Το Ίδρυμα Μποδοσάκη παρουσιάζει το Σχέδιο Δράσης για την Κοινωνία των Πολιτών στην Ελλάδα
Η κλιματική κρίση στο επίκεντρο της 7ης συνάντησης του Άνω Διαζώματος
«ΔΕΣΜΟΙ. Χαρτογραφώντας ιστορίες που μας συνδέουν με τον Έβρο» – Ένα νέο Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα για τον Έβρο
3ο Διεθνές Συνέδριο Αρχαίας Ελληνικής και Βυζαντινής Τεχνολογίας
Passion/Πάθος: Το 4o Musikaloy Festival
Θα παρουσιαστούν από την Λυδία Κονιόρδου οι μονόλογοι του Ευριπίδη σε σκηνοθεσία Θοδωρή Γκόνη.
Ολοκληρώθηκε υποδειγματικά το πρώτο μέρος της αναστήλωσής του. Τα θέατρα εκτός από την λειτουργία τους ως χώροι πολιτισμού ήταν και χώροι δημόσιας διαβούλευσης, ήταν χώροι συναντήσεων των πολιτών της ευρύτερης περιοχής, λειτουργούσαν ως χώροι δημοκρατίας και απονομής της δικαιοσύνης, δηλαδή είχαν μία πολλαπλή και πολύπλευρη λειτουργικότητα και ήταν στατικό στοιχείο των αρχαίων πόλεων» θα πει ο πρόεδρος του «Διαζώματος» Σταύρος Μπένος σε συνέντευξή του στο ράδιο Χρόνος 87,5fm
Η είδηση ότι ζωντανεύει το αρχαίο θέατρο μετά την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης της αναστήλωσής του ήταν η αφορμή για να ακολουθήσει η συνέντευξη που δόθηκε στο ράδιο Χρόνος με τον πρώην υπουργό Πολιτισμού και πρόεδρο του Διαζώματος Σταύρο Μπένο.
Και σήμερα έχουμε ευχάριστα νέα. Και το καλύτερο νέο είναι ότι ετοιμάζεται ήδη η πρώτη παράσταση για το αρχαίο θέατρο της Μαρώνειας στις 29 Αυγούστου. Να αναφερθούμε σε αυτό το γεγονός, να δούμε τι ακριβώς μας ετοιμάζετε.
-Και μόνο το γεγονός ότι ένα από ιστορικότερα θέατρα και το πλέον ακριτικό στην χώρα μας σήμερα θα ξαναζωντανέψει μετά από 2300 χρόνια, είναι πολύ συγκινητικό. Έχει γίνει μία υποδειγματική αναστήλωση στο θέατρο, εκεί έχετε αυτό το σπουδαίο ζεύγος των αρχαιολόγων, τον κ. Μάτσα και την Χρύσα Καραδήμα που έχει και την επιμέλεια του θεάτρου, έχουν δουλέψει σπουδαίοι επιστήμονες με τελευταίο τον κ. Ζάμπα που και αυτός είναι μέρος του Διαζώματος. Αυτός ο σπουδαίος αναστηλωτής που έχει δουλέψει και χρόνια στην Ακρόπολη και είχε βάλει τις τελευταίες πινελιές εκεί αφού είχαν προηγηθεί και ο κ. Καναδέζας παλιότερα.
Είχα εντυπωσιαστεί πράγματι όταν το είχα επισκεφθεί για τον υποδειγματικό τρόπο που αναστηλώνεται το θέατρο και τελικώς έγινε νομίζω η επιλογή του καλύτερου γεγονότος που θα μπορούσε να υποδεχθεί η ιερότητα αυτού του χώρου, που θα είναι μία παρουσία μιας ιέρειας πραγματικά της αρχαίας τραγωδίας, της Λυδίας Κονιόρδου την οποία θα σκηνοθετήσει ο Θοδωρής Γκόνης και θα είναι γυναικείοι μονόλογοι του Ευριπίδη κατά βάση, αλλά και των άλλων τραγωδών γύρω από το αρχαίο δράμα.
