Καλαμάτα: Από την Ανασυγκρότηση στην Πρωτοπορία
Όταν η καινοτομία συναντά την αγάπη για τον τόπο: Η επιτυχία της Εβροφάρμα φωτίζει τον Έβρο
Να σας τα πούμε; Τα Διαζωματικά Κάλαντα και το Ημερολόγιο Εκδηλώσεων για το 2025
Πρόσκληση ενδιαφέροντος για συμμετοχή στο διαγωνιστικό μέρος του προγράμματος «Ακούμε τους Νέους 2025»
«ΕΒΡΟΣ-ΜΕΤΑ». Ξεκινά η υλοποίηση της Ολοκληρωμένης Χωρικής Επένδυσης του Έβρου
Ο κορυφαίος θεσμός της Αυτοδιοίκησης συναντά το κορυφαίο αρχαίο θέατρο του κόσμου ΔΙΑΖΩΜΑ. Η χορηγία των 6 εκατ. Ευρώ της Νομαρχίας Αθηνών για την αναστήλωση του αρχαίου θεάτρου του Διονύσου στη νότια κλιτύ της Ακρόπολης».
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΥΠΟΥ
ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΥΝ:
– ΠΑΥΛΟΣ ΓΕΡΟΥΛΑΝΟΣ Υπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού
– ΣΤΑΥΡΟΣ ΜΠΕΝΟΣ Πρόεδρος Σωματείου ΔΙΑΖΩΜΑ
– ΙΩΑΝΝΗΣ ΣΓΟΥΡΟΣ Νομάρχης Αθηνών
– ΛΙΝΑ ΜΕΝΔΩΝΗ Γενική Γραμματέας Υπ. Πολιτισμού
– ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΜΑΝΤΗΣ Έφορος Αρχαιοτήτων Ακρόπολης
– ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΠΟΛΕΤΗΣ Αρχιτέκτων – Αναστηλωτής Διονυσιακού Θεάτρου
Π. ΓΕΡΟΥΛΑΝΟΣ: Καταρχήν επιτρέψτε μου να καλωσορίσω σήμερα τον Νομάρχη Αθηνών κ. Σγουρό και τον κ. Μπένο και το Διοικητικό Συμβούλιο του Σωματείου ΔΙΑΖΩΜΑ που είναι σήμερα μαζί μας. Επίσης, επιτρέψτε μου να καλωσορίσω και την Λίνα Μενδώνη, η οποία μόλις ανέλαβε Γενική Γραμματέας του Υπουργείου.
Ήθελα να σας πω ότι σήμερα είναι μια πάρα πολύ σημαντική μέρα για μας στο Υπουργείο Πολιτισμού, διότι ο πολιτισμός δεν είναι υπόθεση μόνο ενός Υπουργείου. Είναι υπόθεση του κάθε Έλληνα πολίτη. Είναι υπόθεση της κοινωνίας των πολιτών. Είναι υπόθεση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Και είναι υπόθεση μιας πολύ καλής συνεργασίας μεταξύ τους.
Στην προσπάθεια που κάνουμε στο Υπουργείο Πολιτισμού όλοι μπορεί να είναι σύμμαχοι και σήμερα το Υπουργείο Πολιτισμού αποκτά πάρα πολύ ισχυρούς συμμάχους. Ο ένας είναι το Σωματείο ΔΙΑΖΩΜΑ και ο άλλος είναι η Νομαρχία Αθηνών. Μαζί χρηματοδοτούν με 6 εκατ. ευρώ πάρα πολύ σημαντικά έργα που αφορούν στην αναστήλωση του Θεάτρου του Διονύσου.
Από τη μεριά μου το μόνο που θέλω να πω είναι ότι η Πολιτεία σε τέτοιες περιπτώσεις δεν πρέπει να λέει πολλά λόγια, αρκεί ένα πάρα πολύ μεγάλο ευχαριστώ στην προσπάθεια που έχει γίνει. Οι δύο αυτοί φορείς ανοίγουν σήμερα ένα νέο δρόμο, μια διαφορετική νοοτροπία στον τρόπο που βλέπουμε τον πολιτισμό και αυτή η νέα νοοτροπία έχει ανεκτίμητη αξία.
Με αυτά τα λίγα λόγια θέλω να δώσω το λόγο στον κ. Μπένο και στο Νομάρχη.
Σ. ΜΠΕΝΟΣ: Είναι μια πολύ ιδιαίτερη μέρα σήμερα για το ΔΙΑΖΩΜΑ και ο κ. Υπουργός που προηγήθηκε στην ουσία εκφώνησε το ιδεολογικό μανιφέστο του ΔΙΑΖΩΜΑΤΟΣ. Όταν εμφανιστήκαμε ενώπιόν σας πριν από ενάμιση χρόνο και σας ξεδιπλώσαμε τα όνειρά μας, ειλικρινά ούτε και εμείς είχαμε την προσδοκία ότι θα εξελιχθούν με τέτοια ένταση, με τέτοια ταχύτητα και σε τόσο υψηλούς συμβολισμούς.
Θέλω να σας παρακαλέσω σήμερα να συγκρατήσετε μια διπλή ανάγνωση που έχει η συνάντησή μας εδώ. Απ’ τη μια μεριά έχουμε ένα κορυφαίο μνημείο για το οποίο έχει γίνει ήδη πολύ δουλειά από μια πολύ καλή ομάδα που δουλεύει εκεί. Απ’ την άλλη μεριά, έχουμε τον κορυφαίο θεσμό της αυτοδιοίκησης της χώρας μας που τον εκπροσωπεί εδώ ο Νομάρχης κ. Σγουρός.
Απ΄τη μια μεριά το κορυφαίο μνημείο των χώρων θέασης και ακρόασης του αρχαίου κόσμου, γιατί εκεί ακούστηκε για πρώτη φορά ο ποιητικός και τραγικός λόγος όλων των μεγάλων, του Αισχύλου, του Σοφοκλή, του Ευριπίδη, του Αριστοφάνη. Και απ’ την άλλη μεριά ο κορυφαίος θεσμός της Αυτοδιοίκησης.
Τι συμβολίζει αυτό, κυρίες και κύριοι; Μέχρι τώρα η αυτοδιοίκηση αισθανόταν ότι ήταν απούσα από την υπόθεση της προστασίας των μνημείων της χώρας μας.Σήμερα δίνει ένα δυναμικό παρόν. Αυτό ήταν το όνειρο του ΔΙΑΖΩΜΑΤΟΣ από την αρχή, από το ξεκίνημά του.
Σήμερα ανοίγει μια καινούργια σελίδα για το ΔΙΑΖΩΜΑ. Αφού έχει προηγηθεί μια συστηματική δουλειά τεκμηρίωσης των μνημείων αυτών που ελπίζουμε ότι σε δυο χρόνια θα έχει ολοκληρωθεί με έναν μοναδικό και υποδειγματικό τρόπο, η σελίδα αυτή η καινούργια αφορά τη χρηματοδότηση των μνημείων.
Και για να καταλάβετε, επειδή έχουμε τη χαρά να έχουμε και τον Υπουργό μας σήμερα εδώ, εγώ όταν ήρθα σε αυτό το Υπουργείο, Υπουργέ, αισθάνθηκα κάτι πολύ αντιφατικό. Ήταν ό,τι καλύτερο θα μπορούσε να μου συμβεί. Ταύτόχρονα ένιωσα απόγνωση για τα πεπερασμένα όρια του Υπουργείου στην προστασία των μνημείων.
Και είπα κάποια στιγμή να τα αποχαιρετήσω όλα, γιατί; Αυτά τα πεπερασμένα όρια του κράτους μπορεί να ξεπεραστούν μόνο με την απέραντη αγκαλιά των πολιτών, με τα απέραντα όρια της ψυχής και του εθελοντισμού. Αυτό είναι το δεύτερο μήνυμα, πλάι στη σπουδαία είδηση της αναστήλωσης με 6 εκατ. ευρώ από τη Νομαρχία Αθηνών του κορυφαίου αυτού μνημείου, του Διονυσιακού Θεάτρου.
Και για να καταλάβουμε πως είναι τα πράγματα και πως θέλουμε να εξελιχθούν, σήμερα η μόνη δυνατότητα της κοινωνίας να χρηματοδοτήσει μνημεία, κ. Υπουργέ, είναι οι χορηγικές συμβάσεις, που και αυτές έχουν πολλά γραφειοκρατικά προβλήματα, τα οποία πιστεύουμε ότι θα επιλυθούν και ότι σε αυτό θα συμβάλει πάρα πολύ το ΔΙΑΖΩΜΑ.
Αν υποθέσουμε πως ένας πολίτης της χώρας θέλει να πει « θέλω να δώσω 500 €, 1000 € γι’ αυτό το μνημείο», δεν υπάρχει τρόπος να τα παραλάβει το Υπουργείο. Αυτό πρέπει να σπάσει. Ο στόχος και το όνειρο του ΔΙΑΖΩΜΑΤΟΣ είναι το σύνολο των φυσικών και των νομικών προσώπων της χώρας να μπορούν να προστρέχουν με όλους τους τρόπους, ακόμα και οικονομικά, για να βοηθούν στην αναστήλωση και στην ανάδειξη αυτών των υπέροχων μνημείων.
Κύριε Υπουργέ, σήμερα ανοίγουμε τη δεύτερη σελίδα, πέρα απ’ την χορηγία των κρατικών και των ευρωπαϊκών χρηματοδοτήσεων. Σήμερα έχουμε τη δυναμική παρουσία της Αυτοδιοίκησης, σε λίγο θα έχουμε τη δυναμική παρουσία των πολιτών, μέσω των κουμπαράδων του ΔΙΑΖΩΜΑΤΟΣ, γιατί σκοπεύουμε για κάθε Θέατρο ξεχωριστά να ανοίξουμε ειδικό λογαριασμό και να καλέσουμε τους πολίτες της χώρας να συμβάλουν, έστω και με 1 €.
Θέλουμε δηλαδή με άλλα λόγια να υποκινήσουμε τους Έλληνες όπως έφτιαξαν τις εκκλησίες τους μέσα από τα παγκάρια των εκκλησιών, το ΔΙΑΖΩΜΑ να είναι το παγκάρι, το θησαυροφυλάκιο των μνημείων της χώρας μας.
Και κλείνοντας, για να δώσω το λόγο στο φυσικό πρωταγωνιστή σήμερα, αυτό το σπουδαίο κύριο που φιλοξενούμε, το Γιάννη Σγουρό, ο οποίος ξέρετε με εντυπωσίασε γιατί μόλις σε δύο λεπτά αφότου τον επισκέφθηκα μου λέει, «Σταύρο, το κάνουμε». Γιάννη, να ξέρεις, έχω απόλυτα την πεποίθηση ότι είναι η πιο σπουδαία πράξη του Νομαρχιακού Συμβουλίου της Αθήνας στη θητεία σου. Σε ευχαριστούμε πάρα πολύ γι’ αυτή τη γενναιόδωρη πράξη που έκανες, η οποία πιστεύουμε ότι θα βρει μιμητές.
