Αποτίμηση του εκπαιδευτικού προγράμματος «Υιοθεσία αρχαίων θεάτρων. Μαθητές ξεναγούν μαθητές στα αρχαία θέατρα» για το σχολικό έτος 2023-2024

Σχετικά Θέατρα

Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Υιοθεσία αρχαίων θεάτρων. Μαθητές ξεναγούν μαθητές στα αρχαία θέατρα» εγκρίθηκε για δέκατη συνεχή χρονιά από το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων (αρ. πρωτ. Φ.1/ΓΜ/39710-ΙΕΠ/131964/Δ7/16-11-2023), αφού προηγήθηκε θετική εισήγηση του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (Ι.Ε.Π.), το οποίο αξιολόγησε το αίτημα επανάληψης της δράσης.

Η ανταπόκριση για την υλοποίηση του προγράμματος για το σχολικό έτος 2023-2024 υπήρξε μεγάλη. Το αγκάλιασαν σχολεία από τον Έβρο έως τα Ιωάννινα και από τις Σέρρες έως το Ηράκλειο, το δε παραγόμενο έργο ήταν εξαιρετικής ποιότητας. Συγκεκριμένα, το πρόγραμμα υλοποιήθηκε από εκπαιδευτικούς σε πενήντα τέσσερις (54) σχολικές μονάδες που βρίσκονται στις περιφερειακές ενότητες: Αττικής, Αιτωλοακαρνανίας, Αρκαδίας, Άρτας, Αχαΐας, Βοιωτίας, Έβρου, Ευβοίας, Ηρακλείου, Θεσσαλονίκης, Ιωαννίνων, Κω, Λήμνου, Μαγνησίας, Μεσσηνίας, Μυκόνου, Ρόδου, Σάμου, Σερρών, Φλώρινας, Χαλκιδικής.

Οι δέκα (10) σχολικές μονάδες ήταν Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης (συμπεριλαμβάνεται κι ένα Νηπιαγωγείο) και  οι σαράντα τέσσερις (44) Δευτεροβάθμιας (24 Γυμνάσια, 16 ΓΕ.Λ., 1 ΕΠΑ.Λ, 1 ΕΕΕΕΚ, 1 Καλλιτεχνικό Σχολείο, 1 Μουσικό Σχολείο). Συμμετείχαν, επίσης, και πέντε ελληνόγλωσσες σχολικές μονάδες  του εξωτερικού, κατόπιν αναζήτησης και προσκλήσεώς τους από την καθηγήτρια φιλόλογο του Γυμνασίου Τυχερού Έβρου, κ. Αμοργιανιώτη Ειρήνη (βλ. https://diazoma.gr/generationd/#/post/-NxhJ3lDJDFmhsl3U8fc). Οι μαθητές/τριες του σχολείου δημιούργησαν ψηφιακά εργαλεία ξενάγησης, προκειμένου να συστήσουν, διαδικτυακά, στους μαθητές/τριες της Ομογένειας, το αρχαίο θέατρο Μαρώνειας και να το συνδέσουν με τη διαχρονική παρουσία του ελληνικού στοιχείου στη Θράκη, με την οινοπαραγωγή και με το φυσικό περιβάλλον. Συγκεκριμένα, στο Δίκτυο που δημιουργήθηκε συμμετείχαν τα παρακάτω σχολεία:

α/ 9χρονο Ελληνικό Σχολείο Χιμάρας «Όμηρος» (Αλβανία)

β/ Ενιαίο Σχολείο Βουλιαρατίου Δερόπολης (Αλβανία)

γ/ 2^ο Ελληνικό Ιδιωτικό Δημοτικό Σχολείο Νυρεμβέργης (Γερμανία)

δ/ 2^ο Δίγλωσσο Γυμνάσιο Μονάχου (Γερμανία)

ε/ 5^ο Δημοτικό Σχολείο Μονάχου «Σωκράτης» (Γερμανία)

Οι εκπαιδευτικοί που ενεπλάκησαν στο πρόγραμμα ήταν συνολικά 187 και οι μαθητές 1.554. Όλοι πρόσφεραν στην πλατφόρμα για τα εκπαιδευτικά του Διαζώματος Generation D (https://diazoma.gr/generationd/#/) εξαιρετικές δημιουργίες, καρπό του οφέλους από τη βιωματική, ανακαλυπτική, συνεργατική μάθηση, την καλλιέργεια δεξιοτήτων και την ευαισθητοποίηση των μαθητών, πρωτίστως όμως, καρπό της ωραίων στιγμών που προέκυψαν από το ζωντάνεμα των αρχαίων θεάτρων και των χώρων μέσα στους οποίους αυτά βρίσκονται.

