Το ταξίδι μας: Το Μεγάλο Αρχαίο Θέατρο της Λάρισας

Δείτε στη συνέχεια την Πρόοδο εργασιών που έχει συντελεστεί την τελευταία δεκαετία στο Αρχαίο Θέατρο της Λάρισας,  με τη συμβολή του Σωματείου ΔΙΑΖΩΜΑ:

• Την Κυριακή 1η Φεβρουαρίου 2009 ο πρόεδρος του Σωματείου «ΔΙΑΖΩΜΑ» επισκέφθηκε το αρχαίο θέατρο της Λάρισας, στο πλαίσιο της περιοδείας του στα αρχαία θέατρα των νομών Μαγνησίας και Λάρισας, όπου συναντήθηκε με όλους τους τοπικούς φορείς, με θέμα την ανάδειξη του παραπάνω θεάτρου. (βλ. εδώ)
• Το έργο «Συντήρηση, αποκατάσταση και ανάδειξη αρχαίου θεάτρου Λάρισας» εντάχθηκε στο Ε.Σ.Π.Α. 2007-2013.
• Στο πλαίσιο του Ε.Σ.Π.Α. 2007-2013 πραγματοποιήθηκαν εργασίες που στόχο είχαν την άμεση σταθεροποίηση και εξυγίανση της επιφάνειας των μαρμάρινων, όσο και των πώρινων μελών που βρίσκονταν στο χώρο του κυρίως θεάτρου, του σκηνικού οικοδομήματος, καθώς και στο χώρο των διάσπαρτων (διάσπαρτα σκηνικού οικοδομήματος και περιμετρικά της ορχήστρας). Παράλληλα επιτεύχθηκε η αισθητική αποκατάσταση των αρχιτεκτονικών μελών, ώστε να δημιουργηθεί καλύτερη και πληρέστερη εικόνα του μνημειακού συνόλου. Επιπλέον, πραγματοποιήθηκε μια σειρά εργασιών με στόχο την αποκατάσταση των κλιμάκων του κυρίως θεάτρου. Τέλος, υλοποιήθηκαν εργασίες με στόχο την καλύτερη προβολή, αναγνωσιμότητα και ανάδειξη του μνημείου. Η συνολική χρηματοδότηση που διατέθηκε για το αρχαίο θέατρο της Λάρισας από το Ε.Σ.Π.Α. 2007-2013 ανήλθε στο ποσό των 2 εκατομμυρίων ευρώ.
• Την Τετάρτη 21 Μαΐου 2014 υπεγράφη στα γραφεία του «ΔΙΑΖΩΜΑΤΟΣ» η σύμβαση για την ανάθεση της εκπόνησης του έργου: «Δημιουργία ηλεκτρονικής ιστοσελίδας (website) για το αρχαίο θέατρο της Λάρισας».Τη σύμβαση υπέγραψαν ο πρόεδρος του «ΔΙΑΖΩΜΑΤΟΣ», κος Σταύρος Μπένος και ο κύριος Lynn Patchett. (βλ. εδώ) Ο ιστότοπος του αρχαίου θεάτρου είναι διαθέσιμος εδώ.
• Στις 27 Δεκεμβρίου 2016, με την παρότρυνση του Σωματείου «ΔΙΑΖΩΜΑ», υπεγράφη προγραμματική σύμβαση πολιτισμικής ανάπτυξης μεταξύ του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, του Δήμου Λαρισαίων και της Περιφέρειας Θεσσαλίας, με τίτλο: «Εργασίες τεκμηρίωσης στο αρχαίο θέατρο της Λάρισας». Μέσω της παραπάνω σύμβασης διατέθηκε από το Δήμο Λαρισαίων χρηματοδότηση, ύψους 175.600,00 ευρώ, για την ολοκλήρωση των εργασιών ανάταξης των εδωλίων στο χώρο του κυρίως θεάτρου, καθώς και για την τοποθέτηση μέρους αυτών στις αρχικές τους θέσεις, μετά και την ολοκλήρωση των εργασιών αποκατάστασης των κλιμάκων, καθώς και σε εργασίες τεκμηρίωσης, προκειμένου να ολοκληρωθούν οι μελέτες αποκατάστασης του μνημείου. Απώτερος στόχος της σύμβασης ήταν να εξασφαλιστεί η δυνατότητα για ένταξη της αποκατάστασης του μνημείου σε χρηματοδοτικά προγράμματα. (βλ. εδώ)
• Στις 24 Οκτωβρίου 2016 το «ΔΙΑΖΩΜΑ» ανέθεσε με σύμβαση την εκπόνηση της μελέτης αποκατάστασης του αρχαίου θεάτρου της Λάρισας στους μελετητές κ.κ. Δημήτριο Καραγκούνη, αρχιτέκτονα – τμηματάρχη έργων και μελετών, Νικόλαο Χατζηδάκη, αρχιτέκτονα, Ισίδωρο Πλακωτάρη, αρχιτέκτονα, Ελένη – Αθηνά Αγγέλη, αρχιτέκτονα, Χρήστο Καρναβέζο, πολιτικό μηχανικό και Στυλιανή Μπλάντα, τοπογράφο μηχανικό Α.Τ.Ε.Ι. – συντηρήτρια αρχαιοτήτων. (βλ. εδώ) Η ανάθεση της παραπάνω μελέτης ήταν απαραίτητη, προκειμένου η συνέχιση της αποκατάστασης του μνημείου να ενταχθεί στην επόμενη προγραμματική περίοδο του Ε.Σ.Π.Α. (2014-2020).
• Το κόστος ανάθεσης της παραπάνω μελέτης καλύφθηκε με Πολιτιστική Χορηγία, ύψους 100.000 ευρώ που διέθεσε το ΊΔΡΥΜΑ ΠΑΥΛΟΥ & ΑΛΕΞΑΝΔΡΑΣ ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΥ (η σύμβαση Πολιτιστική Χορηγίας υπεγράφη στις 18 Οκτωβρίου 2016) (βλ. εδώ). Επίσης, για τον ίδιο σκοπό το ΊΔΡΥΜΑ J.M. KAPLAN FUND που δραστηριοποιείται στη Νέα Υόρκη διέθεσε χορηγία προς το Σωματείο «ΔΙΑΖΩΜΑ», ύψους 50.000 $. (λίνκ)
• Την Τρίτη 28 Νοεμβρίου 2017 ολοκληρώθηκε η μελέτη αποκατάστασης του αρχαίου θεάτρου της Λάρισας και παρελήφθη από το Διοικητικό Συμβούλιο του Διαζώματος, για να προωθηθεί προς έγκριση στο Υπουργείο Πολιτισμού.
• Στις 05 Ιουνίου 2018 η παραπάνω μελέτη εγκρίθηκε από το Κ.Α.Σ.