Θέλω να κλείσω λέγοντας ότι, κύριε Υπουργέ, στα 30 χρόνια της δημόσιας ζωής μου συνειδητοποίησα ένα απλό πράγμα. Καμιά μεγάλη πολιτική δεν μπορεί να γεννηθεί και δεν μπορεί να υπάρξει, αν δεν γίνει υπόθεση όλων των θεσμών και των πολιτών της χώρας. Καμιά μεγάλη πολιτική δεν υπάρχει όταν δεν αγγίζει την καθημερινότητα των πολιτών.
Και το απώτερο όνειρο του ΔΙΑΖΩΜΑΤΟΣ είναι να γίνει η υπόθεση των μνημείων μια καθημερινή λαϊκή αφήγηση. Και επειδή θα κάνω και τον κονφερασιέ σήμερα, θα δώσω το λόγο στο Γιάννη Σγουρό και αμέσως μετά θα έχουμε τον κ. Αλέξανδρο Μάντη, ένα σπουδαίο κύριο της αρχαιολογίας και εν συνεχεία τον Κωνσταντίνο Μπολέτη που θα μας κάνει την παρουσίαση.
Αλλά δεν μπορώ και εγώ να μην αναφερθώ, κύριε Υπουργέ, στην εξαιρετική επιλογή που κάνατε σε αυτή την σπουδαία κυρία, την κυρία Μενδώνη και να της ευχηθώ να έχει μια λαμπρή επιτυχία, ακόμα λαμπρότερη απ’ αυτήν που είχε στην προηγούμενη θητεία της.
Γιάννη έχεις το λόγο.
Ι. ΣΓΟΥΡΟΣ: Κύριε Υπουργέ, κύριε Πρόεδρε του ΔΙΑΖΩΜΑΤΟΣ, μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του ΔΙΑΖΩΜΑΤΟΣ, αγαπητοί εκπρόσωποι των ΜΜΕ, αγαπητή Λίνα Μενδώνη σου εύχομαι κάθε επιτυχία στο έργο σου και θέλω να πω ότι ο χώρος εδώ μου είναι πάρα πολύ γνώριμος, πολλές φορές έχω έρθει ως Γενικός Γραμματέας Αθλητισμού με Υπουργό τότε τον κ. Μπένο. Ήταν ο πρώτος Υπουργός όταν ανέλαβα Γενικός Γραμματέας Αθλητισμού το 1996.
Η ευγένειά του, η καλοσύνη του πάντα με σκλαβώνανε και μπορώ να σας πω όταν ήρθε στο γραφείο μου περισσότερο ανάλωσα εγώ το χρόνο μαζί του για τη μετεξέλιξη του θεσμού της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και γι’ αυτό το λόγο κράτησε πάρα πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, γιατί κατάλαβα ότι πρόκειται για ένα πολύ σπουδαίο έργο, την ίδια ημέρα ενεργοποιήθηκε όλη η κατάσταση, επικοινωνήσαμε ο Υπουργός και εγώ και δώσαμε το ok. να προχωρήσουμε.
Μέσα σε 15 ημέρες υπήρξε η ομόφωνη απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Νομαρχίας της Αθήνας γι’ αυτό το μεγάλο στόχο και σκοπό την οποία έχετε όλοι σας μέσα στο folder.
Θέλω επίσης να ευχηθώ καλή επιτυχία και στο Γενικό Γραμματέα Αθλητισμού τον κ. Μπιτσαξή, γιατί και ο αθλητισμός είναι κομμάτι του πολιτισμού. Και να ευχηθώ καλή δύναμη και κουράγιο στον Υπουργό κο Γερουλάνο και να ξέρει ότι θα είμαστε δίπλα του ουσιαστικά και όχι με πυροτεχνήματα.
Η σημερινή πρωτοβουλία ξεκίνησε 15 μέρες πριν, δηλαδή περίπου στις 9 Νοεμβρίου, όταν ο κ. Μπένος ήρθε στο γραφείο μου να μου ζητήσει να υποστηρίξω την αναστήλωση του Αρχαίου Θεάτρου του Διονύσου. Αμέσως επικοινώνησα όπως σας είπα και προηγουμένως με τον Υπουργό τον κ. Παύλο Γερουλάνο, ο οποίος ανταποκρίθηκε με απόλυτα θετικό τρόπο.
Στη συνέχεια το θέμα ήρθε στο Νομαρχιακό Συμβούλιο και στις 18 Νοεμβρίου ελήφθη ομόφωνα η απόφαση σκοπιμότητας του έργου. Όλα αυτά κράτησαν 15 ημέρες. Δεν υπήρξαν εμπόδια, δεν κολλήσαμε σε καμιά γραφειοκρατία. Όλα έγιναν γρήγορα, αποτελεσματικά και με πολύ ενθουσιασμό απ’ όλες τις πλευρές.
Το συμπέρασμα είναι όταν αυτοδιοίκηση και κράτος πάνε μαζί, τότε μπορούμε να πετύχουμε θαύματα. Και βεβαίως να συνηγορήσω κι εγώ σε αυτό που είπε και ο κ. Υπουργός και ο κ. Μπένος, ότι το θέμα της γραφειοκρατίας είναι ένα θέμα το οποίο πρέπει να μας απασχολήσει πολύ σοβαρά στην πατρίδα μας. Πάρα πολύ σοβαρά, για να μπορέσουμε να λύσουμε θέματα όσο το δυνατόν πιο γρήγορα.
Αυτό είναι το πρώτο μέρος της απόφασής μας που είναι κοινή μας θέληση για να υλοποιηθεί το έργο αναστήλωσης του Αρχαίου Θεάτρου του Διονύσου. Όμως δε φτάνει αυτό. Χρειάζεται να υπάρχει και η δυνατότητα που στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι οι οικονομικοί πόροι που θα καταθέσει η Νομαρχία Αθηνών.
Δε θέλω να είμαι καλός επειδή επιχορηγεί η Νομαρχία, σας το λέω. Δεν με ενδιαφέρει αυτό το θέμα. Με ενδιαφέρει να είναι σωστή η τοποθέτηση των χρημάτων για να πιάνουν τόπο τα λεφτά στην πατρίδα μας. Υπάρχουν φορείς που έχουν χρήματα γιατί κάνανε καλή διαχείριση και υπάρχουν φορείς που δεν έχουν χρήματα γιατί δεν κάνανε καλή διαχείριση.
Αυτούς που κάνουν καλή διαχείριση οφείλει η πολιτεία να τους επιβραβεύει, όχι χρηματικά, αλλά τουλάχιστον ηθικά. Σήμερα αυτό εισέπραξα και ευχαριστώ τον κ. Υπουργό και τον κ. Μπένο. Και εδώ θέλω να τονίσω ότι το πρόγραμμα επένδυσης που εφαρμόζουμε όλα αυτά τα χρόνια σε επιλεγμένους στρατηγικούς στόχους, μας δίνει τη δυνατότητα σε δύσκολους οικονομικά καιρούς να υποστηρίξουμε αυτό το οραματικό έργο που παρουσίασα και στο Νομαρχιακό Συμβούλιο. Η ίδια παρουσίαση θα γίνει και αύριο Πέμπτη στο Νομαρχιακό Συμβούλιο.
Η σημερινή πρωτοβουλία πιστεύω ότι ξεπερνά ό,τι έχουμε κάνει μέχρι σήμερα. Με δυο λόγια τι έχουμε κάνει μέχρι σήμερα: Έχουμε κάνει 100 χιλιόμετρα αντιπλημμυρικά έργα στο λεκανοπέδιο της Αθήνας, γι΄ αυτό βλέπετε λιγότερα σημεία επικίνδυνα να πλημμυρίζουν, να καταστρέφονται περιουσίες και ζωές και αυτό είναι ένα κομμάτι του πολιτισμού.
Όπως επίσης έχουμε κάνει αναπλάσεις πλατειών, όπως έχουμε αναπτύξει το θέμα για το πράσινο, όπως επίσης στην οδοποιία που είναι πάρα πολλά χιλιόμετρα και όλα αυτά με τους πόρους της Νομαρχίας που παίρνει από το κράτος.
Και αυτό αρκεί και μόνο να σκεφθούμε τι σημαίνει για την Αθήνα, για τη χώρα μας, για όλο τον κόσμο, να αναδείξουμε το Αρχαίο Θέατρο του Διονύσου, όπου παίχτηκαν για πρώτη φορά τα αριστουργήματα της αρχαίας ελληνικής τραγωδίας και κωμωδίας. Εκεί πρωτανέβασαν τα έργα τους ο Αισχύλος, ο Σοφοκλής, ο Ευριπίδης, ο Αριστοφάνης και τόσοι άλλοι.
Εύχομαι και στο μέλλον σε θέματα αξιοποίησης της πολιτιστικής μας κληρονομιάς να υπάρξει ο ίδιος συντονισμός και η ίδια αποτελεσματικότητα, για το καλό της πατρίδας μας.
Θέλω προτού κλείσω τη σύντομη αυτή παρέμβαση να δώσω στον κ. Υπουργό, στον κ. Μπένο το έχω δώσει, μία έκδοση της Νομαρχίας της Αθήνας για τα εκκλησιαστικά κειμήλια από τις χαμένες πατρίδες. Είναι μια έκδοση που κάναμε σε συνεργασία με το Δήμο της Νέας Ιωνίας.
Κι επειδή ο μαρξισμός είναι θέμα των ημερών μας θέλω να προσθέσω και μία λέξη. Και τον χριστιανομαρξισμό να βάλουμε στην ολοκλήρωση της λέξης, για να μπορέσουμε να κάνουμε καλύτερα έργα και καλύτερα πράγματα.
Και τέλος, να καλέσω τον κ. Υπουργό όποτε έχει χρόνο να επισκεφθεί το Νομαρχιακό Συμβούλιο της Αθήνας, μαζί με το Διοικητικό Συμβούλιο του ΔΙΑΖΩΜΑΤΟΣ και να ακούσετε κι εκεί τους ανθρώπους οι οποίοι εκφράζουν τα προβλήματα της τοπικής κοινωνίας και είναι πάρα πολύ σημαντικά κι από κει θα αντλήσουμε εμπειρίες.
Κι εμείς είμαστε έτοιμοι κ. Υπουργέ. Σας το λέω ότι η Νομαρχία Αθηνών οικονομικά μπορεί να συμβάλει παντού. Είμαστε έτοιμοι να επιχορηγήσουμε ένα έργο παράλληλο με αυτό για το οποίο μας κάνατε την πρόταση -εμείς τους πόρους τους κρατάμε, δεν τους ξοδεύουμε για γιορτές και πανηγύρια- το οποίο έργο εσείς θα αξιολογήσετε και θα μας το φέρετε σε πρόταση.
Και το Νομαρχιακό Συμβούλιο της Αθήνας είναι όλο μαζί και όταν λέω όλο εννοώ και οι πέντε παρατάξεις που το ψήφισαν ομόφωνα και θα το ξαναψηφίσουν πάλι, γιατί είναι άνθρωποι που καταλαβαίνουν. Εγώ τους εκφράζω, αλλά χωρίς αυτούς δε θα έκανα τίποτε.