Στα αρχαία θέατρα συντελέσθηκε η έκρηξη των δημοκρατικών θεσμών και άνθισε η πολιτιστική και πνευματική δημιουργία. Εκεί όμως όπου πρωτοακούστηκε ο εκλεκτός ποιητικός λόγος ήταν στο θέατρο του Διονύσου Ελευθερέως, γι’ αυτό και το θέατρο αυτό, στη νότια πλαγιά του λόφου της Ακρόπολης, «υιοθετήθηκε» από πολλά σχολεία. Παρόμοια, προτιμήθηκαν και οι χώροι θέασης και ακρόασης της αρχαίας Μεσσήνης, μάλιστα τρία σχολεία τίμησαν με ξεχωριστό τρόπο,  τον αείμνηστο καθηγητή Αρχαιολογίας και διευθυντή επί τριάντα επτά συναπτά έτη (37) των ανασκαφών και του Προγράμματος Αναστήλωσης στην αρχαία Μεσσήνη, Πέτρο Θέμελη (βλ. https://diazoma.gr/generationd/#/post/-O-XwLeF2vsirYUc32uv- 10^ο Πειραματικό ΔΣ Καλαμάτας, https://diazoma.gr/generationd/#/post/-NzY78kP9cIOze-dWe4U – 3^ο Γυμνάσιο Αργυρούπολης και https://diazoma.gr/generationd/#/post/-O-7bgTObqcpJ1y8ppJo – 4^ο ΓΕ.Λ. Καλαμάτας). Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στο δελτίο τύπου του 3^ου Γυμνασίου Αργυρούπολης, οι μαθητές/τριες με τις δημιουργικές εργασίες τους επεδίωξαν «να αποτίσουν τον ελάχιστο φόρο τιμής στον σπουδαίο Έλληνα και Δάσκαλο Πέτρο Θέμελη που αφιερώθηκε ψυχή τε και σώματι στην ανάδειξη της μεσσηνιακής γης, πήρε την άβυσσο και τη μετέτρεψε σε «κόσμο», στολίδι της Πελοποννήσου αλλά και της ευρύτερης περιοχής της Μεσογείου, έτσι που σήμερα ο αρχαιολογικός χώρος της Μεσσήνης και το όνομα Θέμελης να είναι ένα και το αυτό».

Άλλοι αρχαίοι χώροι θέασης και ακρόασης που «υιοθετήθηκαν» ήταν: το Τελεστήριο της Ελευσίνας, τα αρχαία θέατρα, του Αμφιαρείου και του Θορικού Αττικής, της Ερέτριας στην Εύβοια του Ορχομενού και της Χαιρώνειας στη Βοιωτία, των Δελφών στη Φωκίδα, της Πλευρώνας στην Αιτωλοακαρνανία, των Φθιωτίδων Θηβών στη Μαγνησία, το μικρό θέατρο Αμβρακίας στον νομό Άρτας, των Γιτάνων στη Θεσπρωτία, του Δίου στην Πιερία, των Φιλίππων στην Καβάλα,  της Μαρώνειας στον νομό Ροδόπης, της Ηφαιστίας στη Λήμνο, της αρχαίας Σάμου στο ομώνυμο νησί, της αρχαίας Κορίνθου στον ομώνυμο νομό, του Άργους και του Ασκληπιείου Επιδαύρου στην Αργολίδα,, του Ορχομενού στην Αρκαδία, της Δήλου και της Θήρας στις Κυκλάδες, της Λίνδου στη Ρόδο, της Απτέρας στον νομό Χανίων, τα ρωμαϊκά ωδεία, Θεσσαλονίκης και αρχαίας Κορίνθου και τα στάδια, Αθήνας (Παναθηναϊκό), Κω,  αρχαίας Ολυμπίας και Ασκληπιείου Επιδαύρου (βλ. υλικό τεκμηρίωσης για τους παραπάνω χώρους θέασης και ακρόασης, στο πεδίο «Θέατρα» στην ιστοσελίδα του Διαζώματος https://diazoma.gr/generationd/#/categ/t). Μαθητές/τριες ανέλαβαν τον ρόλο του ξεναγού σε συμμαθητές/τριές τους και σε θέατρα της Μεσογείου, όπως αυτά της Πομπηίας και του Λέτσε, σε επίσκεψη που πραγματοποίησαν στην Κάτω Ιταλία (βλ. https://diazoma.gr/generationd/#/post/-NzXq4hX9XtoP2LO9zaW – 2^ο ΓΕ.Λ. Γέρακα Αττικής).

