Το ταξίδι μας: Το Αρχαίο Θέατρο στον Ορχομενό της Αρκαδίας

Σχετικά Θέατρα

Το Αρχαίο Θέατρο Ορχομενού είναι ένα από τα τέσσερα σωζόμενα αρχαία θέατρα της Αρκαδίας. Διαμορφωμένο στην ανατολική πλαγιά του λόφου της ακρόπολης της αρχαίας πόλης και μέσα στην αρχαία αγορά, το θέατρο προσφέρει μία πανοραμική άποψη της εύφορης πεδιάδας του Ορχομενού και της Κανδήλας που απλώνονται βόρεια και νότια του μνημείου. Από αρχαιολογικά στοιχεία προκύπτει ότι το θέατρο ανήκει σε ενιαία κατασκευαστική φάση, η ολοκλήρωση της οποίας χρονολογείται τον 3ο αι. π.Χ.

Το ταξίδι του Διαζώματος στο Αρχαίο Θέατρο Ορχομενού Αρκαδίας ξεκίνησε το 2008, όταν ο πρόεδρος του σωματείου, κ. Σταύρος Μπένος πραγματοποίησε επίσκεψη στο μνημείο, στο πλαίσιο περιοδείας του και συναντήθηκε με φορείς με προκειμένου να δρομολογηθεί η ανάδειξη του μνημείου. Στην επίσκεψη τον συνόδευε ο κ. Χρήστος Λάζος, ιδρυτικό μέλος του «ΔΙΑΖΩΜΑΤΟΣ» και συμμετείχαν ακόμη ο τ. Προϊστάμενος της ΛΘ΄ ΕΠΚΑ κ. Μιχάλης Πετρόπουλος, η τωρινή  Έφορος Αρχαιοτήτων Αρκαδίας, κα Άννα Καραπαναγιώτου, ο τ. δήμαρχος Λεβιδίου κ. Θανάσης Καβουρίνος και η κα Γεωργία Δάλκου που ήταν διευθύντρια του Θεατρικού Οργανισμού Τρίπολης.

Μια εικόνα ερήμωσης και εγκατάλειψης χαρακτήριζε το χώρο της ακρόπολης του Ορχομενού, όπου βρίσκεται και το Θέατρο, που μέχρι τότε δεν ήταν επαρκώς ανεσκαμμένο και μελετημένο και βασικά ζητήματα της αρχιτεκτονικής μορφής του παρέμεναν αναπάντητα.

Τα κεκτημένα της επίσκεψης ήταν πολλά. Η «ΤΡΑΠΕΖΑ ΑΤΤΙΚΗΣ» υλοποιώντας το θεσμό της εταιρικής ευθύνης αποφάσισε να «υιοθετήσει» το Αρχαίο Θέατρο του Αρκαδικού Ορχομενού διαθέτοντας το ποσό των 30.000 ευρώ για την προστασία, αξιοποίηση και προβολή του. Αυτή η σύμβαση πολιτιστικής χορηγίας έχει μέχρι σήμερα ξεχωριστή σημασία για το «ΔΙΑΖΩΜΑ», καθώς είναι η πρώτη που επεξεργάστηκε και υπέβαλε προς έγκριση το σωματείο στο Υπουργείο Πολιτισμού. Παράλληλα, ο τότε Νομάρχης Αρκαδίας κ. Δημήτρης Κωνσταντόπουλος ανακοίνωσε τη διάθεση των απαιτούμενων πιστώσεων για τη διάνοιξη της οδού πρόσβασης στο αρχαίο θέατρο, έργο που σύντομα ξεκίνησε και έχει πια ολοκληρωθεί.

Στο πλαίσιο «κοινωνικοποίησης» του Αρχαίου Θεάτρου το 2011 το «ΔΙΑΖΩΜΑ» συμμετείχε στη συνδιοργάνωση ειδικής εκδήλωσης για την ανάδειξη του αρχαίου θεάτρου του Αρκαδικού Ορχομενού. Ειδικότερα, την εκδήλωση επιμελήθηκαν η «Παναρκαδική Ομοσπονδία», η ΛΘ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων και το «ΔΙΑΖΩΜΑ». Στόχος της ήταν η εξασφάλιση της συνέργειας φορέων και πολιτών της Αρκαδίας, με κοινό όραμα την πλήρη αποκάλυψη, την προστασία και την ανάδειξη του αρχαίου θεάτρου.