Σας ευχαριστώ πολύ κ. Υπουργέ και να είστε σίγουροι ότι θα είμαστε δίπλα σας.
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ: Ευχαριστούμε τον κ. Σγουρό. Παρακαλώ τώρα τον κ. Μάντη να πάρει το λόγο.
Α. ΜΑΝΤΗΣ: Ευχαριστώ κ. Μπένο. Εγώ ως υπηρεσιακός παράγων θα προσπαθήσω να είμαι σύντομος, κάνοντας συγκεκριμένες αναφορές στο έργο αυτής της Επιτροπής, η οποία ιδρύθηκε το 2002, νομίζω επί των ημερών της Γενικής Γραμματέως της κας Μενδώνη του Ταμείου Διαχείρισης Πιστώσεων και περιελάμβανε τα μνημεία που βρίσκονται κατά κάποιο τρόπο στην ανατολικότερη πλευρά της Νοτίου Κλιτύος, με βέβαια κορυφαίο το Θέατρο του Διονύσου, αλλά όχι μόνο αυτό και το χορηγικό μνημείο του Θρασύλλου, καθώς επίσης φυσικά και το Ασκληπιείο που εντάσσεται στο πλαίσιο αυτής της Επιτροπής.Μέσα στα χρόνια που μεσολάβησαν από το 2002 έως σήμερα καταφέραμε να ολοκληρώσουμε συγκεκριμένα έργα και κυρίως να αναστηλώσουμε τα αναλήμματα του θεάτρου, δηλαδή το μαλακό υπογάστριο κατά κάποιο τρόπο του θεάτρου το οποίο κινδύνευε να καταρρεύσει, εφόσον αυτά τα αναλήμματα είχαν κατά κάποιο τρόπο απομακρυνθεί από το μνημείο και είχαν λιθολογηθεί οι λίθοι τους.
Και στη συνέχεια φυσικά προχωρήσαμε και στα επόμενα μνημεία, όπως στο χορηγικό μνημείο του Θρασύλλου το οποίο δεσπόζει πάνω από το Διονυσιακό Θέατρο και πιστεύω ότι σε λίγο χρονικό διάστημα ο κ. Μπολέτης ο οποίος είναι και ο καθ΄ ύλην αρμόδιος για την αναστήλωση του μνημείου θα έχει να μας πει κάτι νεότερο.
Πολύ σημαντικές ήταν και οι εργασίες στο Ασκληπιείο, οι οποίες σημειωτέον δεν ήταν αναστηλωτικές, δηλαδή παλαιότερες αναστηλώσεις, οι οποίες κατά κάποιο τρόπο αναιρούνται λόγω της χρήσης των υλικών, λόγω της μακράς βιωσιμότητας, αλλά επρόκειτο για αναστηλώσεις που ξεκινούν αποκλειστικά από μηδενική βάση.
Είναι γεγονός ότι το έργο που έχει συντελεστεί στο Ασκληπιείο συντίθεται από ποικίλα κομμάτια αρχιτεκτονικών μελών και γλυπτών, εν πάση περιπτώσει όσα βρίσκονται στο χώρο, και με εκατοντάδες συγκολλήσεων και συσχετισμών μπόρεσαν αυτά τα μνημεία να αποκτήσουν μια συγκεκριμένη μορφή.
Δε μιλάμε για ολοκληρωτικές αναστηλώσεις, μιλάμε για ένα τμήμα μόνο της δωρικής στοάς στην οποία από τους 17 κίονες που διέθετε στην αρχαιότητα έχουν αναστηλωθεί μόνον 3.
Τώρα, εν προκειμένω, είχαμε βέβαια από την αρχή μία φοβία σε σχέση με το μνημείο, σε σχέση με το θέατρο. Και η φοβία αυτή ήταν δικαιολογημένη, γιατί έτσι την κληρονομήσαμε, αν θέλετε, από παλαιότερες εποχές, από παλαιότερους προϊσταμένους της Ακροπόλεως.
Θυμάμαι την κα Τουλούπα να λέει πολλές φορές σε επισκέψεις του αείμνηστου Κωνσταντίνου Καραμανλή και του Μινωτή ότι “δεν μπορούμε σε καμία περίπτωση να πειράξουμε το θέατρο, το θέατρο βρίσκεται σε μια τραγική κατάσταση και πρέπει να το προστατεύσουμε” και λοιπά.
Σε άλλες περιπτώσεις πάλι και επί Μελίνας εκδηλώθηκε η επιθυμία να αναστηλωθεί το Θέατρο του Διονύσου, που τελικώς μέχρι τότε δεν έγινε τίποτα, ήταν πάρα πολύ σημαντική όμως όπως είπα η ίδρυση της Επιτροπής.
Θέλω να συγχαρώ κι εγώ τον κ. Μπολέτη για το έργο του και για όλη αυτή την προετοιμασία της εκδήλωσης, τον κ. Μπένο για την πρωτοβουλία αυτή για την οποία μας έχει ενημερώσει αρκετά χρόνια πριν και να ευχηθώ όλα να πάνε καλά.
Ευχαριστώ.
ΣΤΑΥΡΟΣ ΜΠΕΝΟΣ: Ευχαριστούμε τον κ. Μάντη. Κι ερχόμαστε τώρα στον Κωνσταντίνο Μπολέτη, ο οποίος έχει κάνει μια πολύ ωραία προετοιμασία και θα σας τη δείξει στην οθόνη
Κ. ΜΠΟΛΕΤΗΣ: Καλημέρα κι από μένα. Κύριε Υπουργέ, κύριε Νομάρχα, κυρία Γενική, πριν ξεκινήσω θα ήθελα εκ μέρους του εργατοτεχνικού διοικητικού και επιστημονικού προσωπικού του έργου να εκφράσω τις θερμές ευχαριστίες μας προς τον Σταύρο Μπένο για τη σημαντική αυτή εξέλιξη, η οποία ήταν για όλους μας ένα πρόωρο χριστουγεννιάτικο δώρο.
Θα ήθελα επίσης να τονίσω το συναίσθημα ευθύνης όλων μας για την ολοκλήρωση του φιλόδοξου αυτού προγράμματος, που υλοποιεί παράλληλα έναν πρώτο στόχο του Διαζώματος.
Την παρουσίαση με το PowerPoint που θα παρακολουθήσετε, θα ήταν ορθότερο ιεραρχικά να την κάνει ο ίδιος ο Πρόεδρος της Επιτροπής του έργου κ. Αλέξανδρος Μάντης. Επιτρέψτε μου όμως να την κάνω εγώ, με το χαρακτήρα ενός ενδιάμεσου κρίκου ανάμεσα στους ανθρώπους του μνημείου και το Διάζωμα, του οποίου τυγχάνω ένα από τα ιδρυτικά μέλη και μάλιστα μέλος του πρώτου Δ.Σ..
Το Θέατρο του Διονύσου αποτελεί το κυρίαρχο μνημείο της Νότιας Κλιτύος της Ακροπόλεως όχι μόνο λόγω του μεγέθους και της μορφής του, αλλά και για την τεράστια ιστορική σημασία του, αφού όπως είπαμε όλοι είναι ο τόπος που διδάχθηκαν τα αριστουργήματα του αρχαίου δράματος.
Την έκταση των περίπου 10 στρεμμάτων και την «ολόλιθη» κατασκευή του που μπορούσε να φιλοξενήσει πάνω από 15 χιλιάδες θεατές απέκτησε μόνο μετά τα μέσα του 4ου π.Χ. αιώνα, επί ρήτορος και πολιτικού Λυκούργου.
Την σταδιακή αποκάλυψή του το 19ο αιώνα δεν ακολούθησαν μεγάλα αναστηλωτικά προγράμματα, ωστόσο οι πιέσεις για την επαναχρησιμοποίηση του μνημείου εμφανίστηκαν ήδη από τα τέλη του 19ου αιώνα. Στην οθόνη επάνω βλέπετε σχέδιο του Ερνέστου Τσίλλερ (1863), για την ιστορία η κάτω δεξιά κυρία που ποζάρει κι ίσως και να κατοπτεύει με ιδιοτέλεια το χώρο είναι η Ισιδώρα Ντάνκαν.
Η ιδέα της απόδοσης του θεάτρου στη χρήση εγκαταλείφθηκε οριστικά στα πρώτα μετά τη μεταπολίτευση χρόνια. Τότε συγκροτήθηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού μία πρώτη Επιστημονική Επιτροπή και ανετέθη η μελέτη του μνημείου στο Γερμανό Αρχιτέκτονα Βούρστερ, ο οποίος εκπόνησε κατά το διάστημα 1977 έως 1980 λεπτομερείς αποτυπώσεις των κερκίδων. Το προβαλλόμενο σχέδιο του θεάτρου εμπεριέχει τις αποτυπώσεις του σπουδαίου αυτού μελετητή.
Μετά το 1980 εργασίες στο μνημείο πραγματοποιήθηκαν υπό την εποπτεία του Μανώλη Κορρέ και περιελάμβαναν επιτόπου στερεώσεις και συγκολλήσεις εδωλίων με χρήση ορειχάλκινων συνδέσμων, αλλά και μικρής έκτασης συμπληρώσεις στην ορχήστρα.
Σήμερα τα έργα που εκτελούνται στο Θέατρο του Διονύσου διευθύνονται από την Επιστημονική Επιτροπή Θεάτρου και Ιερού του Διονύσου-Ασκληπιείου, με Πρόεδρο τον κ. Μάντη, και η οικονομική τους διαχείριση διενεργείται άρτια από το Ταμείο Διαχείρισης Πιστώσεων για την Εκτέλεση Αρχαιολογικών Έργων.
Παλαιότερα μία Επιτροπή διηύθυνε τα έργα για όλα τα μνημεία της Νότιας Κλιτύος, αλλά το έτος 2002 η τότε και νυν Γενική Γραμματέας του Υπουργείου Πολιτισμού κα Λίνα Μενδώνη επιφύλαξε για το Διονυσιακό Θέατρο και το Ασκληπιείο μια ξεχωριστή Επιτροπή.
Έχουν ήδη ολοκληρωθεί τα έργα της μερικής αποκατάστασης των αναλημμάτων των παρόδων του Διονυσιακού Θεάτρου, τα οποία εξασφάλισαν στο μνημείο την ευστάθεια της νότιας πλευράς του.
Αναλυτικότερα, στο ανατολικό ανάλημμα η αποκατάσταση μεγάλου τμήματος του τοίχου αντιστήριξε με επιτυχία ετοιμόρροπα τμήματά του, ενώ στη δυτική πάροδο η αποκατάσταση του αντίστοιχου αναλήμματος έφτασε σε χαμηλότερο επίπεδο με παράλληλη διατήρηση και ανάδειξη τμήματος του μεσαιωνικού περιμετρικού τείχους της Ακροπόλεως, γνωστού ως Ριζοκάστρου, με το μπλε χρώμα στο σχέδιο.