Αξίζει να αναφερθεί πως δεν έγιναν μόνον ξεναγήσεις από μαθητές-ξεναγούς στους συμμαθητές τους αλλά και σε μαθητές άλλων σχολείων της Ελλάδας καθώς και του εξωτερικού, είτε κατά χώραν είτε με επίσκεψη σε σχολεία είτε διαδικτυακά (βλ. Γυμνάσιο Τυχερού Έβρου https://diazoma.gr/generationd/#/post/-NxhJ3lDJDFmhsl3U8fc, Αρμενικό Γυμνάσιο Κυανούς Σταυρός https://diazoma.gr/generationd/#/post/-NwukmLdsfUbRqnr0RJy  , 11^ο ΓΕ.Λ. Ηρακλείου , ΓΕ.Λ Λουτρών Αιδηψού https://diazoma.gr/generationd/#/post/-NznRXuMvamO0TQm6rkg, ΓΕ.Λ. Μαγούλας Αττικής https://diazoma.gr/generationd/#/post/-O-7gsucQVmFS3WK7y0e   , 1^ο ΔΣ Αμαρύνθου Ευβοίας https://diazoma.gr/generationd/#/post/-O-bWYPrqYTYprCBj8oo , Καλλιτεχνικό Σχολείο Αθηνών https://diazoma.gr/generationd/#/post/-NzxDjVp_pwil5xXGuFb  , 6^ο Γυμνάσιο Καλαμάτας https://diazoma.gr/generationd/#/post/-NmL438Qq4rNpX-bB2XF και https://diazoma.gr/generationd/#/post/-O0QOMPW7nsHEZ4akfhA , 8^ο Γυμνάσιο Αχαρνών https://diazoma.gr/generationd/#/post/-NvIiO_cz48vcweXJleQ ).

Όπως και τις δύο προηγούμενες σχολικές χρονιές, έτσι και φέτος σχεδιάστηκαν και προτάθηκαν από σχολεία «Πολιτιστικές Διαδρομές» που συνδέουν τους χώρους θέασης και ακρόασης (αρχαία θέατρα, ωδεία, στάδια) με το φυσικό περιβάλλον, με τον αγροδιατροφικό τομέα, με τη σύγχρονη κοντινή πόλη και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της: ιστορικά κτήρια, πολιτιστικά μνημεία, σύγχρονη παραγωγή και δημιουργία, γαστρονομία και παράδοση, δηλαδή στη βάση της φιλοσοφίας του Διαζώματος που είναι η ένταξη των μνημείων φύσης και πολιτισμού στο κέντρο της ζωής, της αειφορίας και της βιώσιμης ανάπτυξης. Το 3^ο ΓΕ.Λ. Ευόσμου Θεσσαλονίκης (https://diazoma.gr/generationd/#/post/-O0ED6Ff44VHE2hrigiz) με όχημα το αρχαίο θέατρο Θήρας, δημιούργησε την πολιτιστική/περιβαλλοντική διαδρομή «Ανακαλύπτοντας» τη χαμένη Ατλαντίδα στη Σαντορίνη», μετά από έρευνα, συλλογή πληροφοριών και επιτόπια επίσκεψη. Προτείνει, λοιπόν, ένα εξαιρετικό πρόγραμμα επισκέψεων σε μνημεία της φύσης και του πολιτισμού, σε μουσεία, σε εργαστήρια σύγχρονης τέχνης και σε παραγωγικές μονάδες προϊόντων που είναι ταυτισμένα με το νησί που το γέννησαν οι λάβες του ηφαιστείου. «Πολιτιστικές διαδρομές στην Ανατολική Αττική με όχημα το αρχαίο θέατρο» χάραξαν και οι μαθητές/τριες του 2^ου ΓΕ.Λ. Γέρακα Αττικής συστήνοντάς μας το Αμφιάρειο Ωρωπού και τον αρχαίο Ραμνούντα. Οι μαθητές/τριες του Γυμνασίου με Λ.Τ. Ευξεινούπολης Μαγνησίας (https://diazoma.gr/generationd/#/post/-NxhB4cZN20UuZlEjU3X ) μάς χάρισαν την Πολιτιστική Διαδρομή «Από την αρχαία Άλο στις Φτιώτιδες Θήβες» και το αρχαίο θέατρό τους, τη διεύρυναν  και σε συνεργασία με το 1^ο Γυμνάσιο Αλμυρού  Μαγνησίας  (https://diazoma.gr/generationd/#/post/-NyB115lnLaA8IeVOB58   ) την έκαναν και Περιβαλλοντική, γνωρίζοντας μνημεία της φύσης μοναδικά αλλά και παραδοσιακά τοπικά προϊόντα κάποια από τα οποία έχουν εγγραφεί στον Κατάλογο Πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO και την ταξίδευσαν και στη Λακωνία όπου σε σχολεία της περιοχής παρουσίασαν την πολιτιστική/περιβαλλοντική προίκα του τόπου τους και γνώρισαν αντίστοιχα τη δική τους. Οι μαθητές/τριες του Καλλιτεχνικού Σχολείου Αθηνών σχεδίασαν τη δική τους διαδρομή για να μας ταξιδέψουν καλλιτεχνικά «Από την Αθήνα στην Ελευσίνα. Μια πολιτιστική διαδρομή στο χθες και το σήμερα»  (https://diazoma.gr/generationd/#/post/-NzxDjVp_pwil5xXGuFb).Οι Smart Travellers του Γυμνασίου Ερέτριας με όχημα το αρχαίο θέατρο Δελφών συνέχισαν και τη φετινή χρονιά τη δημιουργική εργασία τους για μια ψηφιακή εφαρμογή με άξονες τον πολιτισμό, το περιβάλλον και την άυλη πολιτιστική κληρονομιά της Στερεάς Ελλάδας, εμπνευσμένοι από τη «Διαδρομή των Μνημείων Φύσης και Πολιτισμού της Στερεάς Ελλάδας «Οιδίπους» του Διαζώματος (https://diazoma.gr/generationd/#/post/-O1HqOO-xJcqUBwS5Xhs).