Ένα ξεκίνημα, αν και πολλοί είχαν την αίσθηση ότι αναστηλώνουμε το θέατρο, γίνεται το θέατρο και μάλιστα ήταν και λίγο αιθεροβάμονες να φιλοξενήσουμε μία σειρά από παραστάσεις, να έρθει εκεί ο κόσμος. Είναι καλό αυτό κ. Μπένο;
-Κοιτάξτε, είναι η πρώτη φάση της αναστήλωσής του, θέλει πολύ μεγάλη προσοχή γι’ αυτό θα είναι πολύ προσεκτικά τα βήματά μας και πρέπει να είναι και έτσι πρέπει να γίνει για το σπουδαίο αυτό μνημείο. Γι’ αυτό έγινε αυτή η επιλογή και δεν θα έλεγα ότι θα πρέπει να δώσουμε μαζικά χαρακτηριστικά σε αυτή την πρώτη μας εκδήλωση, για να δούμε και την λειτουργικότητα του μνημείου πώς θα είναι. Και θέλω να υπάρξει πραγματικά κατανόηση από την περιοχή γιατί πρέπει τα βήματά μας να είναι πολύ προσεκτικά και νομίζω ότι η επιλογή που έγινε από τους αρχαιολόγους μας και κυρίως από την κ. Χρύσα Καραδήμα είναι η καλύτερη που θα μπορούσε να γίνει.
Τώρα ο δήμος εκεί ετοιμάζει τις σχετικές προσκλήσεις, θα είμαστε συνδιοργανωτές και το «Διάζωμα» και η νομαρχία και ο κ. Γιαννακίδης με πρωταρχικό ρόλο τις εφορείες μας. Θα είμαστε συνδιοργανωτές λοιπόν για να δώσουμε και τον τόνο μιας μεγάλης συμμαχίας που είναι και η μεγάλη επιθυμία του Διαζώματος και πραγματικά θα είναι μία πολύ μεγάλη μέρα όχι μόνο για την περιοχή σας αλλά και για ολόκληρη την χώρα. Θα είναι τα «θυρανοίξια» δηλαδή ενός σπουδαίου μνημείου.
Η πρώτη φορά μετά από 2.300 χρόνια, θα δοθεί έστω αυτή η παράσταση η οποία σκηνοθετείται από τον Θοδωρή Γκόνη, που μιλούσαμε προχθές μαζί του και μιλούσαμε για τις εκδηλώσεις που γίνονται στο αρχαίο θέατρο των Φιλίππων. Κάπως έτσι θα γίνονται και στο θέατρο της Μαρώνειας ή θα πηγαίνουμε σε αυτό το σκεπτικό με αυτή τη νοοτροπία;
-Πρέπει να γίνει βήμα προς βήμα. Να δούμε πώς θα πάει αυτό φέτος και σιγά – σιγά θα πάρει τον ολοκληρωμένο του χαρακτήρα σε ένα μικρό βάθος χρόνου πια, γιατί αυτή την ώρα περιμέναμε, το ξεκίνημα. Τώρα πια δεν χρειάζεται να είμαστε βιαστικοί, περιμέναμε τόσο καιρό. Γιατί πραγματικά το μνημείο πρέπει να λειτουργήσει όπως του αξίζει.
Και όχι μόνο αυτό κ. Μπένο. Γενικά σε όλη την Ελλάδα, μια και είστε πρόεδρος της ΜΚΟ Διάζωμα, το γεγονός είναι ότι τα θέατρα πρέπει να αποκτήσουν κάποια υπόσταση και κάποια επαφή με την τωρινή κοινωνία, αλλά με βήματα έτσι όπως τα έχετε προδιαγράψει και για το αρχαίο θέατρο της Μαρώνειας. Και έχουμε και άλλα εδώ, είναι και το θέατρο της Σαμοθράκης, των Φιλίππων.
-Και είναι και ένα θέατρο που περιμένουμε και γι’ αυτό την αποκάλυψή του, είναι και των Αβδήρων το οποίο είναι ένα μεγάλο και σπουδαίο θέατρο, το οποίο όμως ακόμα δεν έχει δει το φως. Έχουμε πολύ δουλειά να κάνουμε.