Το Φεβρουάριο του 2012 το Σωματείο «ΔΙΑΖΩΜΑ» ανέθεσε τη μελέτη αποκατάστασης του αρχαίου θεάτρου στον αρχιτέκτονα – μηχανικό, κο Στρατή Παυλίδη με χρήματα που συγκεντρώθηκαν στον κουμπαρά του μνημείου και με τη σημαντική ενίσχυση των:  ATTICA BANK, Τ.Ε.Δ.Κ. Αρκαδίας, πολιτών και συλλόγων της περιοχής. Η μελέτη ολοκληρώθηκε το 2017 και αφού εγκρίθηκε από το Διοικητικό Συμβούλιο του Διαζώματος προωθήθηκε προς εξέταση στα αρμόδια όργανα του Υπουργείου Πολιτισμού.

Επίσης, το Δεκέμβριο του 2012, το  «ΔΙΑΖΩΜΑ» συνέβαλε στην υπογραφή μιας σημαντικής προγραμματικής Σύμβασης Πολιτισμικής Ανάπτυξης, ανάμεσα στο Δήμο Τρίπολης, την Περιφέρεια Πελοποννήσου και το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού.  Σκοπός της σύμβασης ήταν η διενέργεια ανασκαφικής έρευνας στο χώρο του αρχαίου θεάτρου και συγκεκριμένα η πλήρης αποκάλυψη του αποστραγγιστικού συστήματος, η ανασκαφή του κοίλου, η διενέργεια ερευνητικών τομών στο διάζωμα και το επιθέατρο και η πλήρης αποκάλυψη του σκηνικού οικοδομήματος.  Τη χρηματοδότηση ύψους 50.000,00 ευρώ διέθεσε ο Δήμος Τρίπολης.

Ο αρχαιολογικός χώρος του Ορχομενού είναι από το 2015 οργανωμένος και επισκέψιμος για το κοινό, μετά τις εργασίες που έγιναν τα τελευταία χρόνια (2011-2014) από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Αρκαδίας σε όλη την έκτασή του και με χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ ύψους πεντακοσίων χιλιάδων ευρώ. Οι εργασίες που πραγματοποιήθηκαν αφορούσαν την κατασκευή κτηρίου υποδοχής, διαδρομές επισκεπτών, δίγλωσσες πινακίδες σήμανσης και πληροφόρησης, περίφραξη του αρχαιολογικού χώρου, αποκάλυψη αρχαίων μνημείων, σύστημα πυρόσβεσης και πυρασφάλειας και ηλεκτρικό αμαξίδιο για κίνηση ΑΜΕΑ κ.α.

Ο αρχαιολογικός χώρος αποτελεί ένα υπέροχο πόλο έλξης για τον επισκέπτη, αλλά και ένα φωτεινό παράδειγμα για τη δύναμη των συνεργειών στην ανάδειξη του μνημειακού αποθέματος της χώρας μας.

Βίντεο από τα εγκαίνια του Αρχαίου Θεάτρου, εδώ (arcadia.portal.gr).

Δείτε την πρόοδο εργασιών στο Αρχαίο Θέατρο παρακάτω:

• Τη Δευτέρα 1η Δεκεμβρίου 2008 ο πρόεδρος του Σωματείου «ΔΙΑΖΩΜΑ», κ. Σταύρος Μπένος επισκέφθηκε το αρχαίο θέατρο Ορχομενού Αρκαδίας, στο πλαίσιο περιοδείας του, όπου συναντήθηκε με όλους τους τοπικούς φορείς, με θέμα την ανάδειξη του παραπάνω θεάτρου. (βλ. εδώ)
• Το Σωματείο «ΔΙΑΖΩΜΑ» έχει ανοίξει τραπεζικό λογαριασμό (κουμπαρά) για το αρχαίο θέατρο Ορχομενού Αρκαδίας. (βλ.εδώ)
• Το Μάιο του 2009 η ΑΤΤΙCA BANK διέθεσε στο Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού μέσω Πολιτιστικής χορηγίας το ποσόν των 30.000 ευρώ για τη χρηματοδότηση των ανασκαφικών εργασιών, καθώς και για τοπογραφικές και αρχιτεκτονικές αποτυπώσεις, οι οποίες αξιοποιήθηκαν για την ανάθεση της μελέτης αποκατάστασης. (βλ.εδώ)
• Αναλυτικά μέσω της παραπάνω χορηγίας πραγματοποιήθηκαν οι ακόλουθες εργασίες:

