ΕΥΒΟΙΑ ΜΕΤΑ: Επελέγη ο ανάδοχος για τον νέο μεγάλο οδικό άξονα Στροφυλιά – Ιστιαία
ΕΥΒΟΙΑ ΜΕΤΑ: Ξεκίνησε η αναδάσωση με μαύρη πεύκη για το Νέο Δάσος στην περιοχή αρμοδιότητας του Δασαρχείου Λίμνης
Το Ίδρυμα Μποδοσάκη παρουσιάζει το Σχέδιο Δράσης για την Κοινωνία των Πολιτών στην Ελλάδα
Η κλιματική κρίση στο επίκεντρο της 7ης συνάντησης του Άνω Διαζώματος
«ΔΕΣΜΟΙ. Χαρτογραφώντας ιστορίες που μας συνδέουν με τον Έβρο» – Ένα νέο Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα για τον Έβρο
Α. Ο Απολογισμός των εργασιών
To έργο συντήρησης και αποκατάστασης του αρχαίου θεάτρου της Μεγαλόπολης ξεκίνησε το 2007 στο πλαίσιο ενός πιλοτικού προγράμματος εφαρμογής της εγκεκριμένης αναστηλωτικής μελέτης, με φορέα υλοποίησης το Ταμείο Διαχείρισης Πιστώσεων Εκτέλεση Αρχαιολογικών Έργων του Υπουργείου Πολιτισμού και την Επιστημονική Επιτροπή για την Αποκατάσταση του Αρχαίου Θεάτρου Μεγαλοπόλεως που συγκροτήθηκε για τον σκοπό αυτό. (Εικ. 1) Το έργο, συνολικού προϋπολογισμού 440.000,00 ευρώ, χρηματοδοτήθηκε κατά 75% από το Γ΄ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης και κατά 25% από τους Εθνικούς Πόρους.
Μέχρι το τέλος του 2007 είχαν ολοκληρωθεί οι εργασίες αποψίλωσης στο μνημείο και τον ευρύτερο περιβάλλοντα χώρο, επιτρέποντας την απρόσκοπτη καταγραφή και αποτύπωση των in situ σωζόμενων τμημάτων του θεάτρου και των διάσπαρτων αρχιτεκτονικών μελών, ιδιαίτερα στο άνω τμήμα του κοίλου. Στο ανατολικό και δυτικό άκρο του κοίλου έγινε λεπτομερής χωροστάθμηση, από την οποία προέκυψε ότι τα ακραία αρχιτεκτονικά μέλη (εδώλια) βρίσκονται στην αρχική τους θέση, ενώ στο κεντρικό τμήμα του κοίλου διαπιστώθηκε ελαφρά καθίζηση των εδωλίων. Η απρόσκοπτη απορροή των υδάτων αποτέλεσε έναν από τους βασικούς στόχους της επέμβασης, που θα αντιμετωπισθεί με τη δημιουργία νέου αγωγού, παράλληλα με τον αρχαίο, για την απομάκρυνση των υδάτων αυτών, που προκάλεσαν με την πάροδο των αιώνων τις μικρές καθιζήσεις που μετρήθηκαν στο κοίλο.
Για την εξακρίβωση της γεωμετρίας του θεάτρου και την ακριβή επανατοποθέτηση στην αρχική τους θέση των αρχιτεκτονικών μελών, δημιουργήθηκε τοπογραφικά ένα πολυγωνικό δίκτυο σύστημα συντεταγμένων και προσδιορίστηκε με ορειχάλκινη καρφίδα το απόλυτο κέντρο χάραξης του κοίλου του θεάτρου, επιτρέποντας έτσι την τεκμηρίωση των παραμορφώσεων του μνημείου και εξασφαλίζοντας τη συνέχιση του προγράμματος αναστήλωσης στις υπόλοιπες κερκίδες του κοίλου.
Τον Φεβρουάριο του 2008 ξεκίνησαν οι εργασίες συγκόλλησης, συμπλήρωσης και αποκατάστασης των in situ σωζόμενων αρχιτεκτονικών μελών της κερκίδας Θ του θεάτρου. Σε πρώτη φάση απομακρύνθηκαν προσωρινά από την αρχική τους θέση τα αρχιτεκτονικά μέλη που παρουσίαζαν μεγάλες καθιζήσεις. (Εικ. 2)
Στη συνέχεια πραγματοποιήθηκαν από εξειδικευμένο προσωπικό εργασίες αποκατάστασης της επιφάνειας έδρασης των αρχιτεκτονικών μελών, καθώς επίσης και συντήρησης, συγκόλλησης και ενίσχυσης των θραυσμένων τμημάτων με την εφαρμογή κατάλληλων κονιαμάτων και συνδέσμων. (Εικ.3)Μετά την ολοκλήρωση της συγκόλλησης τα μέλη τοποθετήθηκαν εκ νέου στην αρχική τους θέση, δεδομένου ότι είχε πια εξασφαλιστεί η σταθερότητα τόσο της επιφάνειας έδρασης όσο και του ίδιου του αρχιτεκτονικού μέλους.