Αποκαταστάθηκε επίσης τμήμα της επίστεψης του ίδιου αναλήμματος και του συναρμοζόμενου σε αυτήν ενεπίγραφου βάθρου, του δραματικού ποιητή Αστυδάμαντα.
Εργασίες τακτοποίησης, συντήρησης και διδακτικής προβολής αρχιτεκτονικών μελών έχουν εκτελεστεί σε πολλά σημεία του μνημείου (σκηνικό οικοδόμημα και προεδρίες).
Η παρουσίαση των επόμενων προγραμμάτων στο Διονυσιακό Θέατρο, περιλαμβάνει 4 έργα μεγάλης και μικρής κλίμακας, των οποίων οι μελέτες έχουν εγκριθεί από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο.
Τα έργα αυτά βρίσκονται σήμερα σε εξέλιξη και σε υψηλό επίπεδο ωριμότητας, αφού διακριτά τμήματά τους είχαν ενταχθεί και εκτελεστεί στο Γ΄ ΚΠΣ.
Πρόγραμμα πρώτο: Σταδιακή αποκατάσταση και ανάδειξη κοίλου Διονυσιακού Θεάτρου. Α΄ φάση: ολοκλήρωση αποκατάστασης του κεντρικού τομέα.
Μέχρι σήμερα έχουν πραγματοποιηθεί εργασίες σε 6 σειρές της κεντρικής κερκίδας και στις εκατέρωθεν αυτής κλίμακες. Οι εργασίες περιέλαβαν την ταύτιση και συγκόλληση πολλών αρχαίων θραυσμένων εδωλίων, τη συμπλήρωση 5 εδωλίων με νέο υλικό, την κατασκευή 8 νέων εδωλίων, την επανένταξη 3 ακέραιων διάσπαρτων και την κατασκευή 2 νέων βαθμίδων κλίμακας.
Για την ολοκλήρωση του προγράμματος του κεντρικού τομέα προβλέπεται η κατασκευή 61 νέων εδωλίων, 60 συμπληρωμάτων αρχαίων εδωλίων και 17 βαθμίδων κλιμάκων.
Για την προέκταση των αντίστοιχων κλιμάκων μέχρι τον Περίπατο, σύμφωνα με την έγκριση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, είναι απαραίτητη η κατασκευή 175 επιπλέον νέων βαθμίδων. Απαιτούνται επίσης εργασίες καθαρισμού και διευθέτησης γαιών σε σχετικά μεγάλες εκτάσεις, για τις οποίες έχουν πραγματοποιηθεί δοκιμαστικές εφαρμογές.
Το συγκεκριμένο πρόγραμμα θα έχει καθοριστικό χαρακτήρα στη συνολική εικόνα του μνημείου.
Πρόγραμμα δεύτερο: Ολοκλήρωση αποκατάστασης του ανατολικού πλευρικού αναλήμματος του Θεάτρου. Οι μέχρι τώρα επεμβάσεις εστίασαν σε πολλά αποδομημένα τμήματα των αντηρίδων και της όψης του τοίχου. Στην οθόνη προβάλλεται το ανάλημμα πριν την έναρξη των εργασιών.
Οι εργασίες περιέλαβαν επίσης τοπικούς ανασκαφικούς καθαρισμούς, εξυγιάνσεις επιφανειών, καθώς και συμπληρώσεις κατά χώραν σωζόμενων λίθων.
Κατασκευάστηκαν και τοποθετήθηκαν 42 νέοι τεχνητοί κροκαλοπαγείς λιθόπλινθοι, ενώ επανεντάχθηκαν σε ομόλογες θέσεις 10 διάσπαρτοι αρχαίοι.
Στην οθόνη βλέπετε την παρούσα φάση του προγράμματος. Για την ολοκλήρωση της μερικής αποκατάστασης καθ’ ύψος, απαιτείται η χύτευση, κατεργασία και τοποθέτηση άλλων 160 νέων τεχνητών λιθοπλίνθων, η συμπλήρωση 55 λίθων σωζόμενων κατά χώραν, καθώς και οι τελικές επιχωματώσεις με ειδική σύνθεση για τη διευθέτηση των όμβριων υδάτων.
Με τις επεμβάσεις αυτές, θα επιτευχθεί η αποκατάσταση της αρχικής λειτουργίας του αναλήμματος και των αντηρίδων του, σαν ένα ενιαίο σώμα για τη συγκράτηση των επιχώσεων του κοίλου. Παράλληλα θα γίνει εφικτή στον επισκέπτη η διάκριση των κατασκευών αυτών στην κάτοψη του θεάτρου.
Πρόγραμμα τρίτο: Ολοκλήρωση αναστήλωσης του χορηγικού μνημείου του Θρασύλλου στην ανώτερη περιοχή του Θεάτρου. Η αρχική κατάσταση των καταλοίπων του μνημείου, τα οποία έφεραν σοβαρές τεχνικές και μηχανικές βλάβες από το βομβαρδισμό του Κιουταχή, ήταν ιδιαίτερα κακή.
Με πολλές εργοταξιακές δυσχέρειες, λόγω της θέσης του μνημείου, οι αναστηλωτικές εργασίες, έχουν ως σήμερα επικεντρωθεί στην εξυγίανση και αποκατάσταση της κατώτερης ζώνης στήριξης του μνημείου, κρηπίδα και κατώφλια, καθώς και την ανασύνθεση των κατώτερων τμημάτων των κατακόρυφων στηριγμάτων του. Δεξιά και αριστερά απεικονίζονται τα μέχρι σήμερα τοποθετημένα ή επεξεργασμένα μέλη της ανωδομής.
Η γερανογέφυρα του μνημείου τοποθετήθηκε την άνοιξη του 2008 για την εκτέλεση των εργασιών στα ανώτερα τμήματα του μνημείου. Η τοποθέτηση αυτή βοηθήθηκε σημαντικά από το βορειότερο γερανό μεταφοράς των γλυπτών του Παλιού Μουσείου Ακροπόλεως στο Νέο.
Στην οθόνη τώρα προβάλλεται η φάση στην οποία βρίσκεται σήμερα το μνημείο. Παράλληλα έχει δημιουργηθεί μικρή παρακαταθήκη λαξευμένων αρχιτεκτονικών μελών για ανώτερες ζώνες, με χαρακτηριστικότερη εκείνη της ζωφόρου, η κατασκευή της οποίας ήταν χορηγία του Ιδρύματος Ιωάννη Κωστόπουλου.
Για την ολοκλήρωση του προγράμματος του μνημείου, απαιτείται συμπλήρωση των σωζόμενων 13 αποτμημάτων των θυραμάτων του και των 2 επιστυλίων του, η ανακατασκευή μικρού αριθμού ελλειπόντων λίθων και η τελική συναρμογή, τοποθέτηση των δομικών μερών, στην πρόσοψη του σπηλαίου.
Στην οθόνη προβάλλεται πάνω αριστερά η εγκεκριμένη πρόταση αναστήλωσης και κάτω δεξιά η διασπορά του αυθεντικού υλικού στο σύνολο της όψης.
Πρόγραμμα τέταρτο: Ολοκλήρωση της αποκατάστασης των βάθρων και του αντίγραφου του αγάλματος του Μένανδρου στην ανατολική πάροδο.
Η μελέτη, που εγκρίθηκε τον Αύγουστο του 2008, περιλαμβάνει την αποκατάσταση 2 διακεκριμένων μνημείων της ανατολικής παρόδου, εκείνο του Μένανδρου, που βλέπετε αυτή τη στιγμή στην οθόνη και ενός δεύτερου βάθρου, από το οποίο ταυτίστηκαν 2 λίθοι μεταξύ των διάσπαρτων.
Μέχρι σήμερα έχει ολοκληρωθεί η αποκατάσταση της δίβαθμης βάσης του βάθρου του Μένανδρου στην αρχική της θέση, ενώ βρίσκεται στο τελικό στάδιο η συντήρηση και συμπλήρωση του ενεπίγραφου κορμού του βάθρου.
Υπολείπεται η κατασκευή του χυτού αντιγράφου του αγάλματος του ποιητή, η κατασκευή των βαθμίδων του δεύτερου βάθρου που περιλάμβανε η μελέτη και οι τελικές προσαρμογές – τοποθετήσεις στις προβλεπόμενες θέσεις. Το εικονιζόμενο είναι χυτό αντίγραφο από το Πανεπιστήμιο του Γκέτινγκεν, βάσει του οποίου θα παραχθεί το τελικό αντίγραφο του αγάλματος.
Εκτιμήσεις χρόνου και δαπανών για κάθε ένα από τα παραπάνω προγράμματα, περιλαμβάνει το τεύχος «Εργασίες αποκατάστασης στο Θέατρο του Διονύσου», που βρίσκεται στους φακέλους σας.
Εκεί θα βρείτε και αναλυτικότερες πληροφορίες για τα εκτελεσθέντα και εν εξελίξει προγράμματα, καθώς και τους επιμέρους συντελεστές του.
Μελετητές στο Θέατρο, εκτός από τον υποφαινόμενο είναι οι αρχιτέκτονες Αθηνά Σαμαρά, η οποία πιστώνεται τα ολοκληρωμένα έργα των αναλημμάτων στο Διονυσιακό Θέατρο, ο Κλήμης Ασλανίδης, η αρχαιολόγος Χριστίνα Παπασταμάτη – φον Μόοκ και η πολιτικός μηχανικός Ευφροσύνη Σαμπά. Ευχαριστώ θερμά για την προσοχή σας.
ΣΤΑΥΡΟΣ ΜΠΕΝΟΣ: Εγώ δεν έχω κρύψει ποτέ τη λατρεία μου για τον Κωνσταντίνο, να το ξέρετε. Ήταν από τους ανθρώπους που εδώ και πολλά χρόνια ξεκινήσαμε. Ερχόμαστε τώρα σε σας να μας ρωτήσετε ό,τι θέλετε. Θα ήθελα μόνο, μην το θεωρήσετε αγένεια, να σας παρακαλέσω να περιφρουρήσουμε την αυτοτελή αξία της σημερινής ημέρας και να μη διευρύνουμε το ερωτηματολόγιο, γιατί ο Υπουργός έτσι κι αλλιώς θα σας συναντήσει πολύ σύντομα για ζητήματα εφ’ όλης της ύλης στο Υπουργείο. Θα ήθελα να σας παρακαλέσω να περιοριστούμε στο σημερινό αντικείμενο.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ένα χρονοδιάγραμμα του έργου, πότε αρχίζουν οι εργασίες, πότε θα ολοκληρωθεί;
ΣΤΑΥΡΟΣ ΜΠΕΝΟΣ: Είναι στο φάκελό σας, αλλά παρακαλώ τον Κωνσταντίνο να μας το δώσει και προφορικά.
