Το ταξίδι μας: το Αρχαίο Θέατρο του Καβιρείου Θήβας

Σχετικά Θέατρα

Το ιερό των Καβείρων τοποθετείται 8 χλμ. δυτικά της Θήβας. Ήταν αφιερωμένο σε δύο θεότητες, τον Κάβειρο και τον Παίδα, στους οποίους η Δήμητρα αποκάλυψε κάποιες μυστικές τελετές που αποσκοπούσαν την ενίσχυση της παντοειδούς γονιμότητας (καρπών, ζώων, ανθρώπων). Το ιερό αποκαλύφθηκε τυχαία το 1887, όταν μολύβδινα ειδώλια ταύρων που προέρχονταν από την περιοχή βρέθηκαν να πωλούνται στην αγορά της Αθήνας.

Οι  πρώτες  ανασκαφές  διεξήχθησαν  το  1887‐8  από  το  Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο (βλ. εδώ). Στο διάστημα 1993-94 έγιναν στερεωτικές εργασίες στον κτιστό περίβολο του θεατρικού κοίλου που κινδύνευε από κατολίσθηση από τα νερά της βροχής. Το 2014 ξεκίνησαν εργασίες καθαρισμού και εκ νέου αποκάλυψης των μνημείων με τη σύναψη Προγραμματικής Σύμβασης με την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, καθώς το μεγαλύτερο τμήμα της παλαιάς ανασκαφής παρέμενε κάτω από νεώτερες προσχώσεις του παρακείμενου ρέματος.

Το αρχαίο θέατρο βρίσκεται στα ανατολικά του ιερού των Καβείρων  και ήταν συνδεδεμένο με αυτό, καθώς εξυπηρετούσε στην παρακολούθηση των “δρωμένων” που σχετίζονταν με τη μύηση των πιστών στα Καβείρια Μυστήρια. Στο κοίλο διαπιστώθηκαν  δύο οικοδομικές φάσεις: η πρώτη χρονολογείται στο 200-­150 π.Χ. και η δεύτερη στο 50-­100 π.Χ. Από τις δώδεκα σειρές εδωλίων που είχε το θέατρο σήμερα διατηρούνται έξι. Πιθανώς ως σκηνικό οικοδόμημα χρησιμοποιούσαν  την πρόσοψη του ναού.

Το ταξίδι του Διαζώματος στο θέατρο ξεκίνησε το Φεβρουάριο του 2010, στο πλαίσιο περιοδείας του προέδρου του Διαζώματος, κ. Σταύρου Μπένου στους χώρους θέασης και ακρόασης της Βοιωτίας (βλ. εδώ).  Στη διάρκεια της επίσκεψής του τόσο ο κος Μπένος, όσο και οι κ.κ. Βασίλης Αραβαντινός (προϊστάμενος της Εφορείας Βοιωτίας)  και Γιώργος Κατσέλης (Αντιδήμαρχος Θήβας) που τον συνόδευαν δεσμευτήκαν να εντείνουν την προσπάθεια ανάδειξης του μνημείου.

Στις 24 Ιουνίου 2012 σε συνεργασία με την Θ΄ Ε.Π.Κ.Α το σωματείο «ΔΙΑΖΩΜΑ» συνδιοργάνωσε ενημερωτική ημερίδα για την ανάδειξη του Αρχαίου Θεάτρου του Καβιρείου. Το «ΔΙΑΖΩΜΑ» σε συνεργασία με τον Σύλλογο Πολιτιστικής Ανάπτυξης Θήβας «Λάιος» και την υποστήριξη του Δήμου Θηβαίων άνοιξαν έναν ειδικό λογαριασμό (κουμπαρά) για τη συγκέντρωση του χρηματικού ποσού που απαιτούνταν για συμπληρωματικές ανασκαφικές έρευνες, επαναλειτουργία του αρχαίου αποχετευτικού αγωγού, μικρές στερεώσεις και τη μελέτη αποκατάστασης του θεάτρου.

Στο παραπάνω πλαίσιο στις 25 Αυγούστου του 2012  συνδιοργανώθηκε από το Δήμο Θηβαίων και το Σύλλογο Πολιτιστικής Ανάπτυξης «Λάιος» ειδική εκδήλωση για την ενίσχυση του «κουμπαρά». Ο τηλεμαραθώνιος  πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με το STAR ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ και στέφθηκε από επιτυχία (βλ. εδώ).

