Πρόοδος Εργασιών

Γεωφυσικές Έρευνες
Απαλλοτριώσεις
Ανασκαφές
Μελέτες Αποκατάστασης
Εργασίες Αποκατάστασης

Γρήγορη μετάβαση

Αρχαίο θέατρο Δήλου

Περιγραφή
Πολυμέσα
Επιστημονικό δελτίο
Χρηματοδοτήσεις
Πρόοδος Εργασιών
Τα νέα του θεάτρου

Το Θέατρο της Δήλου άρχισε να οικοδομείται λίγο μετά το 314 π.Χ. και ολοκληρώθηκε μετά από 70 χρόνια. Το κοίλον, το τμήμα για τους θεατές στηριζόταν σε έναν καλοχτισμένο μαρμάρινο αναλημματικό τοίχο. Χωρίζεται σε δύο διαζώματα με 26 και 17 βαθμίδες, στις οποίες μπορούσαν να καθίσουν 6.500 περίπου θεατές. Η πρόσβαση στο κοίλο γινόταν από τις παρόδους, δηλαδή δύο μεγάλες πύλες εκατέρωθεν της ορχήστρας, από δύο ακόμη εισόδους στο ύψος του διαδρόμου που χώριζε τα διαζώματα και από μία τελευταία στο κέντρο του ψηλότερου σημείου του θεάτρου. Καλύτερα σώζονται τα καθίσματα της πρώτης σειράς, της προεδρίας, που προορίζονταν για τιμώμενα πρόσωπα και είναι τα μόνα καθίσματα με ερεισίνωτον, στήριγμα για την πλάτη. Η ημικυκλική ορχήστρα, το κεντρικό τμήμα του θεάτρου, έκλεινε με την σκηνή, ένα ορθογώνιο οικοδόμημα εξωτερικών διαστάσεων 15,26 Χ 6,64 μ. με τρεις εισόδους στην ανατολική όψη και μία ακόμη στη δυτική. Μπροστά στη σκηνή υπήρχε το προσκήνιον, μία στοά ύψους 2,67 μ., με δωρικούς ημικίονες μεταξύ των οποίων τοποθετούσαν ζωγραφικούς πίνακες[i]. Οι μετόπες του θριγκού του προσκηνίου ήταν διακοσμημένες με ανάγλυφους τρίποδες και βουκράνια. Αργότερα προστέθηκε στις άλλες τρεις πλευρές της σκηνής μία στοά, στο ίδιο ύψος με το προσκήνιο, με δωρικούς πεσσούς των οποίων σώζονται οι βάσεις. Ο χορός έπαιζε στην ημικυκλική ορχήστρα, ενώ οι ηθοποιοί έπαιζαν πάνω στο προσκήνιο.

Στα νοτιοδυτικά του θεάτρου σώζονται λείψανα βωμών και ιερών αφιερωμένων στην Άρτεμη-Εκάτη, στον Απόλλωνα, στον Διόνυσο, στον Ερμή και στον Πάνα. Εντυπωσιακή είναι η μεγάλη δεξαμενή του Θεάτρου, στην οποία συγκεντρωνόταν τα νερά της βροχής από το κοίλον, μέσα από ένα αγωγό στην περιφέρεια της ορχήστρας. Πάνω στην οροφή της, που στηριζόταν σε οκτώ ωραία τόξα από γρανίτη, υπήρχαν στόμια πηγαδιών απ’ όπου αντλούσαν το νερό.

Το Θέατρο άρχισε να ανασκάπτεται το 1882 από την Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή Αθηνών και δημοσιεύτηκε το 2007 Exploration Archéologique de Délos XLII, Ph. Fraisse – J.-Ch. Moretti, Le Théâtre. Στη διάρκεια των ανασκαφών μαρμάρινα αρχιτεκτονικά μέλη που εμπόδιζαν την συνέχιση της εργασίας μεταφέρονταν στην ορχήστρα, ή στα γύρω χωράφια, χωρίς καμιά καταγραφή ή τεκμηρίωση με αποτέλεσμα σήμερα να βρίσκονται διάσπαρτοι στη γύρω περιοχή εκατοντάδες αταύτιστοι δομικοί λίθοι του μνημείου.

Τόσο το κοίλο του Θεάτρου, όσο και το σκηνικό οικοδόμημα και η δεξαμενή του Θεάτρου σώζονται σε πολύ κακή κατάσταση και είναι αναγκαία η στερέωση και συντήρηση των μνημείων και η διαμόρφωση του χώρου έτσι ώστε να είναι δυνατή η επίσκεψη τους με ασφάλεια τόσο για τα μνημεία, όσο και για τους επισκέπτες.

Βασικές προϋποθέσεις οποιασδήποτε προσπάθειας στερέωσης, ή αναστύλωσης των μνημείων είναι:

1. η μελέτη και ταύτιση του σωζόμενου διάσπαρτου δομικού υλικού.
2. η εκπόνηση επιμέρους μελετών με πλήρη τεκμηρίωση για την δυνατότητα επανατοποθέτησης στην αρχική του θέση του σωζόμενου δομικού υλικού και την δυνατότητα στερέωσης – αναστύλωσης του αναλημματικού τοίχου του κοίλου, των εισόδων, των εδωλίων, του σκηνικού οικοδομήματος και της δεξαμενής.