Κ. ΜΠΟΛΕΤΗΣ: Αναλυτικά στο φάκελό σας θα βρείτε τα χρονοδιαγράμματα και τις επιμέρους δαπάνες που απαιτούνται για κάθε πρόγραμμα. Το παλιότερο πρόγραμμα είναι η ολοκλήρωση αναστήλωσης του χορηγικού μνημείου του Θρασύλλου, αυτό προβλέπεται σε 3 χρόνια. Ακολουθεί η σταδιακή, με σειρά εγκρίσεων από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο, αποκατάσταση και ανάδειξη του κοίλου του Διονυσιακού Θεάτρου που προβλέπεται 6 χρόνια, η ολοκλήρωση αποκατάστασης του ανατολικού πλευρικού αναλήμματος του θεάτρου, του οποίου η έγκριση ήταν πέρυσι και πρόκειται να ολοκληρωθεί σε 4 χρόνια και η αποκατάσταση των βάθρων στην ανατολική πάροδο, που θα γίνει άμεσα με την έναρξη της χρηματοδότησης και δεν πρόκειται να διαρκέσει περισσότερο από 1 χρόνο, απ’ όσο αντιλαμβανόμαστε.
ΣΤΑΥΡΟΣ ΜΠΕΝΟΣ : Να διευκρινίσω ότι αυτές οι εργασίες και τα χρονοδιαγράμματα που σας ανέφερε ο Κωνσταντίνος είναι ακριβώς τα 6 εκατομμύρια ευρώ. Δηλαδή ό,τι έχουμε εγκεκριμένο δηλαδή ολοκληρώνεται. Το λέω για να μην κάνετε άλλες ερωτήσεις.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Είχα την εντύπωση από την αρχή ότι το «Διάζωμα» θα αναζητούσε πόρους ιδιωτικούς, για την αναστήλωση αρχαίων θεάτρων. Αυτή τη στιγμή βλέπω να χτυπάει πόρτα κρατική. Δηλαδή κάποια χρήματα που θα πήγαιναν αλλού, πάλι σε δημόσιο έργο, θα πάνε τώρα και πολύ καλά θα κάνουν σε ένα άλλο δημόσιο, είχα όμως την εντύπωση ότι θα αναζητούσατε ιδιωτικούς πόρους, όχι δημόσιους. Είναι πρώτη φορά που το βλέπω και δεν καταλαβαίνω γιατί έγινε αυτό.
ΣΤΑΥΡΟΣ ΜΠΕΝΟΣ: Χαίρομαι για την ερώτηση γιατί μου δίνεται η ευκαιρία να διευκρινίσω μερικά πράγματα που δε μου την έδινε η πρώτη τοποθέτηση. Το «ΔΙΑΖΩΜΑ» από την εμφάνισή του είπε ότι θα προσπαθήσει να υποκινήσει το σύνολο των δυνάμεων της χώρας. Εγώ ξεκίνησα από Δήμαρχος και αν σώθηκαν τα μνημεία με την αείμνηστη Μελίνα ήταν λόγω της παρουσίας του δήμου τότε, δεν το λέω για να ευλογήσω τα γένια μου. Έκτοτε πονούσα όταν έβλεπα τους δημάρχους και τους νομάρχες να απέχουν από όλη αυτή τη μεγάλη ιστορία της ανάδειξης των μνημείων της χώρας. Όχι ότι φταίνε αυτοί επειδή απείχαν. Υπάρχει η αίσθηση, η εντύπωση, ότι είναι κάτι που δεν τους αφορά. Συνεπώς τους πόροι της αυτοδιοίκησης μην τους ομαδοποιούμε, μην τους βάζουμε στο ίδιο καζάνι με τους πόρους του κράτους. Είναι μια άλλη πηγή χρηματοδοτήσεων και είναι πολύ μεγάλη υπόθεση να ενεργοποιηθεί η αυτοδιοίκηση με ένα διαφορετικό και σημαντικό τρόπο, με μια διαφορετική νοοτροπία. Όταν εμφανιστήκαμε για πρώτη φορά, θυμάστε τι σας είπαμε; Ποτέ και το λέω και στον Υπουργό τώρα να το ξέρει, δεν πρόκειται το «ΔΙΑΖΩΜΑ» να ζητήσει χρήματα από το Υπουργείο. Και μέχρι τώρα είναι εθισμένη η αυτοδιοίκηση να απλώνει το χέρι στο Υπουργείο. Αυτό εμείς θέλουμε να το ανατρέψουμε. Το κράτος μας είναι κράτος όλων μας. Εγώ θυμάμαι μια κουβέντα του Κένεντυ που με κινητοποίησε όταν ήμουν έφηβος, που έλεγε «μην κοιτάς τι κάνει το κράτος για σένα, κοίταξε τι κάνεις κι εσύ γι’ αυτό». Πρέπει να πειστεί η αυτοδιοίκηση κι εκείνη να συμβάλει στη μεγάλη υπόθεση των μνημείων. Και σας βεβαιώνω ότι θα έχουμε πολλές εκπλήξεις τους επόμενους μήνες. Είναι πάρα πολλά στελέχη της αυτοδιοίκησης, αλλά έπρεπε σήμερα να ξεκινήσει η διαδικασία με αυτό τον υψηλό συμβολισμό. Κατά τα άλλα βρισκόμαστε με το Υπουργείο σε στενή επαφή, απαντώ στο άλλο σκέλος του ερωτήματος. Έχουμε μια πρώτη χορηγία, μικρή χορηγία, εγώ θέλησα να είναι μικρή για να ξεπεραστούν τα γραφειοκρατικά εμπόδια, να το ακούσει και ο Υπουργός, παλεύω 6 μήνες, είναι μια χορηγία της Attica Bank για το θέατρο Ορχομενού Αρκαδίας, αλλά επειδή είχε πολλά γραφειοκρατικά προβλήματα, τα έχουμε επιλύσει τώρα και έχουμε και πολλούς άλλους χορηγούς με τους οποίους είμαστε σε επαφή, θα τους ανακοινώνουμε σταδιακά, δεν είναι η ώρα γιατί δεν έχουμε λύσει ακόμα τα θεσμικά ζητήματα.
Το άλλο μεγάλο κεφάλαιο που σίγουρα θα ανοίξει, θα είναι η αμιγώς ιδιωτική σφαίρα και μεταφορά πόρων από την ιδιωτική σφαίρα, γιατί αυτή είναι και η πεμπτουσία του θεσμού της χορηγίας, αλλά μην υποτιμάτε και το άλλο σκέλος που σας είπα, που πιστεύω ότι θα έχει πολύ δυναμική εξέλιξη, που είναι οι απλοί πολίτες. Δηλαδή ο κουμπαράς του κάθε θεάτρου θα είναι ανοιχτός στους απλούς πολίτες. Ήδη πριν εμείς ανοίξουμε, μας έχει προλάβει μια ομάδα πολιτών στη Σικυώνα. Είχαμε πάει με το Χρήστο Λάζο σε μια εκδήλωση το καλοκαίρι στη Σικυώνα και μας έκαναν έκπληξη, το Λύκειο Ελληνίδων του Κιάτου άνοιξε το λογαριασμό, το κουμπαρά, πριν το κάνει το «Διάζωμα», που θέλουμε να το κάνουμε με ένα συστηματικό τρόπο και έδωσε τα πρώτα χρήματα για το θέατρο της Σικυώνας.
Συνεπώς, για να κλείσω και για να είμαι συνεπής και με αυτά που είπα στην αρχή, το ΔΙΑΖΩΜΑ μιλά για την υποκίνηση όλων των θεσμών και των πολιτών της χώρας για τα μνημεία προκειμένου σιγά – σιγά να διαμορφωθεί ένα κίνημα πολιτών.
Σήμερα γίνεται το πρώτο μεγάλο συμβολικό βήμα. Ο κορυφαίος θεσμός της Αυτοδιοίκησης στο κορυφαίο μνημείο του αρχαίου κόσμου. Αυτό έχει ένα πάρα πολύ υψηλό συμβολισμό. Έχουμε μια μεγάλη ανατροπή γιατί μέχρι τώρα η Αυτοδιοίκηση άπλωνε το χέρι ενώ τώρα είπε είμαι εδώ για να προσφέρω. Και ακούσατε τι είπε ο κ. Σγουρός, δεν ξέρω αν το αξιολογήσατε, είναι έτοιμος λέει και για άλλη πρόταση του Υπουργού. Καλώ τον Υπουργό ταχύτατα να την ετοιμάσει γιατί βλέπω ένα Νομάρχη αποφασισμένο να βοηθήσει.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΜΑΝΤΗΣ: Μια διευκρίνηση στο ερώτημα της κας Ρασσιά. Ναι, έχει χρησιμοποιηθεί ιδιωτικό χρήμα στην Επιτροπή του Ασκληπιείου και του Διονυσιακού Θεάτρου, το θυμίζω αυτό, και για το χορηγικό μνημείο του Θρασύλλου στο οποίο αναφέρθηκε ο κ. Μπολέτης αλλά και για την δωρική στοά του Ασκληπιείου και μάλιστα σε εποχές που δεν είχε ακόμα θεσπιστεί ο νόμος περί χορηγιών του Υπουργείου Πολιτισμού.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Εγώ θα ’θελα να ρωτήσω αν ο απώτερος στόχος του ΔΙΑΖΩΜΑΤΟΣ και της Νομαρχίας σε σχέση με τη χορηγία είναι η επανάχρηση του θεάτρου, ένα είναι αυτό και όχι μόνο η αποκατάσταση, γιατί νομίζω ότι είναι στους σκοπούς σας η επανάχρηση των θεάτρων, και το δεύτερο κ. Σγουρέ θα ήθελα να σας ρωτήσω το εξής. σκέφτεστε να υιοθετήσετε ένα μνημείο που θα συμβάλει στην αναβάθμιση της πόλης μας? Θα σας φέρω ένα παράδειγμα πρόχειρο, μου ’ρχεται στο μυαλό, είναι ο Άγιος Κωνσταντίνος αντίκρυ από το Εθνικό.
