Ολοκληρώθηκε ο κύκλος διαλέξεων του Megaron Plus «Η τριλογία της Αθήνας»

Ολοκληρώθηκε την Πέμπτη 13 Ιουνίου ο κύκλος διαλέξεων του Megaron Plus «Η τριλογία της Αθήνας», μιας δυναμικής πρωτοβουλίας που αναπτύσσουν το τελευταίο διάστημα όλοι οι αρμόδιοι φορείς και το ΔΙΑΖΩΜΑ με στόχο τον σχεδιασμό και την υλοποίηση ενός καινοτόμου προγράμματος Ολοκληρωμένης Χωρικής Επένδυσης για την Αττική.

Μπορείτε να παρακολουθήσετε τις σπουδαίες διαλέξεις απο τον Ανδρέα Καπετάνιο, αρχαιολόγο και επίκουρο καθηγητή του Ιονίου Πανεπιστημίου και τον Νίκο Μπελαβίλα, αναπληρωτή καθηγητή της Σχολής Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου και αναπληρωματικό μέλος του Διοικητικού συμβουλίου του Τεχνολογικού Πολιτιστικού Πάρκου Λαυρίου. Προλόγισε ο Πρόεδρος του Διαζώματος Σταύρος Μπένος.

Για άλλη μια φορά ευχαριστούμε την Blod.gr για την προσφορά της.

Μπορείτε στη συνέχεια να δείτε το φωτορεπορτάζ του κ. Φώτη Κουτρουμπή, εθελοντή του Διαζώματος

Η «Τριλογία της Αθήνας» είναι ένας ισχυρός αφηγηματικός ιστός που συνδέει τρεις πόλεις της Κλασικής Αθήνας: το άστυ, την Αθήνα και δύο περιφερειακούς δήμους, τον Θορικό, το σημερινό Λαύριο, και την Ελευσίνα. Στόχος είναι η Αθήνα και η Αττική να γίνουν ένας αυτόνομος ταξιδιωτικός προορισμός, μέσα από ένα σχέδιο Ολοκληρωμένης Χωρικής Επένδυσης.

Κατά τη διάρκεια των τεσσάρων φετινών διαλέξεων, κορυφαίοι επιστήμονες έριξαν φως στην «Τριλογία της Αθήνας», μια δυναμική πρωτοβουλία που αναπτύσσουν το τελευταίο διάστημα όλοι οι αρμόδιοι φορείς και το ΔΙΑΖΩΜΑ, με στόχο το σχεδιασμό και την υλοποίηση ενός καινοτόμου προγράμματος «Ολοκληρωμένης Χωρικής Επένδυσης για την Αττική». Βασικός άξονας του παραπάνω προγράμματος είναι η αποκατάσταση της σύνδεσης που είχε η πόλη της αρχαίας Αθήνας με το Ιερό της Ελευσίνας, το Λαύριο και τα ορυχεία αργύρου, καθώς και με το επίνειό της, τον Πειραιά.

Στην τέταρτη και τελευταία διάλεξη του κύκλου, η οποία επικεντρώθηκε στο Λαύριο, ο Ανδρέας Καπετάνιοςμας ξενάγησε στα αρχαία ορυχεία αργύρου του Λαυρίου, αποτυπώνοντας ένα κορυφαίο τεχνολογικό θαύμα της αρχαιότητας, ενώ, ο Νίκος Μπελαβίλας αφηγήθηκε τη σημαντική ιστορία τόσο της Λαυρεωτικής, όσο και των Μεταλλείων Λαυρίου κατά τον 19ο και 20ό αιώνα.

Ο Θορικός είναι ο δήμος μιας εξαιρετικά σημαντικής δραστηριότητας: εκεί είναι τα ορυχεία μολύβδου και αργύρου, που έχουν ιδιαίτερο τεχνολογικό και οικονομικό ενδιαφέρον. Το Λαύριο μας δίνει τη δυνατότητα να δούμε και να σκεφτούμε την Κλασική Αθήνα στην μεγάλη κλίμακα. Επιπλέον, το νεότερο Λαύριο σώθηκε εν μέσω της χειρότερης κρίσης της ιστορίας του, στις αρχές της δεκαετίας 1990. Η αυτοδιοίκηση, οι εργαζόμενοι της πόλης σε συνεργασία με μία μεγάλη ομάδα καθηγητών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, συνέλαβαν την ιδέα μετατροπής της καταστροφής της αποβιομηχάνισης σε δημιουργία πολιτισμού και τεχνολογίας. Αυτό το Λαύριο, της τεχνολογίας, έρευνας, εκπαίδευσης και αρχαιολογίας γίνεται ένας από τους ισχυρούς πόλους στο μεγάλο δίκτυο της Αττικής.