Εκδήλωση για το αρχαίο θέατρο της Δήλου.

Εκδήλωση για το αρχαίο θέατρο Δήλου, από το σωματείο ΔΙΑΖΩΜΑ στο μέγαρο Υπατία (30/05/2011)

Ονομασία Μνημείου

Αρχαίο Θέατρο Δήλου

Κατηγορία

Θέατρο

Σύντομη περιγραφή

Το μνημείο έχει την τριμερή χαρακτηριστική διάρθρωση των ελληνιστικών θεάτρων: κοίλο, ορχήστρα, σκηνικό οικοδόμημα.

Εικόνες - Σχέδια

Υφίσταται φωτογραφική τεκμηρίωση στα αρχεία της ΚΑ΄ ΕΠΚΑ και της Γαλλικής σχολής Αθηνών. Σχεδιαστική αποτύπωση των μνημείων και αρχιτεκτονικών μελών στο αρχείο της Γαλλικής σχολής και στο βιβλίο Exploration Archéologique de Délos XLII, Ph. Fraisse – J.-Ch. Moretti, Le Théâtre.

Τεκμηρίωση - Βιβλιογραφία

Exploration Archéologique de Délos XLII, Ph. Fraisse – J.-Ch. Moretti, Le Théâtre

Θέση

Δήλος

Χρονολόγηση

Το μνημείο άρχισε να οικοδομείται στα τέλη του 4ου αιώνα π.χ. και ολοκληρώθηκε γύρω στο 250 π.Χ. Το θέατρο εγκαταλείφθηκε μετά την καταστροφή της Δήλου το 69 π.Χ.

Γενική περιγραφή Μνημείου

Το μνημείο έχει την τριμερή χαρακτηριστική διάρθρωση των ελληνιστικών θεάτρων: κοίλο, ορχήστρα, σκηνικό οικοδόμημα. Στα δυτικά υπάρχει μεγάλη δεξαμενή στην οποία συγκεντρώνονταν τα νερά της βροχής από το κοίλον.

Υπάρχουσα κατάσταση

Το μνημείο σώζεται σε πολύ κακή κατάσταση, λείπει το μεγαλύτερο μέρος των εδωλίων, σώζονται ελάχιστα τμήματα των εισόδων και του σκηνικού οικοδομήματος, μεγάλο μέρος του αναλημματικού τοίχου έχει καταστραφεί. Εκατοντάδες μαρμάρινα αρχιτεκτονικά μέλη βρίσκονται διάσπαρτα στη γύρω περιοχή.

Έρευνες - Επεμβάσεις

Η αποχωμάτωση του μνημείου ξεκίνησε το 1882 και ολοκληρώθηκε το 1912. Έχουν γίνει μικρής κλίμακας συγκολλήσεις στα εδώλια και τσιμεντόστρωση της ορχήστρας.

Επιτρεπόμενες χρήσεις

Επισκέψιμη μόνο η ορχήστρα και η περιοχή γύρω από το θέατρο. Δεν είναι δυνατή η επίσκεψη του κοίλου, επειδή αυτό είναι επικίνδυνο τόσο για το μνημείο όσο και για τους επισκέπτες.

Ιστορικό σύγχρονων χρήσεων

Το μνημείο δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί επειδή υπάρχει κίνδυνος πτώσης των εδωλίων και τραυματισμού των θεατών.

Πρόσθετες πληροφορίες

Το μνημείο ανήκει στη δικαιοδοσία του ΥΠ.ΠΟ.Τ./ ΚΑ΄ ΕΠΚΑ, ενώ τα ζητήματα αναστύλωσης-συντήρησής του διαχειρίζεται η Επιτροπή Συντήρησης Μνημείων Δήλου.

Γεωγραφικό Πλάτος

37.396985°

Γεωγραφικό Μήκος

25.268104°

Υψόμετρο
0
ΌνομαΗμερομηνίαΠοσό (€)
ΚΑΤΣΑΜΠΗΣ ΔΙΑΜΑΝΤΗΣ ΚΑΤΣΑΜΠΗ ΑΛΕΞΑΚΗ ΧΑΡΙΚΛΕΙΑ20/02/2024100.00
ΧΑΡΙΚΛΕΙΑ ΑΛΕΞΑΚΗ ΚΑΤΣΙΑΜΠΗ01/03/2023100.00
ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΒΛΑΝΤΟΥ 13/04/2021200.00
ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΒΛΑΝΤΟΥ 04/01/2021100.00
Ο.Π.Α.Π. Α.Ε.100.000.00
ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ1.000.00
ΔΡΑΓΩΝΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ 1.000.00
ΠΑΠΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ 1.000.00
ΣΚΛΑΒΕΝΙΤΗΣ Α.Ε.1.000.00
ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΔΙΑΖΩΜΑ 367.28
ΠΑΠΠΑ ΑΓΛΑΪΑ 250.00
ΦΙΛΙΠΠΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ 100.00
ΜΑΡΙΑ ΖΗΝΟΒΙΑ ΦΑΦΑΛΙΟΥ ΔΡΑΓΩΝΑ100.00
ΤΣΙΜΠΙΡΟΓΛΟΥ ΒΑΛΣΑΜΙΝΑ 100.00
ΣΟΚΟΛΑΚΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ 100.00
ΚΟΥΛΑΣ ΜΙΧΑΛΗΣ 50.00
ΤΣΑΓΚΑΡΑΚΗ ΜΑΡΙΑ 40.00
ΧΑΣΑΠΙΔΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ 40.00
ΓΑΛΑΝΑΚΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ 15.00
ΙΕΡΟΘΕΟΣ ΒΑΜΒΑΚΟΥΣΗΣ 30.00
Σύνολο
€105.692.28

