Αποτίμηση εκπαιδευτικού προγράμματος «Υιοθεσία αρχαίων θεάτρων. Μαθητές ξεναγούν μαθητές στα αρχαία θέατρα» για το σχολικό έτος 2020-2021

Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Υιοθεσία αρχαίων θεάτρων. Μαθητές ξεναγούν μαθητές στα αρχαία θέατρα» εγκρίθηκε για έβδομη συνεχή χρονιά από το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων (αρ. πρωτ. Φ.1/ΔΝ/49871/18148/Δ7/15-02-2021), αφού προηγήθηκε θετική εισήγηση του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (Ι.Ε.Π.), το οποίο αξιολόγησε το αίτημα επανάληψης της δράσης.

Η σχολική χρονιά 2020-2021 υπήρξε μια πολύ ιδιαίτερη και δύσκολη χρονιά λόγω των μέτρων που επιβλήθηκαν για την προστασία από τον COVID-19. Για πέντε μήνες η τηλεκπαίδευση αντικατέστησε τη δια ζώσης διδασκαλία και τους υπόλοιπους μήνες, η αυστηρή τήρηση των υγειονομικών πρωτοκόλλων για την αντιμετώπιση των επιδημιολογικών κινδύνων δυσκόλεψε πολύ την υλοποίηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων.

Μέσα σ’ αυτή τη δυσχερή κατάσταση ήταν μεγάλη επιτυχία το ότι υπήρξαν σχολικές μονάδες στις οποίες το εκπαιδευτικό πρόγραμμα του Διαζώματος όχι μόνο υλοποιήθηκε, αλλά και πρόσφερε στην εκπαιδευτική κοινότητα εξαιρετικές ψηφιακές δημιουργίες.

Λόγω της ιδιαιτερότητας της φετινής χρονιάς και των κλειστών αρχαιολογικών χώρων, αλλά και λόγω του μικρού χρονικού διαστήματος που είχαν οι εκπαιδευτικοί από την έγκριση του προγράμματος μέχρι το τέλος της χρονιάς για την υλοποίησή του διαδικτυακά, έγιναν δύο προτάσεις.

Η πρώτη είχε τίτλο: «To know us better». Το αρχαίο θέατρο σε προσκαλεί να το γνωρίσεις». Σύμφωνα με αυτή, οι μαθητές καλούνταν να γνωρίσουν τα αρχαία θέατρα, είτε μέσα από δικτυογραφικές πηγές που τους δόθηκαν είτε από τους αρχαιολόγους που τα φροντίζουν είτε από συνδυασμό και των δύο και να περάσουν δημιουργικές ώρες αναζητώντας ευφάνταστους τρόπους και ψηφιακά μέσα με τα οποία θα μπορούσαν να μεταδώσουν τη γνώση που έλαβαν σε συμμαθητές τους, τους οποίους δεν θα μπορούσαν να ξεναγήσουν δια ζώσης, αλλά και σε Έλληνες ή μη, μαθητές του εξωτερικού, απευθύνοντάς τους και πρόσκληση να έρθουν να τα γνωρίσουν από κοντά, όταν οι συνθήκες το επιτρέψουν. Για την επίτευξη του δεύτερου στόχου η πρόταση ήταν να δημιουργήσουν οι μαθητές ηλεκτρονικούς φακέλους με ψηφιακό υλικό (παρουσίαση ppt, βίντεο, σταυρόλεξα, κουίζ, αφίσες, έντυπα, παιχνίδια) που θα αποσταλούν στις ελληνόγλωσσες σχολικές μονάδες του εξωτερικού αλλά και σε Έλληνες μαθητές που φοιτούν σε ξενόγλωσσα σχολεία του εξωτερικού.