«Χθόνιος μόχθος: οι άνθρωποι και η γη του αρχαίου Λαυρίου»

«Η Λαυρεωτική είναι ο μοναδικός τόπος στον οποίο καθίσταται συνεχώς αισθητή η σχέση της μακράς διάρκειας της γεωλογίας και της γεωγραφίας με τη συνέχεια των στιγμών του ανθρώπινου σωματικού και πνευματικού μόχθου. Κυρίαρχο στοιχείο της, η πάλη με το μετάλλευμα και τα μέταλλα μέσα και πάνω στη γη, η οποία μαρτυρείται αρχαιολογικά τουλάχιστον από το τέλος της 4ης π.Χ. χιλιετίας. Η εξέλιξη της αρχαίας τεχνολογίας, των οικονομικών και πολιτικών δομών στέκουν απτά, εκεί, αρχαία κατάλοιπα στριμωγμένα σε εικοσιπέντε χιλιάδες στρέμματα του λαυρεωτικού τοπίου. Ανάμεσά τους, κυρίαρχη η παρουσία των υλικών και ιδεολογικών θεμελίων της Πόλεως της Αθήνας των κλασικών χρόνων: εκατοντάδες μεταλλουργικά εργαστήρια, υδραυλικά έργα, δεκάδες αγροικίες, ιερά και φρούρια, αγορές και το θέατρο του Θορικού, ενταγμένα σε δέκα περίπου Κλεισθένειους Δήμους. Το Λαύριο μας δίνει τη δυνατότητα να δούμε και να σκεφτούμε την Κλασική Αθήνα στην μεγάλη κλίμακα. Η αργυρίτις γη του, ο λεγόμενος ναυτικός νόμος του Θεμιστοκλή, η νίκη στη Σαλαμίνα αποτελούν μιαν ιστορική ακολουθία σχέσεων από την οποία αναδύθηκε η αθηναϊκή πολιτική, οικονομική και πολιτισμική ηγεμονία. Το υλικό σύμβολό της, ο Παρθενώνας, έγινε και παγκόσμιο. Το Λαύριο, όμως, παρέμεινε εν πολλοίς άγνωστο. Ίσως γιατί σε αυτό το τοπίο, το κάποτε εκκωφαντικό από τους κρότους και τις φωνές των μεταλλείων και των εργαστηρίων, μόχθησαν μυριάδες από τους σιωπηλούς της Ιστορίας: οι δούλοι. Η αρχαιολογική μέθοδος καθώς, εκτός από τα μεγάλα και υψηλά έργα τέχνης, εστιάζει και στα μικρά και ασήμαντα υλικά κατάλοιπα, μπορεί, μερικές φορές, να δώσει φωνή και στις σιωπηλές ομάδες. Και όταν, μέσω αυτής, καταφέρουμε να συναντήσουμε την τεράστια κλίμακα του αρχαίου μεταλλευτικού και μεταλλουργικού λαυρεωτικού χώρου, με τα αμέτρητα εργαστήρια στην επιφάνεια και τα χιλιόμετρα των στοών στο υπέδαφος, μπορεί να μάθουμε κάτι και για τις χιλιετίες του σιωπηλού χθόνιου μόχθου.» Α.Κ.

«Το Λαύριο των δύο εποχών: ένα πετυχημένο πείραμα είκοσι χρόνων»

«Το νεότερο Λαύριο σώθηκε εν μέσω της χειρότερης κρίσης της ιστορίας του, στις αρχές της δεκαετίας 1990. Η αυτοδιοίκηση, οι εργαζόμενοι της πόλης και δίπλα τους μια μεγάλη ομάδα καθηγητών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, συνέλαβαν την ιδέα μετατροπής της καταστροφής της αποβιομηχάνισης σε δημιουργία πολιτισμού και τεχνολογίας.

Έτσι σώθηκε η Γαλλική Εταιρεία Μεταλλείων Λαυρίου (ΓΕΜΛ).

Τα 250 στρέμματα και τα 41 ερείπια άρχισαν τότε να μετασχηματίζονται στο ωραιότερο και μεγαλύτερο βιομηχανικό μνημείο της χώρας, το Τεχνολογικό-Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου. Δίπλα σε αυτό, με συστηματικές αποκαταστάσεις μνημείων και αναπλάσεις από τον Δήμο Λαυρεωτικής, η ιστορική βιομηχανική πόλη, η «company town» του 19ου αιώνα, διασώθηκε και αναβίωσε.

Σήμερα βρίσκονται σε εξέλιξη μια σειρά έργα, με κορυφαίο το Μουσείο Μεταλλείας-Μεταλλουργίας Λαυρίου (ΜΜΜΛ). Το επόμενο βήμα είναι η σύνδεση της αρχαίας τεχνικής κληρονομιάς των μεταλλείων και του εθνικού δρυμού όπου βρίσκονται με τη νεότερη βιομηχανική κληρονομιά της πόλης.

Αυτό το Λαύριο της τεχνολογίας, της έρευνας, της εκπαίδευσης και της αρχαιολογίας γίνεται έτσι ένας από τους ισχυρούς πόλους στο μεγάλο δίκτυο της Αττικής.» Ν.Μ.