Στο πλαίσιο υλοποίησης του προγράμματος, δημιουργήθηκαν σπουδαίες συνεργασίες σχολείων με Εφορείες Αρχαιοτήτων και με άλλους φορείς. Ιδιαίτερη αναφορά αξίζει στη συνεργασία του Μουσικού Σχολείου Άρτας με την Εφορεία Αρχαιοτήτων και τον Δήμο Άρτας. Στο πλαίσιο της Διεθνούς Ημέρας Μνημείων (18 Απριλίου) και της παρουσίασης από την Εφορεία Αρχαιοτήτων σε πολίτες αλλά και σε επισκέπτες της Άρτας της ολοκλήρωσης της πρώτης φάσης εργασιών ανάδειξης και αποκατάστασης του Μικρού Θεάτρου Αμβρακίας, το Σύνολο Σύγχρονης Ελληνικής Μουσικής και το Φωνητικό Σύνολο μαθητών/τριών της Γ’ Γυμνασίου ερμήνευσε έργα Ελλήνων ποιητών μελοποιημένα από Έλληνες συνθέτες, ζωντανεύοντας το εμβληματικό μνημείο, ένα από τα ωραιότερα αρχαία θέατρα που βρίσκονται εντός αστικού ιστού (βλ. https://diazoma.gr/generationd/#/post/-Nznarlg10XwJGnbxbX-). Ο Όμιλος Ψυχολογίας, η Ορχήστρα και η Χορωδία του Αμερικανικού Κολλεγίου Ελλάδος – Pierce σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κορινθίας, την Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών και το 2^ο Γυμνάσιο Κορίνθου παρουσίασαν μουσικό και θεατρικό δρώμενο με θέμα «Ο εγκλεισμός στην αρχαιότητα και σήμερα»,  πλησίον του ωδείου της αρχαίας Κορίνθου που εδώ και χρόνια έχουν «υιοθετήσει» (βλ. https://diazoma.gr/generationd/#/post/-NzYOeJqJGlpWIgCX-IU  ). Για τη δράση με τίτλο «Η Αμαρυσία Άρτεμις συναντά τον αδελφό της, Απόλλωνα Δαφνηφόρο, στο αρχαίο θέατρο Ερέτριας» οι μαθητές/τριες του 1^ου ΔΣ Αμαρύνθου Ευβοίας είχαν αρωγούς, μέλη της Ελβετικής Αρχαιολογικής Σχολής Ελλάδας, η οποία ηγείται της έρευνας στο ιερό της Αρτέμιδος στην Αμάρυνθο (βλ. https://diazoma.gr/generationd/#/post/-O-bWYPrqYTYprCBj8oo ) και δημιούργησαν έντυπο υλικό ξενάγησης συνοδευόμενο από εικόνες και κάτοψη του χώρου. Για να μάθουν πώς γίνεται η τεκμηρίωση ενός μνημείου αλλά και η συντήρηση κινητών και μη ευρημάτων, οι μαθητές/τριες του 2^ου Γυμνασίου Αλεξανδρούπολης, που για ακόμα μια φορά «υιοθέτησαν» το αρχαίο θέατρο Μαρώνειας, συνεργάστηκαν με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Έβρου (βλ. https://diazoma.gr/generationd/#/post/-O-20Vfr3c6LKMp979dI ).