Το Δεκέμβρη του 2013, με την συμβολή του Διαζώματος, υπεγράφη Προγραμματική Σύμβαση ανάμεσα στο Υπουργείο Πολιτισμού και την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, με την οποία η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας ανέλαβε να χρηματοδοτήσει με το ποσό των 50.000 ευρώ το πρόγραμμα για την ανάδειξη του αρχαίου θεάτρου. Το πρόγραμμα περιλάμβανε αρχαιολογικό καθαρισμό, μελέτη αποτύπωσης, τοπογράφησης του αρχαιολογικού χώρου, καθώς και του κατακείμενου αρχαιολογικού υλικού, φωτογραφική τεκμηρίωση και αεροφωτογράφιση,  χαρτογράφηση της φθοράς, μελέτη του αρχαίου συστήματος απορροής υδάτων, κατασκευή στεγάστρου και σήμανση (βλ. εδώ).  Η Προγραμματική Σύμβαση ολοκληρώθηκε.

Κατά το έτος 2014 πραγματοποιήθηκε από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Θήβας αρχαιολογικός καθαρισμός, καθώς και τοπογραφική αποτύπωση. Οι εργασίες το 2014 απεκάλυψαν εκ νέου τον βωμό και τις κατώτερα έδρανα του θεάτρου.

Το Σεπτέμβριο του 2015 στο πλαίσιο των εργασιών της Η΄ Γενικής Συνέλευσης του Διαζώματος με θέμα την Πολιτιστική Διαδρομή Φύσης και Πολιτισμού, «Οιδίπους», πραγματοποιήθηκε εκδήλωση στο Αρχαίο Θέατρο Καβιρείου παρουσία των 500 μελών του Σωματείου. Η Θήβα αποτελεί έναν από τους επτά (7) βασικούς κόμβους της Διαδρομής, που συνθέτουν την ιστορία και την παράδοση της Στερεάς Ελλάδας. Η εκδήλωση στο αρχαίο θέατρο περιλάμβανε ενημέρωση για την πορεία ανάδειξης του μνημείου από την Προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Βοιωτίας, κ. Αλέξανδρα Χαραμή, απαγγελία στίχων του Πινδάρου από τους ηθοποιούς Λάμπρο Τσάγκα και Δανάη Καλαχούτα, καθώς και ρεσιτάλ από τον σαξοφωνίστα Θεόδωρο Κερκέζο  (βλ. εδώ)

Στις 26 Οκτωβρίου 2019, ο δήμαρχος Θηβαίων, κ. Γιώργος Αναστασίου πραγματοποίησε συνάντηση με τον πρόεδρο του Διαζώματος κ. Σταύρο Μπένο,  στα γραφεία του Διαζώματος, με κύριο θέμα την ανάδειξη του θεάτρου. Στη συνάντηση συμμετείχαν ο Αντιδήμαρχος Πολιτισμού κ. Αναστάσιος Καμούτσης και ο Γενικός Γραμματέας του Δήμου, κ. Πάνος Βασιλείου.  Ειδικότερα, η συζήτηση επικεντρώθηκε στη συμμετοχή της ευρύτερης περιοχής του Δήμου Θηβαίων στην Πολιτιστική Διαδρομή «Οιδίπους» και στην αναθέρμανση της προσπάθειας ανάδειξης του Καβιρείου. Ο Δήμος και Διάζωμα συμφώνησαν να συνεχίσουν τη συμπόρευση και σε  συνεργασία με την ΕΦΑ Βοιωτίας, να προβούν σε όλες τις ενέργειες  που θα επιτρέψουν την επαναλειτουργία του θεάτρου ενισχύοντας τον κουμπαρά και αξιοποιώντας τα διαθέσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία. (βλ. εδώ)

Στο παραπάνω πλαίσιο, το καινοτόμο πρόγραμμα «ΠΟΛΙΣ», που αποτελεί  πρωτοβουλία του Υφυπουργού Χωροταξίας και Αστικού Περιβάλλοντος, κ. Δημήτρη Οικονόμου και του Σωματείου «ΔΙΑΖΩΜΑ» αποτελεί μια ακόμη ευκαιρία για την ανάδειξη του θεάτρου. Το πρόγραμμα αυτό που περιλαμβάνει και το Δήμο Θήβας, αφορά στο σχεδιασμό ολιστικών παρεμβάσεων στα ιστορικά κέντρα έξι πόλεων με πλούσιο πολιτιστικό απόθεμα (Ηράκλειο, Αχαρνές, Θήβα, Λάρισα, Θεσσαλονίκη, Κομοτηνή). Συγκεκριμένα, τον περασμένο Οκτώβρη υπεγράφη η ανάθεση σύμβασης για την εκπόνηση του στρατηγικού σχεδιασμού του Δήμου Θήβας (βλ. εδώ).