Σ. ΜΠΕΝΟΣ: Σας ευχαριστώ για τις ερωτήσεις γιατί δίνουν την ευκαιρία πολύ πιο διεισδυτικών ερευνητικών ματιών στο ταξίδι του ΔΙΑΖΩΜΑΤΟΣ. Αυτό το θέμα μας απασχόλησε πάρα πολύ επί χρόνια πριν κάνουμε το καταστατικό. Όλα έγιναν με βάση την εξέλιξη της ιδεολογίας των Αρχαιολόγων της χώρας μας, εγώ σας έχω πει πάρα πολλές φορές πως τιμώ αυτό το σώμα και πώς αγαπώ τους Αρχαιολόγους Μάλιστα στο Συμβούλιο έχουμε δυο διακεκριμένους καθηγητές Αρχαιολογίας, κύριε Υπουργέ, τον κ. Λαμπρινουδάκη και τον κ. Θέμελη. Το πρώτο λοιπόν ιδεολογικό κεκτημένο σε σχέση με τη χρήση των χώρων ήταν μια περίφημη συνάντηση το ’95 στην ‘SEGESTA της Ιταλίας που έβγαλε το ιδεολόγημα: η καλύτερη προστασία είναι η χρήση. Το δεύτερο που το άκουσα από τον Αθανασούλη τον πρόεδρο των Αρχαιολόγων στην Αρχαία Μεσσήνη, είναι κομμάτι ιδεολογικό του ΔΙΑΖΩΜΑΤΟΣ και είναι ότι η καλύτερη προστασία, κύριε Υπουργέ, είναι η καθολική προστασία. Δηλαδή η προστασία δεν γίνεται με αστυνομεύσεις. Γίνεται με την αγάπη και την αγκαλιά των πολιτών. Τι σημαίνει αυτό; Εμείς θα επιδιώξουμε ως ΔΙΑΖΩΜΑ να φέρουμε στο καλύτερο δυνατό σημείο την κάθε αναστήλωση στο κάθε θέατρο. Από κει και πέρα το θέμα της χρήσης είναι υπόθεση των Αρχαιολόγων και της κοινότητας. Κύριε Υπουργέ, θέλω να ξέρετε, δεν μου δόθηκε η ευκαιρία να το πω, το ΔΙΑΖΩΜΑ θα σέβεται απόλυτα τους θεσμούς της χώρας. Έχω κάνει περιοδείες σχεδόν στα τρία τέταρτα της χώρας. Πάντα έχω μαζί μου την Αυτοδιοίκηση, τον Έφορο Αρχαιοτήτων δίπλα μου για να τονίζω στους πολίτες το σεβασμό στην Αρχαιολογική Υπηρεσία. Δεν πρόκειται να κάνουμε τίποτα που δεν θα περνάει θεσμικά από το Υπουργείο. Εμείς είμαστε απλώς υποκινητικοί. Θέλουμε να φέρουμε τον κόσμο κοντά σας. Εγώ σας λέω και πάλι τη μεγάλη ψυχή των Αρχαιολόγων την ένιωσα στην πιο κρίσιμη στιγμή της δημόσιας ζωής μου που ήταν η επόμενη μέρα των σεισμών της Καλαμάτας, όπου ξέρετε τι συνέβη τότε γι’ αυτούς που μιλάνε για την αναποτελεσματικότητα των Αρχαιολόγων; Στο ιστορικό κέντρο της πόλης που έχει γίνει ένα θαύμα μετά τους σεισμούς, οι πολίτες ένιωσαν τέτοια εμπιστοσύνη που πήγαιναν και ρωτούσαν και τι χρώμα θα βάλουν στο σπίτι τους. Και οι άδειες έβγαιναν σε χρόνο ρεκόρ.
Για μένα οι πιο κρίσιμες λέξεις στο κομμάτι της Αρχαιολογίας και το λέω και στον Υπουργό, μην το θεωρήσετε τώρα αλαζονεία, είναι η αποτελεσματικότητα και η συνάντηση με την κοινωνία των πολιτών. Αν πετύχει αυτά τα πράγματα στο κομμάτι το αρχαιολογικό, το Υπουργείο θα έχει θριαμβεύσει. Το ΔΙΑΖΩΜΑ θέλει να βάλει ένα λιθαράκι σ’ αυτό. Θέλει να είναι ένας καλός αγωγός με απόλυτο σεβασμό στους θεσμούς του Υπουργείου. Εμείς μόνο θα είμαστε μαξιλαράκι. Εμείς θέλουμε να υποκινούμε τον κόσμο, να προσπαθούμε να βρίσκουμε χρήματα και θα είμαστε χαρούμενοι όταν αυτό έχει αποτέλεσμα όπως σήμερα.
Θέλω και σε σας να είναι απόλυτα ξεκάθαρο. Δεν είχα ποτέ την ευκαιρία να σας το εξηγήσω σε τόσο μεγάλο βάθος.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Η ερώτηση αφορά μάλλον στον κύριο Υπουργό ή στους υπηρεσιακούς παράγοντες του Υπουργείου. Αν τα προγραμματιζόμενα έργα είχαν ενταχθεί σε χρηματοδοτικά προγράμματα. Δηλαδή πιο απλά τι θα συνέβαινε εάν η Νομαρχία δεν έδινε αυτά τα 6 εκατομμύρια ευρώ.
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ, ΛΙΝΑ ΜΕΝΔΩΝΗ: Ούτως ή άλλως όπως ακούσατε και από τον κ. Μάντη και από τον κ. Μπολέτη οι εργασίες που έγιναν στο Διονυσιακό χρηματοδοτήθηκαν σε πάρα πολύ μεγάλο βαθμό από το Γ΄ ΚΠΣ. Από κει και πέρα τουλάχιστον σ’ αυτά που βρήκα, λάβετε υπόψη σας ότι είμαι μιάμιση μέρα στο Υπουργείο, ήταν σαφές ότι στις προτάσεις της Υπηρεσίας οι οποίες είναι στο επίπεδο της αξιολόγησης, ήταν και η συνέχεια των χρηματοδοτήσεων. Απλώς αυτή τη στιγμή η τεράστια προσφορά του ΔΙΑΖΩΜΑΤΟΣ και κυρίως της Νομαρχίας απελευθερώνει κάποιους πόρους από το περιφερειακό σκέλος – γιατί δεν υπάρχει τομεακό πρόγραμμα για τον Πολιτισμό για την ώρα τουλάχιστον- απελευθερώνει κάποιους πόρους από το περιφερειακό πρόγραμμα για να πάνε σε κάποιες άλλες δραστηριότητες. Και αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό και θα ήθελα να πω ότι εδώ δεν σώζουμε μόνο το Διονυσιακό αλλά θα σώσουμε και κάποιο άλλο μνημείο με τους πόρους που θα απελευθερωθούν. Επομένως είναι διπλό το καλό.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Δηλαδή αυτά είναι χρήματα του ΕΣΠΑ;
ΛΙΝΑ ΜΕΝΔΩΝΗ: Ποια εννοείτε;
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Τα 6 εκατομμύρια.
ΛΙΝΑ ΜΕΝΔΩΝΗ: Όχι, αυτό ακριβώς λέω. Ότι δίνοντας η Νομαρχία από δικούς της πόρους απελευθερώνονται κάποια χρήματα, τα οποία ούτως ή άλλως η υπηρεσία ζητούσε να κατευθυνθούν προς τις εργασίες συντήρησης του Διονυσιακού.
Σ. ΜΠΕΝΟΣ: Και για να δώσω ολοκληρωμένη όψη για την ωραία ερώτηση. Σήμερα γίνονται μόνο ωραίες ερωτήσεις, δεν ξέρω τι συμβαίνει. Προσέξτε θα ζήσουμε με το ΔΙΑΖΩΜΑ την απόλυτη συνέργεια. Σας το λέω γιατί σας παρακαλώ θέλω κι εσείς να πάτε προς τα κει τις πένες, σας τα μικρόφωνά σας και τις εικόνες σας. Μέχρι τώρα τι γνωρίζαμε ως συνέργεια; ΕΣΠΑ και εθνικοί πόροι. Τώρα θα γνωρίζουμε ΕΣΠΑ, εθνικοί πόροι, Τοπική Αυτοδιοίκηση, χορηγός, κουμπαράς. Θα δείτε σε πολλά μνημεία να συνυπάρχουν όλα αυτά. Δεν σημαίνει ότι το ΕΣΠΑ μας είναι εμπόδιο για να ανοίξουμε και κουμπαρά. Να πω ένα παράδειγμα. Το θέατρο της Λάρισας θέλει 10 εκατομμύρια ευρώ. Αυτό το μνημείο, κύριε Υπουργέ, είναι το σημαντικότερο αστικό θέατρο της χώρας. Δεν θα μπορέσει το ΕΣΠΑ να τα καλύψει. Μπορεί να δώσει 2, 3 εκατομμύρια ευρώ. Τι, θα σταθούμε με τα χέρια σταυρωμένα?.
Το ΔΙΑΖΩΜΑ προσπαθεί να βρει και χορηγούς, προσπαθεί να ανοίξει τον κουμπαρά, να υποκινήσει και την Αυτοδιοίκηση για να έχουμε ροή πόρων από παντού. Δεν σημαίνει ότι όπου έχουμε ΕΣΠΑ, το ΔΙΑΖΩΜΑ φεύγει πάει κάπου αλλού. Και εκεί θα είμαστε παρόντες συμπληρωματικά με συνέργεια, για να αναστηλωθούν με τον ταχύτερο δυνατό τρόπο τα μνημεία.
Γ. ΣΓΟΥΡΟΣ: Θέλω πρώτα απ’ όλα να πω για τον κ. Μπένο ακούγοντάς τον ότι μου ξαναφέρνει στη μνήμη μου το δημιουργικό άγχος το οποίο είχε και πάντοτε είχε απόλυτη επιτυχία. Και είναι έκφραση ψυχής αυτή, δεν είναι έκφραση κάποιας άλλης σκοπιμότητος. Το δεύτερο που θέλω να επισημάνω είναι ότι η Νομαρχία της Αθήνας έχει συγκεκριμένη νομοθεσία, ο νόμος είναι συγκεκριμένος, ο 3463 του 2006 που λέει: ‘‘Εφόσον τα προβλεπόμενα στην προγραμματική σύμβαση έργα προγράμματα και υπηρεσίες είναι πολιτιστικού χαρακτήρα όπως η ανάδειξη η προστασία και η συντήρηση μνημείων συμμετέχει ως συμβαλλόμενος το Υπουργείο Πολιτισμού. Η προγραμματική σύμβαση καλείται προγραμματική σύμβαση πολιτισμικής ανάπτυξης’’. Θέλω να σας πω αγαπητοί εκπρόσωποι των μέσων μαζικής ενημέρωσης ότι ζούμε σε μια από τις ιστορικότητες πόλεις του κόσμου με τεράστια πολιτιστική κληρονομιά που θα πρέπει να διαφυλάξουμε και να αναδείξουμε ως κόρη οφθαλμού όλοι μας από όπου και αν προερχόμαστε. Τα εξήγησε ο κ. Μπένος. Το δεύτερο είναι ότι η Νομαρχία της Αθήνας, αυτό που σας είπα στην αρχική μου εισήγηση, εκτός από τα αντιπλημμυρικά έργα, τα έργα οδοποιίας, τα έργα πρασίνου, παιδικές χαρές και τα λοιπά τα οποία εκτελούνται με πόρους της, έχει συγκεκριμένους πόρους. Έχει τους κεντρικούς αυτοτελείς πόρους και έχει τα τέλη μεταβίβασης αυτοκινήτων όπου γι’ αυτά τα χρήματα εμείς κάνουμε ένα σχεδιασμό από το 2003, τον αναπροσαρμόζουμε από τις εκπτώσεις, τις οποίες έχουμε και στη συνέχεια παρεμβαίνουμε σε έργα, τα οποία είναι όπως είπα τις προηγούμενες κατηγορίες. Τα 2 – 3 τελευταία χρόνια έχουμε κάνει παρέμβαση όπως γνωρίζετε πολύ καλά για τον Εθνικό Κήπο. Μια χρηματοδότηση για περίπου 7 εκ. Ευρώ, γιατί ο Εθνικός Κήπος είναι υπό κατάρρευση. Έχουμε κάνει μια παρέμβαση να αλλάξει ο νόμος –και άλλαξε ο νόμος- για τη Διπλάρειο Σχολή στην πλατεία Θεάτρου, όπου ένα ιστορικό κτήριο 100 ετών, πρέπει να διασωθεί και εκεί μέσα θέλουμε να μεταφέρουμε τις Υπηρεσίες της Νομαρχίας, για να δείξουμε τη σημασία, το ρόλο και να το αναδείξουμε ως πραγματικά ένα ιστορικό κτήριο το οποίο κι αυτό θα το χρηματοδοτήσουμε. Όπως επίσης στο Χαϊδάρι και στην Καισαριανή που είναι ιστορικά μνημεία της εκτέλεσης των συμπατριωτών μας κατά τη διάρκεια της Κατοχής. Όλα αυτά για μας – μην μας πάρετε ως χορηγούς – είναι μια σύμπραξη μεταξύ Υπουργείου Πολιτισμού και Νομαρχίας, για να αναδείξουμε αυτά τα οποία έπρεπε να έχουμε αναδείξει εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Ως εκ τούτου έχουμε την ηθική υποχρέωση όλοι ως Έλληνες, να μπορέσουμε να συμβάλουμε στο μέτρο του εφικτού για να γίνει. Εμείς από τα λεφτά που εξοικονομήσαμε και τα έχουμε στον κουμπαρά μας, θέλουμε να συμβάλουμε σε ακόμη ένα πολιτιστικό έργο, γιατί η Ελλάδα πρέπει να αναδείξει τον πολιτισμό της, που έρχεται από χιλιάδες χρόνια πίσω. Ουαί και αλίμονο, εάν η πατρίδα μας δεν αναδείξει αυτό το μοναδικό κληρονομικό στοιχείο το οποίο έχει. Και πιστεύω εδώ ότι η άμεση ανταπόκριση του Υπουργού του κ. Γερουλάνου σε αυτό το θέμα γι’ αυτό μου έκανε εμένα εντύπωση. Γιατί είναι η πρώτη φορά που Υπουργός Πολιτισμού με καλεί εδώ μέσα και αυτό τα λέει όλα. Δεν έχω εγώ ανάγκη να πω καλές κουβέντες στον καινούργιο Υπουργό, θα υποστεί την κριτική μας εφόσον δεν ανταποκριθεί, αλλά θα ακούσει και τα καλά εφόσον μέσα σε 15 ημέρες γίνεται τέτοιο έργο.