Μεγάλη εμπειρία και απόλαυση βίωσαν οι μαθητές/τριες από την επιτέλεση δρωμένων εντός χώρων θέασης και ακρόασης, με την άδεια των Εφορειών Αρχαιοτήτων, είτε πρόκειται για παραστάσεις τραγωδιών (ολόκληρες ή αποσπασμάτων τους) είτε για εκφραστικές αναγνώσεις ποιημάτων. Η συνεργασία τεσσάρων σχολικών μονάδων, του 1^ου Γυμνασίου Ανατολής Ιωαννίνων, του 1^ου Γυμνασίου Ιωαννίνων, του 2^ου ΓΕ.Λ. Ιωαννίνων και του 6^ου ΕΠΑ.Λ. Ιωαννίνων, Τμήμα Κομμωτικής. απέδωσε μια εξαιρετική παράσταση της Ευριπίδειας Ελένης εντός του αρχαίου θεάτρου των Γιτάνων (βλ. https://diazoma.gr/generationd/#/post/-O-7Wo7SKsoOiKHOc8lr). Σκηνές από την Ευριπίδεια Ελένη ζωντάνεψαν επίσης, μαθητές/τριες του Γυμνασίου Παλιουρίου Χαλκιδικής που «υιοθέτησαν» το ελληνιστικό θέατρο Δίου (https://diazoma.gr/generationd/#/post/-NznWUpmDnd-LVhReg1C), του 13^ου Γυμνασίου Ηρακλείου στο αρχαίο θέατρο Απτέρας (βλ. https://diazoma.gr/generationd/#/post/-O-XtzS_NTattfJRijMk), του 2^ου Γυμνασίου Αλεξανδρούπολης στο αρχαίο θέατρο Μαρώνειας (βλ. https://diazoma.gr/generationd/#/post/-O-20Vfr3c6LKMp979dI ), του 3^ου Γυμνασίου Τρίπολης στο αρχαίο θέατρο Αρκαδικού Ορχομενού (βλ. https://diazoma.gr/generationd/#/post/-NyekJqK8Kinog-h9daO ) καθώς και του Γυμνασίου Μούδρου Λήμνου στο αρχαίο θέατρο Ηφαιστίας (βλ. https://diazoma.gr/generationd/#/post/-O-7ic2esj8qH8FCGaaX ). Στο αρχαίο θέατρο Αμφιαρείου το 6^ο ΓΕ.Λ. Αμαρουσίου παρουσίασε δραματοποιημένα κείμενα από την αρχαία ελληνική δραματουργία καθώς και από τη νεότερη αλλά και σύγχρονη λογοτεχνία με κεντρικό θέμα τον «Έρωτα» (βλ. https://diazoma.gr/generationd/#/post/-O1HtOEfxgqH4NuNnGuT) ενώ οι μαθητές/τριες του 1^ου ΓΕ.Λ. Μεταμόρφωσης εφήρμοσαν τις τεχνικές του Μουσειακού Θεάτρου, υποδυόμενοι ρόλους που σχετίζονται με τη χρήση του χώρου. Στο δρώμενο «έδωσαν φωνή» σε συγκεκριμένους χαρακτήρες που αναδεικνύουν το ιερό την εποχή της ακμής του (βλ. https://diazoma.gr/generationd/#/post/-NyeBvOlbnNVtUqcWFQV  ).  Η επίσκεψη μαθητών/τριών του 3^ου ΓΕ.Λ Νέας Σμύρνης στο θέατρο της αρχαίας Κορίνθου, το οποίο «υιοθέτησαν», ολοκληρώθηκε με τη ρυθμική ανάγνωση του κομμού της Αντιγόνης. Όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά, η επιτέλεση αυτή ως επιστέγασμα του εκπαιδευτικού προγράμματος, τους βοήθησε να κατανοήσουν καλύτερα την αρχαία τραγωδία και τον ρόλο των παραστάσεων στην κοινωνική ζωή των αρχαίων Ελλήνων (βλ. https://diazoma.gr/generationd/#/post/-NzY0A02G5yF2c6EfihT). Το διάσημο Γ’ Στάσιμο της «Αντιγόνης» του Σοφοκλή στην αρχαία ελληνική και τη νέα ελληνική γλώσσα απήγγειλαν και μαθητές/τριες του Αναξαγόρειου ΓΕ.Λ. Νέας Ερυθραίας στον χώρο του αρχαίου θεάτρου Διονύσου Ελευθερέως. Δραματοποιημένη απαγγελία αποσπάσματος από το «Προεόρτιον» του Δ. Π. Παπαδίτσα και κινητική δράση με θέμα την Περσεφόνη και τη διαδοχή των εποχών, με μουσική υπόκρουση από τις «Τέσσερεις Εποχές» του A. Vivaldi, χάρισαν οι μαθητές/τριες του Καλλιτεχνικού Σχολείου Αθήνας σε συμμαθητές/τριές τους αλλά και σε επισκέπτες του αρχαιολογικού χώρου της Ελευσίνας (βλ. https://diazoma.gr/generationd/#/post/-NzxDjVp_pwil5xXGuFb  ). Τη «Λυσι – Στράτη», διασκευή της αριστοφανικής κωμωδίας, παρουσίασαν μαθητές/τριες του Θεατρικού Ομίλου του 10^ου Πειραματικού ΔΣ Καλαμάτας – Πέτρος Θέμελης στο 2^ο Φεστιβάλ των Μικρών – Σχολεία εν Δράσει, που αποτελεί μέρος του 11^ου Διεθνούς Νεανικού Φεστιβάλ Αρχαίου Δράματος Αρχαίας Μεσσήνης, στο πλαίσιο και της «υιοθεσίας» των χώρων θέασης και ακρόασης αρχαίας Μεσσήνης (βλ. https://diazoma.gr/generationd/#/post/-O-XxnvOeMYJ_f2Hqjr4). Μαθητές/τριες του 2^ου Πειραματικού ΔΣ Σάμου στο αρχαίο θέατρο Σάμου παρουσίασαν αρχαίους μύθους με τη μορφή παντομίμας κι ενθουσίασαν τους συμμαθητές/τριές τους (βλ. https://diazoma.gr/generationd/#/post/-O-Y0Eu1MHsiKv4Zp0dh)  ενώ οι μαθητές του Πειραματικού ΔΣ Σερρών – Κωνσταντίνος Καραμανλής εμπνευσμένοι από το αρχαίο θέατρο Ασκληπιείου Επιδαύρου, παρουσίασαν τον «Φιλοκτήτη» του Σοφοκλή, σε διασκευή του σπουδαίου ηθοποιού μεταφραστή και θεατρικού συγγραφέα Χρήστου Σάββα, στο φεστιβάλ «Ακτίς Ονείρου» (βλ. https://diazoma.gr/generationd/#/post/-NzneDS1Wsxrs5CjClIe ). Απαγγελία του όρκου που έδωσαν οι Αντιπρόσωποι του Έθνους στην Δ’ Εθνοσυνέλευση, η οποία έλαβε χώρα το 1829 στο αρχαίο θέατρο του Άργους, πρόσφερε η ομάδα των μαθητών-ξεναγών του 11^ου ΓΕ.Λ. Ηρακλείου σε μαθητές του 2^ου ΓΕ.Λ. Άργους, στο πλαίσιο της ξενάγησης στο αρχαίο θέατρο Άργους (https://diazoma.gr/generationd/#/post/-O0x1vYm6YAmGlvYGkcG).