Η ένταξη του θεάτρου στο παραπάνω πρόγραμμα θα διασφαλίσει περισσότερο την ανάδειξή του. Προϋπόθεση για την ένταξη είναι η ανάθεση και εκπόνηση των απαραίτητων μελετών αποκατάστασης μέσω μιας νέας Προγραμματικής Σύμβασης από την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας και το Υπουργείο Πολιτισμού, ώστε σύντομα να εκπληρωθεί το κοινό όνειρο, φορέων και πολιτών για την ανάδειξη του Αρχαίου Θέατρου του Καβιρείου Θήβας.

Δείτε στη συνέχεια την Πρόοδο Εργασιών στο θέατρο

• Το Φεβρουάριο του 2010 πραγματοποιήθηκε η πρώτη επίσκεψη του προέδρου του Σωματείου «ΔΙΑΖΩΜΑ», κ. Σταύρου Μπένου στο αρχαίο θέατρο του Καβιρείου, στο πλαίσιο της περιοδείας του στα αρχαία θέατρα της Βοιωτίας, όπου συναντήθηκε με όλους τους τοπικούς φορείς, με θέμα την ανάδειξη του παραπάνω θεάτρου. (βλ. εδώ)
• Το «ΔΙΑΖΩΜΑ» έχει ανοίξει ειδικό τραπεζικό λογαριασμό (κουμπαρά) για το αρχαίο θέατρο του Καβιρείου στη Θήβα. Τον Αύγουστο του 2012  συνδιοργανώθηκε από το Δήμο Θηβαίων και το Σύλλογο Πολιτιστικής Ανάπτυξης «Λάιος» ειδική εκδήλωση για την οικονομική ενίσχυση του «κουμπαρά» του αρχαίου θεάτρου (βλ. εδώ)
• Το Δεκέμβρη του 2013 υπεγράφη η Προγραμματική Σύμβαση, με την οποία η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας ανέλαβε να χρηματοδοτήσει με το ποσό των 50.000 ευρώ το πρόγραμμα για την ανάδειξη του αρχαίου θεάτρου. Το πρόγραμμα περιελάμβανε τις ακόλουθες ενότητες: 1. Αρχαιολογικό καθαρισμό, 2. Μελέτη αποτύπωσης, τοπογράφησης του αρχαιολογικού χώρου, καθώς και του κατακείμενου αρχαιολογικού υλικού, 3. Πλήρη φωτογραφική τεκμηρίωση και αεροφωτογράφιση. 4. Χαρτογράφηση της φθοράς. Διάγνωση της φθοράς (μελέτη υλικών). Αποτίμηση παλαιότερων επεμβάσεων. 5. Μελέτη του αρχαίου συστήματος απορροής υδάτων και ενδεχομένως, εργασίες επισκευής του, ώστε να επαναλειτουργήσει. 6. Κατεδάφιση του παλαιού οικίσκου που είχε κτιστεί κατά τις ανασκαφικές έρευνες και κατασκευή στεγάστρου για το αρχαιολογικό υλικό που βρίσκεται στο χώρο. 7. Σήμανση – ενημερωτικές πινακίδες.
• Κατά το έτος 2014 πραγματοποιήθηκε από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Θήβας αρχαιολογικός καθαρισμός, καθώς και τοπογραφική αποτύπωση. (ΣΤΙΓΜΑ)
• Πρέπει να υπογραφεί νέα Προγραμματική Σύμβαση για την περαιτέρω ανασκαφική έρευνα και την εκπόνηση της μελέτης αποκατάστασης του μνημείου.(ΕΠΟΜΕΝΟ ΒΗΜΑ)

Επισκεφτείτε τη σελίδα του θεάτρου, εδώ.