Σ. ΜΠΕΝΟΣ: Υπόψη ότι την επόμενη εβδομάδα – να σας πω κι αυτό ως στοιχείο που νομίζω έχει δημοσιογραφικό ενδιαφέρον – έχουμε συνεννοηθεί με τον Υπουργό να κάνουμε μια σύσκεψη υπό την εποπτεία της Γενικής Γραμματέως, για να ορίσουμε τους όρους της προγραμματικής σύμβασης. Που θα είναι μια προγραμματική σύμβαση – πιλότος, για όλη την Αυτοδιοίκηση της χώρας.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Με αυτά τα 6 εκ. ευρώ ολοκληρώνεται το αναστηλωτικό πρόγραμμα του Διονυσιακού;
Α. ΜΑΝΤΗΣ: Για το θέατρο του Διονύσου είδατε τη μελέτη του κ. Μπολέτη τα διάφορα τμήματα, βέβαια υπάρχουν δυσχέρειες δεν είναι όλα τόσο ξεκάθαρα. Επί παραδείγματι αυτή η μεγάλη διασπορά του υλικού του μνημείου, εκτός μνημείου, συνιστά προβλήματα δυσεπίλυτα από αρχαιολογική και τεχνική άποψη. Δηλαδή δεν μπορούμε να επαναφέρουμε λίθους, δεν είμαστε σε θέση ακόμη τους διάσπαρτους λίθους να τους επαναφέρουμε στις αρχικές τους θέσεις. Έχουμε λοιπόν ένα μεγάλο μέτωπο μπροστά μας, το οποίο πρέπει να αντιμετωπίσουμε όλη η Επιτροπή, όλοι οι εργαζόμενοι, επιστημονικό προσωπικό και τεχνίτες. Από εκεί και πέρα βέβαια υπάρχουν κι άλλου είδους προβλήματα. Εκεί ανακαλύπτονται καινούργια πράγματα. Κάθε φορά σταματάς, για να ελέγξεις κάτι. Δηλαδή ο χώρος του Διονυσιακού Θεάτρου και των αναλημμάτων γενικά του μνημείου, είναι ένας χώρος ο οποίος ανά πάσα στιγμή σου προκαλεί καινούργια προβλήματα, καινούργια ερωτηματικά, μικρές ανασκαφές όπως αυτές που ενεργεί εκεί η κα Παπασταμάτη. Είναι λοιπόν τα πράγματα λίγο σύνθετα. Επίσης αυτή η διασπορά των εδωλίων η οποία είναι εξαιρετικά δύσκολη για να μπορέσεις να τα επαναφέρεις στις αρχικές τους θέσεις πρέπει να έχεις πάρα πολλά τεκμήρια για να τα επαναφέρεις. Ένα άλλο πρόβλημα είναι το γεγονός ότι δεν μπορέσαμε να αξιοποιήσουμε τον πειραϊκό ακτίτη στο σύνολό του, ειδικά στο Θέατρο του Διονύσου, νομίζω το έχουμε αναφέρει και σε συνεδριάσεις του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου. Αναγκαστήκαμε, για να μην χάσουμε χρόνο -γιατί μιλάμε όλοι για χρονοδιαγράμματα- να χρησιμοποιήσουμε λίθο Πιτσών. Τα συμπληρώματα που είναι από κομμάτια λίθου Πιτσών, διαφοροποιούνται χρωματικά από τα εδώλια του πειραϊκού ακτίτη. Βέβαια με το χρόνο η πάτινα κατά κάποιο τρόπο τα συμφιλιώνει αυτά τα πράγματα, αυτά τα προβλήματα. Τώρα σε σχέση με το εάν τελικά χρειαστούν περαιτέρω χρήματα εκτός από αυτό το ποσό για το οποίο όλοι σήμερα ακούσαμε, δεν είμαι οικονομοτεχνικός για να μπορέσω να το προσδιορίσω.
Κ. ΜΠΟΛΕΤΗΣ: Όπως θα διαβάσατε στο φυλλάδιο με τις εργασίες αποκατάστασης, η μελέτη για τον κεντρικό τομέα του κοίλου, η οποία θα χρηματοδοτηθεί από αυτή την χρηματοδότηση της Νομαρχίας, είναι ολοκληρωμένη και έχει εγκριθεί από το ΚΑΣ η μορφή της και ποιοι συγκεκριμένοι διάσπαρτοι λίθοι από το σωρό και από τις μεγάλες λίστες οι οποίες είχαν καταρτιστεί, θα επανενταχθούν στο μνημείο. Υπάρχουν βεβαίως σημαντικά προβλήματα που αφορούν τη διαμόρφωση των πρανών, από το σημείο που θα σταματήσει η αναστήλωση και μέχρι τον αρχαίο περίπατο, διότι στόχος μας είναι να αρχίσει να αποκαθίσταται από το κέντρο του μνημείου η γεωμετρία του κοίλου και να μπορεί ο παρατηρητής να έχει μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα, έστω του κεντρικού του τομέα. Συνεπώς σε ό,τι αφορά τα 6 εκ.ευρώ σε 6 χρόνια γιατί όπως σας είπα και στην αρχή το πιο χρονοβόρο από αυτά τα προγράμματα που έχουν περιληφθεί στη χρηματοδότηση, είναι το κοίλο, αφορά στις μεγάλες εργασίες που απαιτούνται στον κεντρικό τομέα του κοίλου, ωστόσο το ΚΑΣ έχει εγκρίνει τις αρχές και τον τρόπο επεμβάσεων και στα υπόλοιπα τμήματα του κοίλου και μπορείτε να δείτε στο τελικό φωτορεαλιστικό, ποια θα είναι η τελική μορφή, που ενέκρινε το ΚΑΣ. Σε κάθε περίπτωση εγώ όταν σας έδειξα κάτι αντίστοιχο στην οθόνη, σας έδειξα τη μορφή που θα πάρει το κοίλο με την επέμβαση στον κεντρικό του τομέα, που είναι οι μεσαίες τρεις κεντρικές κερκίδες του.
Λ. ΜΕΝΔΩΝΗ: Εγώ ήθελα απλώς να θυμίσω αυτό που το ξέρετε πολύ καλά το έχετε ακούσει πάρα πολλές φορές να το λέμε, ότι τα μνημεία είναι ζωντανοί οργανισμοί και έτσι πρέπει να τα αντιμετωπίζουμε. Επομένως οι επεμβάσεις που έγιναν τουλάχιστον την περίοδο 2002-2009 και αυτές που θα γίνουν από σήμερα μέχρι και τα 6 χρόνια, στην πραγματικότητα τον ασθενή τον φέρουν σε μια πάρα πολύ καλή κατάσταση υγείας. Από εκεί και πέρα είναι βέβαιο ότι όπως ο οργανισμός μας χρειάζεται ενίσχυση, μπορεί να χρειαστούν ασπιρίνες. Αλλά αυτή τη στιγμή και η πρώτη φάση που έγινε, ήταν στην εντατική. Το μνημείο σιγά – σιγά βγαίνει από αυτή τη διαδικασία, επομένως αυτά που θα χρειαστούν, που οπωσδήποτε είναι προβλήματα επιστημονικά και επιστημολογικά, που απαιτούν λύσεις, δεν θα είναι επιβαρυντικά για την κατάσταση του μνημείου. Δεν θα γυρίζουν πίσω το μνημείο, αλλά θα είναι μικρές σχετικά παρεμβάσεις, οι οποίες θα αποκαθιστούν διαρκώς την υγεία ενός ζωντανού οργανισμού.