Η ιστορία των θεάτρων ως κορυφαίων αρχιτεκτονικών οικοδομημάτων που φιλοξένησαν   πνευματικές δημιουργίες, δραστηριότητες πολιτικού χαρακτήρα αλλά και θεάματα μαζικά, συγκίνησε μαθητές και μαθήτριες που υπό την καθοδήγηση εμπνευσμένων εκπαιδευτικών δημιούργησαν μια μεγάλη ποικιλία έργων για την προβολή και την ανάδειξη των χώρων θέασης και ακρόασης: παρουσιάσεις power point, αφίσες, έντυπα, παιχνίδια, όπως σταυρόλεξα, κρυπτόλεξα, κουίζ, εικαστικά έργα, βίντεο, διαδραστικούς πίνακες, ψηφιακά βιβλία (e–books) αρχεία ψηφιακού ήχου (pod–cast), ιστολόγια, τρισδιάστατη αναπαραγωγή αρχαίου θεάτρου. Αξίζει να γίνει αναφορά στο βίντεο-ντοκιμαντέρ που δημιούργησαν μαθητές/τριες του θεατρικού ομίλου των Εκπαιδευτηρίων «ΝΕΑ ΠΑΙΔΕΙΑ» για τον αρχαιολογικό χώρο της Ελευσίνας (βλ. https://diazoma.gr/generationd/#/post/-O1cECkmHvPMvwG7ztSi) καθώς και στην εικαστική επιτέλεση (επικόλληση αυτοκόλλητων με QR –codes σε επιλεγμένα σημεία) που έγινε στην πόλη της Ελευσίνας από τους μαθητές/τριες του Καλλιτεχνικού Σχολείου Αθηνών με θέμα την εικονογράφηση του «Ομηρικού Ύμνου στη Δήμητρα». Όπως σημειώνεται στο δελτίο τύπου, «το σκεπτικό της δράσης αυτής είναι ότι τα εικαστικά έργα τοποθετούνται μεν σε δημόσιο χώρο, όμως «κρυμμένα» για τους αμύητους ή αδιάφορους. Όποιος όμως αναρωτηθεί τι μπορεί να σημαίνει αυτό, μπορεί να «σπάσει» τον κώδικα (QR-code) και θα ανταμειφθεί με ένα όμορφο εικαστικό έργο συνταιριασμένο με ένα ιερό ποιητικό απόσπασμα» (βλ. https://diazoma.gr/generationd/#/post/-NzxDjVp_pwil5xXGuFb  ).