Μου κάνει φοβερή εντύπωση, οι αρχαίοι ημών πρόγονοι σε τόσο κοντινές αποστάσεις, είχαν μεγάλα θέατρα, φιλοξενούσαν μεγάλες παραστάσεις, κάτι που ξέχασαν φαίνεται οι τωρινοί Έλληνες.
-Δεν είναι μονάχα αυτό. Το θέατρο ήταν το πλέον κεντροβαρικό και σημαντικό όχι μόνο δομικό αλλά και λειτουργικό στοιχείο των πόλεων της περιόδου εκείνης. Το θέατρο δεν υποδεχόταν μόνο το θεατρικό φαινόμενο. Υποδεχόταν ό,τι κεκτημένο παρήγαγε η υπέροχη εκείνη εποχή και ο υπέροχος εκείνος πολιτισμός. Ήταν δηλαδή και χώροι δημόσιας διαβούλευσης, ήταν χώροι συναντήσεων των πολιτών της ευρύτερης περιοχής, πολλές φορές λειτουργούσαν ως χώροι δημόσιας διαβούλευσης, δηλαδή ως χώροι δημοκρατίας. Πολλές φορές επίσης λειτουργούσαν και ως χώροι απονομής της δικαιοσύνης, δηλαδή είχαν μία πολλαπλή και πολύπλευρη λειτουργικότητα και ήταν στατικό στοιχείο των αρχαίων πόλεων. Δηλαδή όπως σήμερα δεν μπορούμε να φανταστούμε το χωριό χωρίς το κεντρικό του καφενείο και την πλατεία του, έτσι δεν υπήρχε περίπτωση να ιδρυθεί μία πόλη στην περίοδο εκείνη, ιδιαίτερα στην ελληνιστική περίοδο, χωρίς να έχει το θέατρό της.
Και θέατρα που εκτός των παραστάσεων στο καλλιτεχνικό και εικαστικό τους μέρος, παρήγαγαν και πολιτική πολλές φορές, αιχμηρή γλώσσα των αρχαίων συγγραφέων, κριτική στα κακώς κείμενα.
-Πολύ καλά τα λέτε. Θα σας το πω όπως το έχω πει εγώ. Ήταν η πρώτη έκθεση των ανθρώπων, ήταν η πρώτη δημοκρατική έκθεση γιατί μέχρι πριν από τον 5ο, 6ο αιώνα στην αρχαϊκή και πιο πίσω περιόδους που είχαμε την μινωϊκή, την μυκηναϊκή περίοδο, τα πράγματα ήταν πιο τελετουργικά και πιο αυταρχικά θα έλεγε κανείς. Δεν υπήρχε δηλαδή ουσιαστικός διάλογος. Η μεγαλοσύνη της περιόδου εκείνης, δηλαδή της κλασικής περιόδου και στη συνέχεια της ελληνιστικής, ήταν πια ότι είμαστε ενώπιος ενωπίου, άρχοντες και αρχόμενοι. Ήταν η πρώτη έκθεση ιδεών, η πρώτη παρουσίαση του θεατρικού φαινομένου, της λειτουργίας της δικαιοσύνης, όλων δηλαδή των μεγάλων κατακτήσεων της εποχής εκείνης. Όλα συναντιόντουσαν στο θέατρο.
Και είχε καταφέρει η «δημοκρατία» της τότε εποχής, γιατί ήταν δημοκρατία για ορισμένους και όχι για άλλους, η δημοκρατία της τότε εποχής να έχει χορηγούς σε θεατρικές παραστάσεις ιδιώτες κ. Μπένο. Το λέμε αυτό γιατί σήμερα όταν θέλουμε να κάνουμε κάτι μεγάλο, ή κάποιες εκδηλώσεις, ή θεατρικές παραστάσεις, απευθυνόμαστε σε φορείς, σε δήμους, στην πολιτεία. Υπάρχουν πλέον αυτοί οι χορηγοί, αυτοί οι ευεργέτες, αυτοί οι Έλληνες οι ντόπιοι ενδεχομένως.