• Προωθείται από το Δήμο Λαρισαίων η ρυμοτομική απαλλοτρίωση δύο οικοδομικών  τετραγώνων (που γειτνιάζουν με το αρχαίο θέατρο της πόλης). Η πρώτη απαλλοτρίωση έχει ήδη εγκριθεί. Η χρηματοδότηση των απαλλοτριώσεων θα εξασφαλιστεί από το Πράσινο Ταμείο.
• Στο εγκεκριμένο Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Θεσσαλίας 2014-2020 προβλέπεται η υλοποίηση μιας Ολοκληρωμένης Χωρικής Επένδυσης (Ο.Χ.Ε.) που αφορά σε μια Διαδρομή Πολιτισμού – Τουρισμού στη Θεσσαλία, με θεματικό αντικείμενο την αξιοποίηση της πολιτιστικής ή και της φυσικής κληρονομιάς, προκειμένου να αποτελέσει μοχλό ανάπτυξης τόσο για τις ίδιες τις περιοχές που θα αφορά, όσο και για ολόκληρη την Περιφέρεια. Η «Διαδρομή» προβλέπεται να καλύπτει σημαντικά και αναγνωρισμένα μνημεία της Θεσσαλίας και εκτείνεται χωρικά από την περιοχή της Δυτικής Θεσσαλίας (Τρίκαλα – Μετέωρα) και μέσω της Λάρισας έως την Ανατολική Θεσσαλία (Μαγνησία). Ειδικότερα περιλαμβάνει το σύνολο των Αρχαίων Θεάτρων της Θεσσαλίας και συγκεκριμένα το Αρχαίο Θέατρο Φθιωτίδων Θηβών, το Αρχαίο Θέατρο Δημητριάδας, το Α΄ Αρχαίο Θέατρο Λάρισας και το Β΄ Αρχαίο Θέατρο Λάρισας, καθώς και τα πλέον αξιόλογα μνημεία άλλων ιστορικών περιόδων, κύρια τους νεολιθικούς οικισμούς Σέσκλου & Διμηνίου, το σπήλαιο της Θεόπετρας και την περιοχή των Μονών των Μετεώρων. (βλ. εδώ)
• Το έργο αποκατάστασης του Αρχαίου Θεάτρου Λάρισας έχει ενταχθεί από την Περιφέρεια Θεσσαλίας στο Πρόγραμμα ΕΣΠΑ 2014-20, με τίτλο Αξιοποίηση Πολιτιστικού Αποθέματος Διαδρομής Πολιτισμού-Τουρισμού στη Θεσσαλία και ποσό 3.400.000 ευρώ. Το έργο εκτελείται από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Λάρισας, ξεκίνησε τον Αύγουστο του 2019 και έχει ορίζοντα υλοποίησης το 2023. (βλ. εδώ)
• Περιλαμβάνει την κατασκευή αναλημματικού τοίχου στη βάση του κοίλου, την επανατοποθέτηση εδωλίων, που δεν είναι στις αρχικές τους θέσεις, τη συμπλήρωση εδωλίων από νέο μάρμαρο, καθώς και συντήρηση των εδωλίων. Επίσης, θα κατασκευασθεί νέα βελτιωμένη πρόσβαση που να υποστηρίζει και τα άτομα με ειδικές ανάγκες. Με το έργο αυτό αποκαθίσταται το μεγαλύτερο μέρος του κυρίως θεάτρου και θα μπορεί να αποδοθεί στο κοινό, ενώ απομένει για νέο τμήμα έργου η επισκευή του διαζώματος, του επιθεάτρου, των αναλημματικών τοίχων και της σκηνής, για τα οποία υπάρχει μελέτη. Μέχρι στιγμής, το προσωπικό που έχει προσληφθεί εργάζεται στη συντήρηση των εδωλίων και στην πραγματοποίηση δοκιμαστικών τομών στο χώρο της ορχήστρας και πίσω από τη σκηνή για την εξακρίβωση της ύπαρξης ή μη παλαιότερων λειψάνων, καθώς και της θεμελίωσης των κτιρίων. Σύντομα θα αρχίσουν οι εργασίες επανατοποθέτησης εδωλίων. (βλ. εδώ)
• Στις 31 Μαρτίου του 2020, στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος FINCH (Financing Impact on Regional Development of Cultural Heritage Valorization – Χρηματοδοτικές επιπτώσεις της αξιοποίησης της πολιτιστικής κληρονομιάς στην περιφερειακή ανάπτυξη)αναδείχθηκε ως καλή πρακτική το έργο αποκατάστασης και ανάδειξης του Αρχαίου Θεάτρου Λάρισας. (βλ. εδώ) Η σημαντική αυτή διάκριση αφορά όχι μόνο την σημασία του ίδιου του έργου για την πολιτιστική κληρονομιά, αλλά κυρίως βασίζεται στον αποτελεσματικό συνδυασμό διαφόρων πηγών χρηματοδότησης. Το «ΔΙΑΖΩΜΑ» διαδραμάτισε καταλυτικό ρόλο στην προσέλκυση χρηματοδοτήσεων, των οποίων η συμβολή στην ωρίμανση του έργου ήταν αποφασιστική και οδήγησε ουσιαστικά στην διασφάλιση της χρηματοδότησης της υλοποίησής του από το ΕΣΠΑ 2014-2020. (βλ. εδώ)
• Την Τρίτη 08 Ιουνίου 2020 ανακοινώθηκε από την Περιφέρεια Θεσσαλίας ότι τρία νέα έργα, συνολικού προϋπολογισμού σχεδόν 900.000 ευρώ, ξεκινούν στο αρχαίο θέατρο Λάρισας, με χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ 2014-2020. Στο πλαίσιο του έργου  «Αποκατάσταση Αρχαίου Θεάτρου Λάρισας – Φάση Ε΄»,η Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης της Περιφέρειας Θεσσαλίας έδωσε έγκριση προς την Εφορεία Αρχαιοτήτων Λάρισας,  δικαιούχο και φορέα υλοποίησης του έργου, προκειμένου να προχωρήσουν οι εξής διαγωνισμοί:
• «Παροχή Υπηρεσιών για «Μεταφορές όγκων μαρμάρων – Ενοικίαση Γερανοφόρων οχημάτων»,προϋπολογισμού 468.400 ευρώ,
• «Προμήθεια Μαρμάρου», προϋπολογισμού 240.768 ευρώ,
• «Παροχή Υπηρεσιών για «Σάρωση με Laser – Τρισδιάστατο Λογισμικό CAD/CAM″», προϋπολογισμού 183.024 ευρώ.