Ιδιαίτερη μνεία αξίζει να γίνει:

α/ στο 3^ο Νηπιαγωγείο Πάτρας που συμμετείχε στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Παίζω και μαθαίνω για το αρχαίο θέατρο» (βλ. https://diazoma.gr/generationd/#/tag/-NBRn4zliLDNDk0wxdh7 ), το οποίο έχει δημιουργήσει το αρωγό μας μέλος, η αρχαιολόγος –  μουσειοπαιδαγωγός κ. Αθηνά Πουρσαϊτίδου. Οι  λιλιπούτειοι μαθητές γνώρισαν με παιγνιώδη τρόπο το αρχαίο θέατρο, το κορυφαίο επίτευγμα της αρχαίας ελληνικής αρχιτεκτονικής αλλά κι έναν εκφραστή της δραματικής ποίησης, τον … παππού Αριστοφάνη και τα έργα του (βλ. https://diazoma.gr/generationd/#/post/-NxYA0GHQT5YTcHl8BKb  ) και

β/ στο ΔΣ Νέου Μαρμαρά Χαλκιδικής για τον μεθοδικό τρόπο με τον οποίο «χτίσθηκε» η αγάπη για το αρχαίο θέατρο και πιο συγκεκριμένα, για το αρχαίο θέατρο των Φιλίππων, το οποίο ομάδα μαθητών/τριών «υιοθέτησε» και στη συνέχεια, γνώρισε με επιτόπια επίσκεψη (https://diazoma.gr/generationd/#/post/-O-7nYDK3uLH02v-xaaJ). 

Τη σχολική χρονιά 2023-2024 ορισμένα σχολεία συμμετείχαν στην πιλοτική δράση «Προστασία της Πιλοτικής Κληρονομιάς από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής – η περίπτωση των αρχαίων ελληνικών χώρων θέασης και ακρόασης» που δημιουργήσαμε στο Διάζωμα και έχει ως στόχο να ευαισθητοποιήσει τους μαθητές Π/θμιας και Δ/θμιας Εκπ/σης για την επίδραση της κλιματικής αλλαγής στο πολιτιστικό και φυσικό τοπίο και πιο ειδικά, στους χώρους θέασης και ακρόασης. Οι ενδεικτικές προτεινόμενες δραστηριότητες που σχεδιάστηκαν για να διευκολύνουν τα σχολεία καθώς και οι ειδικοί πανεπιστημιακοί καθηγητές, αρχαιολόγοι και αρχιτέκτονες που προσκλήθηκαν, έδωσαν έμπνευση και οι μαθητές/τριες που συμμετείχαν, μας εξέπληξαν με τα δημιουργικά τους έργα (άρθρα, συνεντεύξεις από ειδικούς και κουίζ σε ηλεκτρονικό περιοδικό, αρχεία ψηφιακού ήχου (podcast), e-books, βίντεο, ψηφιακό παιχνίδι, θεατρική παράσταση). Στην πλατφόρμα για τα εκπαιδευτικά του Διαζώματος Generation D και στο πεδίο «ΔΡΑΣΕΙΣ» δημιουργήσαμε την κατηγορία «Αρχαίοι χώροι θέασης και ακρόασης και κλιματική αλλαγή» όπου οι ενδιαφερόμενοι/ες εκπαιδευτικοί μπορούν να δουν όσα προέκυψαν από μια πρώτη ενασχόληση με το σοβαρό αυτό θέμα και να σχεδιάσουν για την επόμενη σχολική χρονιά, εάν το επιθυμούν, τα δικά τους βήματα (βλ. https://diazoma.gr/generationd/#/tag/-O-Wn-o2cyJCFZioqvGa ).

Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Υιοθεσία αρχαίων θεάτρων. Μαθητές ξεναγούν μαθητές στα αρχαία θέατρα» δίνει την ευκαιρία στα σχολεία να «υιοθετήσουν» ένα αρχαίο θέατρο και στην κοινωνία να το αγκαλιάσει. Αυτό συμβαίνει με τις παρουσιάσεις των ξεναγήσεων, των παραστάσεων και των δημιουργιών όχι μόνο στην εκπαιδευτική κοινότητα ή σε άλλα σχολεία αλλά και στην τοπική κοινωνία και με τα άρθρα στον τοπικό τύπο, έντυπο και ηλεκτρονικό.

