Η «Αρχαιολογική Εγνατία» υπό τη σκέπη του Διαζώματος

Σχετικά Θέατρα

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΣ

Γράφει:Διαμάντω Φραγγεδάκη

Ένα πλήρως τεκμηριωμένο επιχειρησιακό σχέδιο παρουσίασε ο δημοσιογράφος και εκδότης Ιωάννης Λασκαράκης  σε εκδήλωση, πρόσφατα, στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης που διοργάνωσε το “Διάζωμα”, παρόντος του ιδρυτή του,  Σταύρου Μπένου.
Πρόκειται για μια ολοκληρωμένη, όσο και ρηξικέλευθη πρόταση ανάδειξης των αρχαιολογικών χώρων που διέτρεχε από την  αρχαιότητα, ανάμεσα σε κράτη γειτονικά η Εγνατία οδός. Ο κ. Λασκαράκης με βαθιά εμπειρία σε θέματα επιχειρησιακά καθώς και ο ίδιος   με την ιδιότητα του μηχανικού και εργολάβου, ανέδειξε προοπτικές αναπτυξης για τις περιοχές τις οποίες διατρέχει,αναφέροντας ταυτόχρονα σημαντικά ιστορικά στοιχεία.
H Εγνατία ξεκινούσε  από τα λιμάνια της σημερινής Αλβανίας,  Δυρράχιο  και Φιερ  (Απολλωνία), μέχρι τον Έβρο και τελικά μέχρι την Κωνσταντινούπολη, Τα λίγα σημεία όπου σήμερα σώζεται είναι εκείνα όπου η σύγχρονη χάραξη παρέκλινε της αρχαίας οδού, την οποία, κατά βάση, ακολουθούν οι νέες χαράξεις,  και όπου δεν υπήρχε εντατική καλλιέργεια της γης.  κυρίως στις ορεινές περιοχές.
Με τρόπο περιεκτικό και σαφή ο κ.Λασκαράκης αναφέρθηκε στην ουσία της πρότασης του:
“Δεν φανταζόμουν ότι θα έφθανε μία μέρα που ο οδικός αυτός  άξονας θα  αποτελούσε για την χώρα μας και ιδιαίτερα για την Βόρεια Ελλάδα  μια  χειροπιαστή πραγματικότητα . O αείμνηστος καθηγητής Σκοπετέας  οραματίζονταν από τότε ένα δρόμο που θα ένωνε την Ρώμη με την Κωνσταντινούπολη, όπως ακριβώς  συνέβαινε με την ιστορική οδό στα Ρωμαϊκά και Βυζαντινά χρόνια.Συνήθιζε να μας λέει μάλιστα ότι όταν κατασκευασθεί αυτός ο άξονας η Ελλάδα θα αποκτήσει και την οριζόντιά της διάσταση. «Θα είναι σαν να απλώνει τα χέρια της», μας έλεγε παραστατικά”.
Οι ανασκαφές