• • αντικατάσταση της πεπαλαιωμένης περίφραξης με άλλη, νέου τύπου, εναρμονισμένη με το περιβάλλον του αρχαιολογικού χώρου,
  • απομάκρυνση μπάζων παλαιών ανασκαφών, κυρίως από την περιοχή της σκηνής,
  • τακτοποίηση, ταξινόμηση, καταγραφή, φωτογράφηση και σχεδίαση διάσπαρτου δομικού υλικού,
  • μικρές ανασκαφικές τομές σε επιλεγμένα σημεία του μνημείου, οι οποίες θα βοήθησαν να αποκτηθεί μια πληρέστερη εικόνα της μορφής και της δομής του θεάτρου, έτσι ώστε να διευκολυνθεί το έργο της αποκατάστασής του,
  • λεπτομερής αρχιτεκτονική αποτύπωση του μνημείου.

• Η Νομαρχία Αρκαδίας διέθεσε στο Υπουργείο Πολιτισμού μέσω Προγραμματικής Σύμβασης το ποσό των 200.000,00 ευρώ για την κατασκευή δρόμου προς το αρχαίο θέατρο Ορχομενού Αρκαδίας. Οι εργασίες ολοκληρώθηκαν.
• Το έργο «Ανάδειξη αρχαιολογικού χώρου Ορχομενού Αρκαδίας», ενταγμένο στον άξονα προτεραιότητας «012 – Αειφόρος Ανάπτυξη και Ποιότητα Ζωής» του Ε. Π. Δυτικής Ελλάδας – Πελοποννήσου – Ιονίων Νήσων 2007-2013, πραγματοποιήθηκε με τη χρηματοδότηση του ΕΣΠΑ και προϋπολογισμό 500.000€. Οι εργασίες πεδίου ξεκίνησαν τον Ιούνιο του 2011 και ολοκληρώθηκαν τον Σεπτέμβριο του 2014 και επικεντρώθηκαν στον πύργο της εισόδου στο χώρο της Ακρόπολης, στην περιοχή του κτηρίου εξυπηρέτησης του κοινού – φυλακίου, στο χώρο της Αγοράς, ειδικότερα στη Βόρεια και την Ανατολική Στοά, δηλαδή στο λεγόμενο Βουλευτήριο, στο Ναό της Αρτέμιδος, στο χώρο των διαδρομών περιήγησης, καθώς και στο θέατρο. Ειδικότερα στο θέατρο πραγματοποιήθηκε καθαρισμός, κυρίως στο κοίλον, στο συγκρότημα σκηνής – προσκηνίου, καθώς και στο σύστημα αποστράγγισης όμβριων υδάτων. Ακόμη, κατασκευάστηκε μεταλλική κλίμακα πάνω από το νότιο αναλημματικό τοίχο. (βλ. εδώ)
• Στις 08 Ιουνίου 2011 πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα της Παλαιάς Βουλής εκδήλωση για την ανάδειξη του αρχαίου θεάτρου του Αρκαδικού Ορχομενού. Τη διοργάνωση της εκδήλωσης επιμελήθηκαν η «Παναρκαδική Ομοσπονδία», η ΛΘ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων και το «ΔΙΑΖΩΜΑ». Στόχος της ήταν η εξασφάλιση της συνέργειας φορέων και πολιτών της Αρκαδίας, με κοινό όραμα την πλήρη αποκάλυψη, την προστασία και την ανάδειξη του αρχαίου θεάτρου.(βλ. εδώ)