Κ. ΜΠΟΛΕΤΗΣ: Να προσθέσω κάτι ακόμη σε αυτά που είπε η κα Γενική, ότι όλες οι επεμβάσεις μας είναι αναστρέψιμες και στο κοίλο του Θεάτρου δεν υπάρχει κανένα είδος αρχαίας συνδεσμολογίας που πρέπει εμείς να επαναλάβουμε, άρα είναι μια «ήπια» παρέμβαση στη δομή, ενδεχομένως λίγο πιο ισχυρή παρέμβαση στη μορφή, αλλά εν πάση περιπτώσει θα δημιουργήσει κάποια νέα δεδομένα στην ανάγνωση του μνημείου.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Εκτός από το ΔΙΑΖΩΜΑ το οποίο έγινε αποδέκτης και επίσημα σήμερα μιας πολύ μεγάλης και σπουδαίας χορηγίας, υπάρχει στο Υπουργείο κι ένα Συμβούλιο, ένα Γραφείο Χορηγιών. Θα υπάρξει κάποια συνέργεια ανάμεσα στο Γραφείο αυτό και στο ΔΙΑΖΩΜΑ όσον αφορά την κατανομή των χορηγιών;
Σ. ΜΠΕΝΟΣ: Το Συμβούλιο Χορηγιών είναι ένα Συμβούλιο διεκπεραιωτικό των χορηγιών. Το ΔΙΑΖΩΜΑ βρίσκεται σε στενότατη συνεργασία όχι μόνο με το Διοικητικό Συμβούλιο, τον Πρόεδρο και τα μέλη του αλλά και με το Τμήμα Χορηγιών του οποίου προΐσταται ο κ. Κωστάκης, ένας εξαιρετικός υπάλληλος, για να επιλύουμε όλα τα προβλήματα που προκύπτουν. Συνεπώς, για να είναι καθαρό στο μυαλό σας, το Συμβούλιο Χορηγιών υποδέχεται τις χορηγίες και προωθεί τις λεγόμενες βεβαιώσεις για την απαλλαγή των χορηγών. Εδώ θα πρέπει να σας πω για να το ακούσει και ο Υπουργός ότι όταν ο χορηγός στρέφεται στο Υπουργείο μέσω του ΔΙΑΖΩΜΑΤΟΣ, έχει πρόσθετα αντισταθμίσματα. Ένας από τους μεγάλους σκοπούς του ΔΙΑΖΩΜΑΤΟΣ, (δεν είχαμε την ευκαιρία να σας το αναπτύξω αυτό), είναι να μην πιέζονται τα μνημεία από τους χορηγούς για αντισταθμίσματα. Τα μνημεία πρέπει να τα αφήνουμε στην ηρεμία τους. Θα φροντίζει το ΔΙΑΖΩΜΑ με άλλους εναλλακτικούς τρόπους να προωθεί τη χορηγία, ώστε να μην ζητάει ο τάδε να βάλει ένα πανό στο θέατρο, να είναι ήπιες οι παρεμβάσεις στα μνημεία. Δηλαδή φανταστείτε εμείς τι θέλουμε; Θέλουμε ο χορηγός να μην έρχεται καθόλου σε επαφή με την γραφειοκρατία, να τα ετοιμάζει όλα το ΔΙΑΖΩΜΑ, να τα υποβάλλει και να δίνει το ΔΙΑΖΩΜΑ αντισταθμίσματα, προκειμένου να ανακουφίζουμε τα μνημεία από την πίεση του χορηγού. Δεν πρέπει να πιέζουμε τα μνημεία. Ας πούμε για παράδειγμα αυτό που σας έλεγα για τον Ορχομενό Αρκαδίας, όταν με το καλό ολοκληρωθεί θα κάνουμε μια μεγάλη εκδήλωση της ATTICA BANK στην Αρκαδία σαν μια πρώτη εκδήλωση για το χορηγό για να γίνει γνωστή η χορηγία του και πλήθος άλλων εκδηλώσεων. Ξέρετε το φάκελο τον έχει κάνει ένας σπουδαίος άνθρωπος της επικοινωνίας που είναι και ιδρυτικό μας μέλος,είναι ο Θαλής Κουτούπης και έχει και μια θαυμάσια ιδέα για να δημιουργήσουμε ένα άλσος χορηγών σε κάποιο σημείο της Αθήνας, προκειμένου να προβάλουμε και με αυτό τον τρόπο τους μεγάλους χορηγούς των χώρων θέασης και ακρόασης.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Να ρωτήσω κάτι σχετικό τον κ. Υπουργό; Στο νόμο για τις χορηγίες, παρότι είναι καινούργιος νόμος, αλλά παρουσιάζει κάποια προβλήματα σύμφωνα με κάποιους, έχετε σκεφτεί κάποια βελτίωση;
Π. ΓΕΡΟΥΛΑΝΟΣ: Ναι, οπωσδήποτε, κοιτάμε το νέο νόμο με αρκετή προσοχή διότι σίγουρα μπορούμε να αλλάξουμε ορισμένα πράγματα. Νομίζω όμως καλύτερα να τα πούμε αυτά όταν έχουμε συγκεκριμένες αλλαγές να ανακοινώσουμε. Πρέπει να τον κάνουμε λίγο πιο ευέλικτο.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Θα ήθελα να ρωτήσω, εδώ γράφετε στα χαρτιά που έχουμε στα χέρια μας ότι μέχρι τώρα είναι έτοιμες οι έξι σειρές της κεντρικής κερκίδας. Θα θέλατε να μας δώσετε την τελική εικόνα του θεάτρου πώς θα είναι; Δηλαδή πόσες σειρές εδωλίων θα είναι έτοιμες; Πόσο ποσοστό του θεάτρου θα είναι αυτό όταν θα παραδοθεί το έργο σε έξι χρόνια; Και πόσο ποσοστό νέου υλικού θα χρησιμοποιήσετε;
Κ. ΜΠΟΛΕΤΗΣ: Η μελέτη περιλάμβανε ακριβώς αυτά τα στοιχεία που με ρωτάτε. Ωστόσο δεν έχουν μπει όλα αυτή τη στιγμή μέσα σε αυτό το φυλλάδιο. Συζητάμε γι’ αυτά που προβλέπει η μελέτη στον κεντρικό του τομέα, αυτό που σας είπα και πριν και τα αριθμητικά μεγέθη, πόσα νέα εδώλια χρειάζονται ή πόσα διάσπαρτα θα επανενταχθούν, υπάρχουν μέσα στο φυλλάδιο. Ποια είναι η σχέση ανάμεσα στο αρχαίο και το νέο υλικό, ανά κερκίδα και στο σύνολο του μνημείου, είναι πράγματα που περιλαμβάνει η μελέτη, δεν έχουν μπει εδώ. Γενικά είναι μέσα στα αποδεκτά όρια, δηλαδή υπάρχουν οι κεντρικές κερκίδες, οι οποίες είναι πιο πλούσιες σε αρχαίο υλικό και σώζονται γενικά καλύτερα. Η σχέση του αρχικού τμήματος με το νέο που «αναδομείτα» με διάσπαρτα και με καινούργιο υλικό, θα είναι 50% το αρχικό και 50% καινούργιο. Αλλά το καινούργιο προσέξτε, δεν είναι 50% καινούργιο εντελώς, γιατί περιλαμβάνει κάποια διάσπαρτα εδώλια, τα οποία θα επανενταχθούν και περιλαμβάνει και αρχιτεκτονικά μέλη τα οποία βρίσκονται ακόμα κατά χώρα μέσα σε αυτά τα αναδομούμενα τμήματα. Η αρχή της μελέτης ήταν να φτάσει η αναστήλωση μέχρι το ανώτερο σωζόμενο αρχαίο εδώλιο του κάθε τομέα του κοίλου. Βλέπετε δηλαδή εδώ πάρα πολύ καθαρά στη μεσαία κερκίδα φερ’ ειπείν, μια κόκκινη γραμμή η οποία υποδηλώνει ποιο τμήμα θα παραμείνει ανέπαφο και πάνω το τμήμα το οποίο θα αναδομηθεί με το καινούργιο υλικό, με διάσπαρτο υλικό και με τη διατήρηση του υλικού που βρίσκεται κατά χώρα ήδη στο μνημείο. Δεν ξέρω αν έγινα κατανοητός. Αν ανοίξετε αυτό το φυλλάδιο θα δείτε ότι με το κίτρινο χρώμα σε αυτά τα κομμάτια που θα αναδομηθούν διαφαίνεται ποια εδώλια βρίσκονται στην αρχική τους θέση, με το σκούρο καφέ τα διάσπαρτα που θα επανενταχθούν και με το λευκότερο χρώμα βλέπετε τα καινούργια μέλη, το καινούργιο υλικό.
Αν θέλετε κάποια πιο λεπτομερή αριθμητικά μεγέθη τα οποία περιλαμβάνονται στη μελέτη, είμαι στη διάθεσή σας να σας τα δώσω μετά.
ΣΤ. ΜΠΕΝΟΣ: Επειδή ξύπνησε μέσα μου ο αρχαιολόγος να σας το πω πολύ εκλαϊκευμένα. Έχουμε 11 κερκίδες, η μελέτη προβλέπει ότι θα πάμε μέχρι το ανώτερο εδώλιο που σώζεται σε κάθε κερκίδα. Θα αναστηλωθούν πλήρως οι τρεις κεντρικές και για να αποκατασταθεί πλήρως η γεωμετρία, αλλά και η οπτική επαφή με την αρχική μορφή του μνημείου, στην κλίμακα θα πάμε πάνω-πάνω, μέχρι τον αρχαίο περίπατο που ήταν και το διάζωμα του Θεάτρου. Αυτό είναι μια εκλαϊκευμένη απόδοση. Με τη συμπάθειά σου κ. Πρόεδρε και του Κωνσταντίνου.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Έχετε στο μυαλό σας έναν κατάλογο 5-10 θεάτρων που ιεραρχούνται πρώτα στην εκτίμησή σας από πλευράς αναγκών και που ενδεχομένως σκέφτεστε να απευθύνετε μία δημόσια πρόσκληση ώστε να συμβάλουν όλοι οι κοινωνικοί φορείς, οι κοινωνικές δυνάμεις, οι χορηγοί κλπ.;
Σ. ΜΠΕΝΟΣ: Έχουμε, αλλά όχι όλες οι ειδήσεις σήμερα. Έχουμε στις 13 του μηνός τη Γενική Συνέλευση και είσαστε όλοι προσκεκλημένοι. Σας έχω δώσει και τους φακέλους, θα τα πούμε εκεί αναλυτικότερα. Σήμερα είναι συγκεκριμένο το θέμα, να μην ανοιχτούμε παραπέρα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Είμαι από το περιοδικό «ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΙΑΣΠΟΡΑ» του Μακεδονικού Πρακτορείου και από την εφημερίδα «ΧΑΡΑΥΓΗ» από την Κύπρο. Ήθελα να σας ρωτήσω για την Κύπρο έχετε κάποια συνεργασία με αντίστοιχες οργανώσεις στην Κύπρο; Ή η δραστηριότητά σας παραμένει μόνο στην Ελλάδα;
Σ. ΜΠΕΝΟΣ: Ο στόχος μας είναι να επεκταθούμε και το δεύτερο βήμα της επέκτασής μας θα είναι η Μεγαλόνησος, αλλά θέλουμε να πατήσουμε γερά στα πόδια μας στη χώρα, να έχουμε δυνατό δείγμα γραφής και παρουσίας και μετά να ανοιχθούμε όχι μόνο στην Κύπρο, αλλά και σε όλη τη λεκάνη της Μεσογείου.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Τα χρήματα της Νομαρχίας Αθηνών θα δοθούν στο Υπουργείο Πολιτισμού;
Σ. ΜΠΕΝΟΣ: Η διαχείριση θα είναι στο Υπουργείο. Όχι μόνο τώρα και στο διηνεκές. Όλη η διαχείριση θα είναι στο Υπουργείο.
Σας ευχαριστούμε θερμά.
ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ
Αθήνα, 25 Νοεμβρίου 2009
