάρου» του Π.Ε.Π. Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης (ποσό 1.573.000 €) και «Προστασία – Ανάδειξη Αρχαίου Θεάτρου και Ρωμαϊκής Αγοράς Μαρώνειας» του Ε. Π. «Πολιτισμός» 2000-2006 (ποσό 550.000 €).
Επιπλέον χρηματοδότηση ποσού € 100.000 («Εργασίες αναστήλωσης αρχαίου θεάτρου Μαρώνειας 2009») δόθηκε από το Νομαρχιακό Διαμέρισμα Ροδόπης (Κεντρικοί Αυτοτελείς Πόροι).
Στις 29 Αυγούστου του 2009 το αρχαίο θέατρο της Μαρώνειας, μετά την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης της αναστήλωσής του, άνοιξε ξανά μετά από 2.300 χρόνια. Η ηθοποιός και ιδρυτικό μέλος του Διαζώματος, κα Λυδία Κονιόρδου απήγγειλε μονολόγους του Ευριπίδη σε σκηνοθεσία Θοδωρή Γκόνη. (βλ. εδώ)
Το έργο «ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΑΝΑΔΕΙΞΗΣ – ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗΣ ΑΡΧΑΙΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ ΚΑΙ ΕΡΕΥΝΑΣ – ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ΙΕΡΟΥ ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ ΣΤΗ ΜΑΡΩΝΕΙΑ», δηλαδή η Β΄ φάση αποκατάστασης και ανάδειξης του θεάτρου εντάχθηκε στο ΠΕΠ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΘΡΑΚΗΣ – Ε.Σ.Π.Α. 2007-2013, με χρηματοδότηση, ύψους 588.192 ευρώ. Το έργο περιελάμβανε:
τη συνέχιση και ολοκλήρωση των εργασιών αποκατάστασης του αρχαίου θεάτρου της Μαρώνειας. Αναλυτικότερα οι εργασίεςήταν οι εξής:
1.1. Συντήρηση-έρευνα του πλινθόκτιστου τοίχου του ρωμαϊκού προσκηνίου.
1.2. Κατασκευή και τοποθέτηση των υπολοίπων απαραίτητων λίθινων συμπληρωμάτων εδωλίων στο κοίλο.
1.3. Ανάδειξη της ελληνιστικής φάσης με τοποθέτηση των σωζόμενων προεδριών σε υποδομή από ανοξείδωτο χάλυβα στην κάτω απόληξη της κεντρικής κατεστραμμένης κερκίδας και διαμόρφωση ανοιγμάτων στα πέρατα και στο κέντρο του ημικυκλικού αγωγού της ορχήστρας με επικάλυψη από υαλοπίνακες.
Καταγραφή, μελέτη και δημοσίευση του ανασκαφικού υλικού του θεάτρου, εκτύπωση εκπαιδευτικού προγράμματος για μαθητές των δύο πρώτων τάξεων του Γυμνασίου.
Ανάδειξη του περιβάλλοντος χώρου του αρχαίου θεάτρου (εξομάλυνση πρανούς δυτικής παρόδου μετά την ολοκλήρωση της έρευνας των τάφων, νέα είσοδος, η οποία θα εξυπηρετεί και ΑμεΑ, νέα περίφραξη, καθιστικά, πινακίδες, φυτεύσεις κ.α).
Έρευνα-συντήρηση του Ιερού του Διονύσου (συγκρότημα δημοσίων κτιρίων), η οποία περιλαμβάνει:
4.1. Συντήρηση-στερέωση των ευπαθών τοιχοποιιών όλων των ανεσκαμμένων κτιρίων (ναός, βόρειο και νότια κτίρια).
4.2. Κατασκευή στεγάστρου προστασίας των ευπαθών τοιχοποιιών και επιχρισμάτων του νοτιοανατολικού κτιρίου.
4.3. Σύνδεση των κτιρίων του Ιερού με το θέατρο
Οι εργασίες της Β΄ φάσης(αποκατάσταση του κάτω κοίλου του θεάτρου) ολοκληρώθηκαν.
Την Κυριακή 4 Σεπτεμβρίου 2011 η μαγεία του Ομηρικού λόγου, με όχημα τη μετάφραση του Δημήτρη Ν. Μαρωνίτη και σε σκηνοθεσία Θοδωρή Γκόνη, ακούστηκε μέσα στο αρχαίο θέατρο της Μαρώνειας, σφραγίζοντας την πρώτη συνεργασία του Μεγάρου Μουσικής με το «ΔΙΑΖΩΜΑ». (βλ. εδώ)
Το Σάββατο 9 Σεπτεμβρίου 2017 το Σωματείο «ΔΙΑΖΩΜΑ» πραγματοποίησε την Ι΄ Γενική του Συνέλευση στο αρχαίο θέατρο της Μαρώνειας, με στόχο την προώθηση από της Πολιτιστικής Διαδρομής της Εγνατίας Οδού. (βλ. εδώ)
Το έργο «Βελτίωση – Διαμόρφωση οδού Μαρώνειας – παραλίας Πετρωτών – ορίων Ν. Έβρου», με φορέα υλοποίησης την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης / Διεύθυνση Τεχνικών Έργων ΠΕ Ροδόπης και προϋπολογισμό: 13.679.600,00 € συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση/Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και είναι ενταγμένο στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανατολική Μακεδονία – Θράκη 2014-2020». Το έργο αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2023. Η οδός με έναρξη τον ισόπεδο κόμβο νοτίως της Μαρώνειας θα διέρχεται από το αρχαίο θέατρο Μαρώνειας, διασχίζει την περιοχή της Μαρμαρίτσας, τα τείχη της Αρχαίας Ισμάρας, διέρχεται πάνω από την παραλία Πετρωτών και τον αρχαιολογικό χώρο της αρχαίας Μεσημβρίας και καταλήγει προ της υφιστάμενης οδού προς Δίκελλα – Μάκρη. Στόχοι του παραπάνω έργου: Ανάδειξη του Αρχαίου θεάτρου Μαρωνείας και των υπόλοιπων χώρων αρχαιολογικού ενδιαφέροντος της περιοχής (Μακρά τείχοι, Οδύσσειο ρείθρο κτλ). Αύξηση της επισκεψιμότητας στην ευρύτερη περιοχή. Αποκατάσταση επικοινωνίας των νομών Ροδόπης και Έβρου μέσω του παραλιακού μετώπου.
Το τελευταίο διάστημα υλοποιείται από την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης το πρόγραμμα «Πολιτιστική διαδρομή της Εγνατίας Οδού» (ViaEgnatia) ως Ολοκληρωμένη Χωρική Επένδυση, με χρηματοδότηση, ύψους 55,2 εκ. ευρώ, από το Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα (Π.Ε.Π.) Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης 2014-2020.(ΣΤΙΓΜΑ)
Απαιτείται η ένταξη της ολοκλήρωσης της αποκατάστασης του θεάτρου της Μαρώνειας (αποκατάσταση της γεωμετρίας του θεάτρου και λειτουργική σύνδεσή του με τον ευρύτερο αρχαιολογικό χώρο) στο πρόγραμμα Πολιτιστικής Διαδρομής VIAEGNATIA που υλοποιείται από την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης ως Ολοκληρωμένη Χωρική Επένδυση. (ΕΠΟΜΕΝΟ ΒΗΜΑ)