Ακολουθεί η έγκριση και δημοσιοποίηση των Διαγωνισμών από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Λάρισας. (βλ. εδώ).

• Τη Δευτέρα 2 Νοεμβρίου 2020 εγκρίθηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού η μελέτη με τίτλο «Αποκατάσταση του σκηνικού οικοδομήματος του Α΄ Αρχαίου Θεάτρου Λάρισας – Α΄ φάση» και η αντίστοιχη μελέτη συντήρησης» που εκπονήθηκαν από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Λάρισας. Η μελέτη προτείνει τη συμπλήρωση ορισμένων σειρών λίθων στις περιμετρικές τοιχοποιίες και την αποκατάσταση μέρους της στοάς του σκηνικού οικοδομήματος, ώστε να γίνεται καλύτερα αντιληπτή η μορφή του οικοδομήματος.
• Μετά την έγκριση της μελέτης αποκατάστασης του σκηνικού οικοδομήματος από το Κ.Α.Σ. εγκρίθηκε επιπλέον χρηματοδότηση 3,4 εκ. ευρώ, μέσω του ΕΣΠΑ 2014-2020, για την αποκατάσταση του σκηνικού οικοδομήματος του θεάτρου. Το έργο αυτό θα ενταχθεί ως υποέργο του ήδη εγκεκριμένου από το 2019 έργου που υλοποιείται το τελευταίο διάστημα μέσω Ε.Σ.Π.Α. στο θέατρο, επειδή επαυξάνει τη λειτουργικότητα του.
• Δυναμική και υποδειγματική εξέλιξη των εργασιών αποκατάστασης του μνημείου. (ΣΤΙΓΜΑ)
• Ολοκλήρωση εργασιών αποκατάστασης του μνημείου. (ΕΠΟΜΕΝΟ ΒΗΜΑ)

Επισκεφτείτε τη σελίδα του Διαζώματος για το Αρχαίο Θέατρο Λάρισας, εδώ.