Το δελτίο τύπου που ετοιμάζουν οι εκπαιδευτικοί οι οποίοι υλοποιούν το πρόγραμμα και αναρτάται στην ιστοσελίδα του σχολείου, το φιλοξενεί και το Σωματείο Διάζωμα στην πλατφόρμα «Generation D» (https://diazoma.gr/generationd/#/),  για να το γνωστοποιήσει στην ευρύτερη εκπαιδευτική, και όχι μόνο, κοινότητα. Την ανάρτησή τους ανέλαβε κι έφερε εξαιρετικά εις πέρας η Ελισάβετ Πελεκάση, φοιτήτρια του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ΕΚΠΑ και αρωγό μέλος του Διαζώματος.

Για άλλη μια φορά, θερμές ευχαριστίες σε όλους/ες τους/τις εκπαιδευτικούς που ενέπνευσαν και καθοδήγησαν τους/τις μαθητές/τριές τους κι αυτοί/ές με τις δημιουργίες τους ξεπέρασαν τις προσδοκίες μας.

 Οι σχολικές μονάδες που υλοποίησαν το πρόγραμμα ανά Περιφερειακή Ενότητα:

Αττικής: Αρμενικό Γυμνάσιο Κυανούς Σταυρός, Καλλιτεχνικό Σχολείο Αθηνών, Βαρβάκειο Πρότυπο Γυμνάσιο, Εκπαιδευτήρια «ΝΕΑ ΠΑΙΔΕΙΑ», 6^ο Γυμνάσιο Αθήνας, 8^ο Γυμνάσιο Αχαρνών, ΓΕ.Λ. Μαγούλας, 1^ο ΔΣ Ψυχικού, Αναξαγόρειο ΓΕ.Λ. Νέας Ερυθραίας, 3^ο ΓΕ.Λ. Νέας Σμύρνης, 1^ο ΓΕ.Λ. Μεταμόρφωσης, , 6^ο ΓΕ.Λ. Αμαρουσίου, Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδος-Pierce, 2^ο ΓΕ.Λ. Γέρακα, 3^ο Γυμνάσιο Αργυρούπολης, 7^ο ΔΣ Αμαρουσίου, Αιτωλοακαρνανίας:  2^ο ΔΣ Θεστιέων, Αρκαδίας: 3^ο Γυμνάσιο Τρίπολης, Άρτας: Μουσικό Σχολείο Άρτας, Αχαΐας: 3^ο Νηπιαγωγείο Πάτρας, Βοιωτίας: 1^ο ΓΕ.Λ. Λιβαδειάς, Έβρου: Γυμνάσιο Τυχερού, 2^ο Γυμνάσιο Αλεξανδρούπολης, Εύβοιας: 1^ο ΔΣ Αμαρύνθου, Γυμνάσιο Ερέτριας, ΓΕ.Λ. Λουτρών Αιδηψού, 1^ο Γυμνάσιο Χαλκίδας, Ηρακλείου: 11^ο ΓΕ.Λ. Ηρακλείου, 13^ο Γυμνάσιο Ηρακλείου, Θεσσαλονίκης:  1^ο ΓΕ.Λ. Επανομής, 3^ο ΓΕ.Λ. Ευόσμου, Ιωαννίνων: 1^ο Γυμνάσιο Ανατολής, 1ωαννίνων, 1^ο Γυμνάσιο Ιωαννίνων, 2^ο ΓΕ.Λ. Ιωαννίνων, 6^ο ΕΠΑ.Λ. Ιωαννίνων, Αρσάκειο ΓΕ.Λ. Ιωαννίνων, Κω:  1^ο Γυμνάσιο Κω, Λήμνου: Γυμνάσιο Μούδρου, Μαγνησίας: 1^ο Γυμνάσιο Αλμυρού, Γυμνάσιο με Λ.Τ. Ευξεινούπολης, Μεσσηνίας: 10^ο Πειραματικό ΔΣ Καλαμάτας – Πέτρος Θέμελης, 6^ο Γυμνάσιο Καλαμάτας, 7^ο Πειραματικό Γυμνάσιο Καλαμάτας, 4^ο ΓΕ.Λ. Καλαμάτας, Ρόδου: 2^ο Πειραματικό Γυμνάσιο Ρόδου, Σάμου:  ΔΣ Μυτιληνιών, 2^ο Πειραματικό ΔΣ Σάμου, Σερρών: Πειραματικό ΔΣ Σερρών, Φλώρινας:    Γυμνάσιο με Λ.Τ. Λαιμού Πρεσπών, Χαλκιδικής: ΔΣ Νέου Μαρμαρά, Γυμνάσιο Παλιουρίου

Μαίρη Μπελογιάννη

Φιλόλογος, Δρ αρχαιολόγος, Υπεύθυνη των εκπαιδευτικών προγραμμάτων του Διαζώματος, 6945851474