• Το Σάββατο 20 Αυγούστου του 2011 η Θεατρική Ομάδα Τρίπολης παρουσίασε κατά τη διάρκεια του δειλινού στο αρχαίο θέατρο Ορχομενού Αρκαδίας μια θεατρική παράσταση, με τίτλο: «Ένα δειλινό στον Ορχομενό», η οποία ήταν ανοικτή για το ευρύ κοινό. (λίνκ) Την εκδήλωση συνδιοργάνωσαν η ΛΘ’ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, ο Φιλοτεχνικός Όμιλος Λεβιδίου και η Θεατρική Ομάδα Τρίπολης, στο πλαίσιο του 9ου Πανλεβιδιώτικου Ανταμώματος. (βλ. εδώ)
• Το Φεβρουάριο του 2012 το Σωματείο «ΔΙΑΖΩΜΑ» ανέθεσε τη μελέτη αποκατάστασης του αρχαίου θεάτρου στον αρχιτέκτονα – μηχανικό, κο Στρατή Παυλίδη με χρήματα που συγκεντρώθηκαν στον κουμπαρά του μνημείου. Τον κουμπαρά ενίσχυσαν η ATTICA BANK, η Τ.Ε.Δ.Κ. Αρκαδίας, πολίτες και σύλλογοι της περιοχής.
• Τη Δευτέρα 24 Δεκέμβρη του 2012 υπεγράφη προγραμματική Σύμβαση Πολιτισμικής Ανάπτυξης, με παρότρυνση από το Σωματείο «ΔΙΑΖΩΜΑ», ύψους 50.000,00 ευρώ, ανάμεσα στο Δήμο Τρίπολης, την Περιφέρεια Πελοποννήσου και το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού για την αποκάλυψη του μνημείου. Το αντικείμενο της σύμβασης ήταν η διενέργεια ανασκαφικής έρευνας στο χώρο του αρχαίου θεάτρου και συγκεκριμένα η πλήρης αποκάλυψη του αποστραγγιστικού συστήματος, η ανασκαφή του κοίλου, με ιδιαίτερη έμφαση στις δύο βασικότερες κερκίδες και τα όριά τους, η διενέργεια ερευνητικών τομών στο διάζωμα και το επιθέατρο και η πλήρης αποκάλυψη του σκηνικού οικοδομήματος. Η χρηματοδότηση διατέθηκε από το Δήμο Τρίπολης. ((βλ. εδώ))
• Τον Ιανουάριο του 2017 το Διοικητικό Συμβούλιο του Σωματείου «ΔΙΑΖΩΜΑ» παρέλαβε τη μελέτη αποκατάστασης του αρχαίου θεάτρου Ορχομενού Αρκαδίας και την προώθησε προς έγκριση στα αρμόδια όργανα του Υπουργείου Πολιτισμού. (βλ. εδώ)
• To Σάββατο 17 Αυγούστου 2019 πραγματοποιήθηκε στο αρχαίο θέατρο του Ορχομενού Αρκαδίας μουσική εκδήλωση με το Λάκη Χαλκιά και τη Σοφία Παπάζογλου, αφιερωμένη στη μελοποιημένη ποίηση μεγάλων ποιητών. Την εκδήλωση συνδιοργάνωσαν η Περιφέρεια Πελοποννήσου, ο Δήμος Τρίπολης, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Αρκαδίας και η Τοπική Κοινότητας Ορχομενού.(βλ. εδώ)
• Τον Ιανουάριο του 2019 εγκρίθηκε από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο η μελέτη αποκατάστασης του θεάτρου που ανέθεσε το «ΔΙΑΖΩΜΑ». (ΣΤΙΓΜΑ)
• Απαιτείται η ένταξη της υλοποίησης της μελέτης αποκατάστασης σε Ευρωπαϊκό ή χορηγικό πρόγραμμα χρηματοδότησης. (ΕΠΟΜΕΝΟ ΒΗΜΑ)

Μπορείτε να επισκεφτείτε τη σελίδα του Αρχαίου Θεάτρου Ορχομενού Αρκαδίας, ΕΔΩ.