-Ένα στοιχείο που θέλει το Διάζωμα να αναδείξει επίσης είναι η πεμπτουσία όπως τόσο ωραία περιγράψατε του χορηγικού θεσμού. Όπως πολύ ωραία είπατε, ίσως και εσείς δεν το κατανοήσατε σε τι ωραίο τόνο και βάθος το είπατε, ότι η χορηγία τότε ήταν μεταφορά πόρων από τον ιδιωτικό τομέα στην δημόσια σφαίρα. Συνεπώς και το Διάζωμα αυτό κατ’ εξοχήν θα επιδιώξει. Θα επιδιώξει δηλαδή να ευαισθητοποιήσει και να κινητοποιήσει όχι μονάχα τις οικονομικές δυνάμεις της χώρας αλλά και τους απλούς πολίτες και για την ανάδειξη των μνημείων αυτών, αλλά και εν συνεχεία για την λειτουργία τους.
Είστε ευχαριστημένος μέχρι τώρα στην πορεία του Διαζώματος;
-Είμαι ενθουσιασμένος, όχι ευχαριστημένος. Είναι τέτοια η ανταπόκριση, είναι τέτοια η συμμετοχή της τοπικής αυτοδιοίκησης σε α’ βαθμό. Εσείς εκεί έχετε ένα δήμαρχο και ένα νομάρχη που πάλλονται, πραγματικά σας το λέω, από ενθουσιασμό για το μνημείο αυτό. Βεβαίως έχουμε και τους πολίτες που σιγά – σιγά θα γνωρίσουν και θα αγαπήσουν με τον σωστό τρόπο όμως, επιμένω σε αυτό, τα μνημεία αυτά.
Εμείς να ευχηθούμε καλή επιτυχία στην πρώτη παράσταση 29 του μηνός Αυγούστου.
-Κύριε Μπακιρτζάκη, δεν το συνηθίζω αυτό αλλά θέλω να κάνω έναν ύμνο στον «Χρόνο» με πόσο ωραίο τρόπο από την αρχή αγκαλιάσατε αυτή την υπόθεση, τι ωραία την υιοθετείτε, τι ωραία που την επικοινωνείτε. Πρέπει να τα λέμε και αυτά ξέρετε. Δεν είναι μία δημοσιογραφική αποστολή. Αισθάνομαι ότι στο βάθος υπάρχει και από εσάς μία μεγάλη αγάπη.
Υπάρχει και η αγάπη, αλλά νομίζω ότι άνθρωποι σαν κι εσάς που αγαπάνε αυτό το αντικείμενο, που αγαπάνε το θέατρο, που αγαπάνε τον πολιτισμό, νομίζω ότι πρέπει να προβάλλονται κ. Μπένο, όπως και οι δραστηριότητες μέσω του Διαζώματος. Εκτός από εσάς κ. Μπένο ποιοι θα είναι εδώ στις 29 Αυγούστου;
-Αυτά δεν μπορώ να τα πω εγώ. Θέλω να εκφράσω την ελπίδα πάντως να είναι και ο συντοπίτης μου υπουργός κ. Σαμαράς. Πολύ θα το ήθελα. Πέρα από τον υπουργό σας βεβαίως και τους τοπικούς βουλευτές, εγώ πάρα πολύ θα ήθελα να υπάρχει εκπροσώπηση…
Έχει αποσταλεί δηλαδή η σχετική πρόσκληση.
-Θα υπάρξουν προσκλήσεις βεβαίως, αυτά θα τα διευθετήσει εκεί ο τοπικός δήμος με την τοπική νομαρχία, αλλά εγώ σας εκφράζω και αυτή την επιθυμία να πάρει δηλαδή πολύ μεγάλη διάσταση γιατί την αξίζει αυτό το μνημείο αυτή την διάσταση.
Σας ευχαριστούμε πολύ κ. Μπένο.
Δήμος Μπακιρτζάκης