Η δεύτερη είχε τίτλο: «Διαδρομές πολιτισμού με αφορμή ένα αρχαίο θέατρο». Προτάθηκε να σχεδιαστούν πολιτιστικές/περιβαλλοντικές διαδρομές που θα συνδέουν τους χώρους θέασης και ακρόασης (αρχαία θέατρα, ωδεία, στάδια) με το φυσικό περιβάλλον, με τον αγροδιατροφικό τομέα, με τη σύγχρονη κοντινή πόλη και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της: ιστορικά κτήρια, πολιτιστικά μνημεία, σύγχρονη παραγωγή και δημιουργία, γαστρονομία και παράδοση, δηλαδή στη βάση της φιλοσοφίας του Διαζώματος που είναι η ένταξη των μνημείων φύσης και πολιτισμού στο κέντρο της ζωής, της αειφορίας και της βιώσιμης ανάπτυξης. Οι διαδρομές αυτές θα μπορούν να αποτελέσουν προτάσεις για:

α) εκπαιδευτική επίσκεψη που θα συμπληρώνει το μάθημα σε διάφορα γνωστικά αντικείμενα ή θα το ολοκληρώνει

β) εκπαιδευτικό περίπατο ή εκδρομή

γ) βιωματικό μάθημα

δ) πυρήνα πολιτιστικού, περιβαλλοντικού, αγωγής υγείας ή άλλου προγράμματος εγκεκριμένου από το Υπουργείο Παιδείας

Στις προτάσεις αυτές ανταποκρίθηκαν σχολεία που υλοποιούν εδώ και χρόνια το εκπαιδευτικό πρόγραμμα του Διαζώματος, αλλά και νέα σχολεία που προστέθηκαν στην οικογένεια της Generation D, της εκπαιδευτικής πλατφόρμας του Σωματείου Διάζωμα (http://www.diazoma.gr/generationd/#/).

Τη φετινή χρονιά οι χώροι θέασης και ακρόασης που «υιοθετήθηκαν» με δημιουργικές εργασίες ανάδειξης και προβολής τους είναι οι εξής: τα θέατρα, Διονύσου Ελευθερέως, Αμφιαρείου Ωρωπού, Θορικού, Αχαρνών, Δελφών, Ερέτριας, Ασκληπιείου Επιδαύρου, Κασσώπης, Νικόπολης, Αμβρακίας, Γιτάνων, Φιλίππων, Μυτιλήνης και τα ωδεία Νικόπολης και Θεσσαλονίκης. Με συμβολικό ποσό στον «Κουμπαρά» του, «υιοθετήθηκε» το αρχαίο θέατρο Θορικού από τους μαθητές του 1^ου Γυμνασίου Χαλανδρίου.

Δημιουργήθηκαν ηλεκτρονικοί φάκελοι για τους παρακάτω χώρους θέασης και ακρόασης: Διονύσου Ελευθερέως (Βαρβάκειο Πρότυπο Γυμνάσιο, 1^ο Γυμνάσιο Χαλανδρίου), Αμφιαρείου Ωρωπού (1^ο Γυμνάσιο Χαλανδρίου), Θορικού (1^ο Γυμνάσιο Χαλανδρίου, Δημοσθένειο Λύκειο Παιανίας), Αχαρνών (1^ο Γυμνάσιο Χαλανδρίου), Ερέτριας (Αναξαγόρειο Γυμνάσιο Νέας Λαμψάκου, 2^ο Γυμνάσιο Αρτέμιδας), Ασκληπιείου Επιδαύρου (Βαρβάκειο Πρότυπο Γυμνάσιο), Δελφών (Μουσικό Σχολείο Άμφισσας, Βαρβάκειο Πρότυπο Γυμνάσιο), ρωμαϊκό ωδείο Θεσσαλονίκης (1^ο ΓΕ.Λ. Κορδελιού Θεσσαλονίκης), Φιλίππων (Γυμνάσιο Νέας Ζίχνης Σερρών),  Μυτιλήνης (Εσπερινό Σχολείο Μυτιλήνης). Θα αποσταλούν στις ελληνόγλωσσες μονάδες εξωτερικού για να αποτελέσουν κίνητρο, προκειμένου να τα γνωρίσουν οι Έλληνες μαθητές και να τα συστήσουν στους ξένους συμμαθητές τους.