Το πιλοτικό πρόγραμμα αποκατάστασης τμήματος του κοίλου του αρχαίου θεάτρου και συγκεκριμένα της κερκίδας Θ (Εικ. 4-5), ολοκληρώθηκε με επιτυχία από την Επιστημονική Επιτροπή του έργου υπό την Προεδρία του κου Δημοσθένη Ζιρώ, Διευθυντή Αναστήλωσης Αρχαίων Μνημείων, το Δεκέμβριο του 2008, εξασφαλίζοντας όλες τις προϋποθέσεις για τη συνέχιση και ολοκλήρωση του αναστηλωτικού προγράμματος και στις υπόλοιπες κερκίδες του κοίλου, τη σκηνή και τα αναλήμματα του θεάτρου, παράλληλα με το πρόγραμμα της ενοποίησης του ευρύτερου αρχαιολογικού χώρου, που περιλαμβάνει το Θερσίλειο και την Αρχαία Αγορά της Μεγαλόπολης. Η επίτευξη του στόχου, που ήταν η ολοκλήρωση του έργου αποκατάστασης των in situ εδωλίων της κερκίδας Θ’, αποτέλεσε μια μεγάλη πρόκληση για την Επιστημονική Επιτροπή του έργου λόγω της ιδιαιτερότητας της επέμβασης αλλά και της σημασίας του μνημείου. Επιπλέον το θέατρο της Μεγαλόπολης εντάχθηκε σε επιδοτούμενο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα, συμβάλλοντας όχι μόνο στη διεθνή προβολή του μνημείου, αλλά και στην εξασφάλιση μελετών, εργαστηριακών αναλύσεων και ψηφιακών σαρώσεων σε επιλεγμένα μέλη για τη διερεύνηση των αφανών φθορών στους λίθους. Ερευνήθηκαν επίσης μέθοδοι εφαρμογής προϊόντων νανοτεχνολογίας για την πλήρωση τριχοειδών ρωγμών σε λίθους ομοειδούς σύστασης και δομής με τους αρχαίους, που θα συμβάλουν στην αποκατάσταση της αρχικής συνοχής αρχαίων φθαρμένων μελών του θεάτρου. Έγινε παράλληλα εκτεταμένη σάρωση του κοίλου για τον εντοπισμό της ακριβούς θέσης των αρχαίων εσωτερικών ενισχύσεων των αναλημμάτων και της αρχαίας υπόβασης των καθισμάτων στις κενές σήμερα περιοχές του κοίλου. Όλα τα παραπάνω αποτελούν πλέον πολύτιμο υπόβαθρο για τη επιτυχή συνέχιση του έργου.
Β. ΞΕΚΙΝΑΜΕ ΜΕ ΝΕΑ ΟΡΜΗ
Ως αποτέλεσμα της στενής συνεργασίας του ΔΙΑΖΩΜΑΤΟΣ και της Επιστημονικής Επιτροπής με την τοπική αυτοδιοίκηση, με πρωτοβουλία του Δημάρχου Μεγαλοπόλεως, το Νομαρχιακό Συμβούλιο Αρκαδίας ενέκρινε την ένταξη του έργου του αρχαίου θεάτρου της Μεγαλόπολης στο 3ο Ε.Α.Π Λεκανοπεδίου Μεγαλόπολης με προϋπολογισμό 500.000,00 ευρώ. Σε αυτό το πλαίσιο υπεγράφη Προγραμματική Σύμβαση διετούς διάρκειας από το ΥΠ.ΠΟ.Τ., το Δήμο Μεγαλόπολης και το Τ.Δ.Π.Ε.Α.Ε. για το έργο συντήρησης, στερέωσης, αποκατάστασης και ανάδειξης τριών ακόμα κερκίδων του θεάτρου Μεγαλόπολης με το ποσό των 500.000,00.
Επιπλέον έχει πρόσφατα εγκριθεί από το ΥΠ.ΠΟ.Τ. η πολιτιστική χορηγία ύψους 3.000.000 ευρώ περίπου της Δ.Ε.Η. προς την ΛΘ΄ Ε.Π.Κ.Α. και το Τ.Δ.Π.Ε.Α.Ε., με την οποία εξασφαλίζεται η ολοκλήρωση του αναστηλωτικού έργου σε όλες τις κερκίδες και τα αναλήμματα του θεάτρου, ενώ θα υλοποιηθούν οι μελέτες για τη σύνδεση της αγοράς με το χώρο του θεάτρου και την προστασία και ανάδειξη του ιερού της Δέσποινας στη Λυκόσουρα.