Δαπάνες

ΔαπάνηΗμερομηνίαΠοσό (€)
ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΔΗΛΟΥ Αεροπορικά εισιτήρια Αλκυών ΑΠ.2295 –367.28
ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΔΗΛΟΥ Αμοιβή Ζάμπας Κωνσταντίνος –19.680.00
ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΔΗΛΟΥ Αμοιβή Ζάμπας Κωνσταντίνος ΑΠΥ.19 –41.200.00
ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΔΗΛΟΥ Αμοιβή Ζάμπας Κωνσταντίνος ΑΠΥ.20 –24.720.00
ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΔΗΛΟΥ Απόδοση φόρων Ελευθέρων επαγγελματιών –5.400.01
ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΔΗΛΟΥ Απόδοση φόρων Ελευθέρων επαγγελματιών –4.800.00
ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΔΗΛΟΥ Πληρωμή των προσκλήσεων της εκδήλωσης στο Μέγαρο Υπατία –578.10
Σύνολο
€96.745.39
Υπόλοιπο
€8.946.89
ΠεριγραφήBudgetTargetRemarks
Μελέτη αποκατάστασης100.000.00100.000.00

Η μελέτη που ανατέθηκε από το Διάζωμα στον Πολιτικό Μηχανικό κ. Κωνσταντίνο Ζάμπα, παραδόθηκε και εγκρίθηκε από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο.

  • Το «ΔΙΑΖΩΜΑ» έχει αναπτύξει μια επιστημονική συνεργασία με τη Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή, η οποία επικυρώθηκε με την υπογραφή Συμβάσεως Παραχώρησης Δικαιωμάτων που προβλέπει την αμοιβαία ανταλλαγή του επιστημονικού υλικού που παράγεται και θα παραχθεί για το αρχαίο θέατρο της Δήλου.
  • Τον Μάιο του 2011 το «ΔΙΑΖΩΜΑ» άνοιξε τραπεζικό λογαριασμό (κουμπαρά) για το αρχαίο θέατρο της Δήλου. (βλ. εδώ)
  • Το άνοιγμα του «κουμπαρά» ανακοινώθηκε σε ειδική εκδήλωση που πραγματοποίησε το «ΔΙΑΖΩΜΑ» στο Μέγαρο Υπατίας τον Ιούνιο του 2011. (βλ. εδώ)
  • Τον Ιούνιο του 2011 «ΔΙΑΖΩΜΑ» ανέθεσε τη μελέτη αποκατάστασης του αρχαίου θεάτρου της Δήλου στο μελετητή, πολιτικό – μηχανικό, κ. Κωνσταντίνο Ζάμπα. Το κόστος ανάθεσης καλύφθηκε από τον κουμπαρά του θεάτρου και την ευγενική χορηγία της εταιρείας Ο.Π.Α.Π. Α.Ε. Η μελέτη περιλάμβανε: 1) το γενικό σχεδιασμό των επεμβάσεων στον ευρύτερο χώρο του θεάτρου, 2) την οριστική μελέτη για την αποκατάσταση του κοίλου του θεάτρου και 3) την οριστική μελέτη για την αποκατάσταση των 2 τμημάτων των αναλημματικών τοίχων που βρίσκονται σε κατάσταση ετοιμορροπίας.
  • Τη Δευτέρα 11 Ιουλίου του 2011 ξεκίνησε η εκπόνηση της μελέτης αποκατάστασης του αρχαίου θεάτρου της Δήλου.
  • Το Φεβρουάριο του 2012 η μελέτη ολοκληρώθηκε και παραδόθηκε στο «ΔΙΑΖΩΜΑ».
  • Την Τρίτη 06 Μαρτίου του 2012 εγκρίθηκε από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο του ΥΠ.ΠΟ.Τ. (Κ.Α.Σ.). (ΣΤΙΓΜΑ)
  • Απαιτείται η ένταξη της υλοποίησης της μελέτης αποκατάστασης σε Ευρωπαϊκό ή χορηγικό πρόγραμμα χρηματοδότησης. (ΕΠΟΜΕΝΟ ΒΗΜΑ)

Χορηγοί Θεάτρων