Την Πολιτιστική Διαδρομή  «Αρχαία Θέατρα Ηπείρου» https://ancienttheatersofepirus.gr/ σύστησαν οι μαθητές του Μουσικού Σχολείου Ιωαννίνων στους συμμαθητές τους ανοίγοντας τον ηλεκτρονικό φάκελο με ζωγραφικές αναπαραστάσεις των αρχαίων θεάτρων.

Σύντομα ενημερωτικά βίντεο στην αγγλική γλώσσα για έντεκα αρχαίους χώρους θέασης και ακρόασης ήρθαν να προστεθούν στα δεκατρία που παρήχθησαν την περσινή σχολική χρονιά στο Βαρβάκειο Πρότυπο Γυμνάσιο ως προϊόντα του διαθεματικού σεναρίου διδασκαλίας Αγγλικής Γλώσσας και Ιστορίας της Δραματικής Ποίησης με τίτλο: «Getting to know the ancient theatres».

Πολύ σημαντική αποδείχθηκε η συνεργασία των Εκπαιδευτηρίων της Ελληνογερμανιής Αγωγής με το Διάζωμα και πιο συγκεκριμένα με τον γενικό γραμματέα του ΔΣ, καθηγητή Αρχαιολογίας κ. Β. Λαμπρινουδάκη, συνεργασία που έδωσε ωραίους καρπούς, όπως είναι οι παρουσιάσεις ppt για το αρχαίο δράμα. Ορισμένοι τίτλοι εργασιών που επέλεξαν οι μαθητές είναι: αρχαία θέατρα του σύγχρονου κόσμου, το Ασκληπιείο Επιδαύρου, το θέατρο του Διονύσου-το πρώτο ευρωπαϊκό θέατρο, ο θεσμός των Επιδαυρίων (πρόσωπα-παραστάσεις), παραστάσεις της Ορέστειας στο νεοελληνικό θέατρο.

Τέλος, ξεχωριστή όσο και πολύτιμη πινελιά στην εσοδεία των ψηφιακών δημιουργιών αποτελεί το βίντεο που δημιούργησε το Ειδικό Γυμνάσιο-Γενικό Λύκειο Αθηνών. Σε αυτό παρουσιάζεται το αρχαίο θέατρο Διονύσου Ελευθερέως, στη νότια πλαγιά του λόφου της Ακρόπολης, από την οπτική γωνία του ατόμου με κινητικές δυσκολίες. Συγκεκριμένα, παρουσιάζονται οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει κάποιος με αμαξίδιο που επιθυμεί να επισκεφτεί το θέατρο. Θα πρέπει όμως να σημειωθεί ότι παρ’ όλες τις δυσκολίες, η επίσκεψη που πραγματοποιήθηκε με το άνοιγμα των αρχαιολογικών χώρων στο κοινό, χαροποίησε πάρα πολύ τους μαθητές οι οποίοι είχαν αποκτήσει τις απαραίτητες γνώσεις για την ιστορία και τη χρήση του θεάτρου από την παρουσίαση που είχε κάνει κατά την επίσκεψή του στο σχολείο τους ο αρχιτέκτονας και αναστηλωτής του θεάτρου κ. Κων/νος Μπολέτης.

Ελπίζουμε ότι η επόμενη σχολική χρονιά θα είναι καλύτερη για να αξιωθούν οι μαθητές να απολαύσουν την ξενάγηση από τους συμμαθητές τους και να απελευθερωθούν οι δημιουργικές τους δυνάμεις προκειμένου να μεγαλώσει ο αριθμός των ηλεκτρονικών φακέλων και να παραλάβουμε προτάσεις και για πολιτιστικές-περιβαλλοντικές διαδρομές που θα προβάλλουν όχι μόνο τα αρχαία θέατρα, αλλά και τον τόπο διαμονής των μαθητών.

Μαίρη Μπελογιάννη

Φιλόλογος, Δρ αρχαιολόγος

Υπεύθυνη των εκπαιδευτικών προγραμμάτων του Διαζώματος

Δείτε περισσότερες δράσεις μαθητών στην Generation D