Οι ανασκαφές έφεραν στο φως και σημαντικά ευρήματα συγκροτημάτων που θεωρούνται σταθμοί της Εγνατίας, με λουτρικές εγκαταστάσεις και άλλα κτίσματα  για την ανάπαυση των ταξιδιωτών.  Ο Στράβων στη Γεωγραφία του   περιγράφει επιγραμματικά την πορεία της από το Δυρράχιο και την Απολλωνία  μέχρι την Θεσσαλονίκη.Χαρακτηριστικός είναι ο σταθμός της Εγνατίας στο Ακόντισμα της Καρβάλης και η Χάνα στην Τραϊανούπολη του Έβρου.
Ο σταθμός της Αμφίπολης
Η Εγνατία συνέχιζε νοτίως και της λίμνης Βόλβης, παράλληλα με την παλιά εθνική οδό Θεσσαλονίκης Καβάλας, σε αντίθεση με τη σύγχρονη Εγνατία που ακολουθεί την χάραξη βορείως των λιμνών. Προχωρούσε ανατολικά και δια των στενών της Ρεντίνας εξερχόταν στον Στρυμονικό κόλπο .
Μιλιοδείκτες που βρέθηκαν  στη θέση Ακρογιάλι, επιβεβαιώνουν την διέλευση της Εγνατίας παραλιακά από την περιοχή της Ασπροβάλτας και των Νέων Κερδυλλίων .
Στη συνέχεια η οδός γεφύρωνε τον Στρυμόνα για να φτάσει στην σπουδαία Αμφίπολη που μας εντυπωσιάζει σήμερα, δίνοντας ευεργετική επικαιρότητα στην ανάδειξη της αρχαίας Εγνατίας.
Η παρουσίαση του “Διαζώματος”
Το συντονισμό της εκδήλωσης είχε η Πολυξένη Βελένη,διευθύντρια του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης, η οποία ευχαρίστησε τον Σταύρο Μπένο,επειδή μετά από οχτώ χρόνια πραγματοποίησε για πρώτη φορά εκδήλωση του Διαζώματός στη βόρεια Ελλάδα. Ο π.υπουργός Πολιτισμού κ. Μπένος, απαντώντας στην κ.Βελένη είπε ότι αυτό συνέβη καθώς ο ίδιος δεν παρουσιάζεται στο κοινό, εάν κατά τη γνώμη μου δεν έχει κάτι αξιόλογο για να εκφράσει.
“Όλα αυτά τα δύσκολα χρόνια της κρίσης οι αρχαιολόγοι ίσως είναι από τους λίγους που δεν υπέστειλαν τη σημαία των αξιών”υπογράμμισε ο κ.Μπένος . Αν και παραγωγικοί, όμως, τόνισε ,οι ίδιοι υφίσταντο έναν “κοινωνικό  εξοστρακισμό”.
Την απόσταση λοιπόν αυτή ανάμεσα στην κοινωνία και τους αρχαιολόγους έρχεται σήμερα να καλύψει το Διάζωμα. Ένα σωματείο το οποίο δεν χορηγείται από κρατικους πόρους. Μέσα σε εφτά χρόνια έχει υλοποιήσει 30 μελέτες οι οποίες είναι στη διάθεση του υπουργείου πολιτισμού. Ιδιαίτερα τώρα που η χρηματοδότηση είναι ελάχιστη οι μελέτες αυτές μπορώ να αξιοποιθούν κατάληλα για την παραγωγή αρχαιολογικού έργου.
“Υπέρ του μνημονίου”
Είμαι ο πρώτος , ίσως που επί θητείας μου ως δήμαρχος  στο Δήμο Καλαμάτας μετά το σεισμό υπέστη τις διαδικασίες εξέτασης  ενός «Μνημονίου»,προκειμένου να δοθεί τότε η χρηματοδότηση για τα έργα αποκατάστασης της πόλης.
Έπρεπε να συντρέχουν οι τρεις παράμετροι :
Δείκτες προόδου , αξιολόγηση, στοχοθεσία. Είναι από τα κριτήρια τα οποία θέτουν και τα προγράμματα σήμερα.
“Είμαι υπέρ της ορθής εφαρμογής του» Μνημονίου, σε αυτή τη βάση”, είπε ο πρώην Υπουργός Εσωτερικών και Πολιτισμού.
Παρεμβάσεις-προτάσεις
Την εκδήλωση παρακολούθησαν και μάλιστα προέβησαν σε αξιόλογες παρεμβάσεις και προτάσεις ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης κ. Μπουτάρης,ο Γιώργος Βελένης, ομότιμος καθηγητής αρχιτεκτονικής και αρχαιολογίας ΑΠΘ, ο αρχιτέκτων μηχανικός, κ.Κονιόρδος στέλεχος του Υπουργείου Πολιτισμού για 33 χρόνια, η  περιφερειακή σύμβουλος Nιοβη Παυλίδου,  αρχαιολογοι αλλά και μηχανικοί, ενώ από  το νομό Σερρών παρευρέθησαν ο κ. Βαφειάδης προϊστάμενος τμήματος πολιτισμού Π.Ε. Σερρών,καθώς και υποψήφιος βουλευτής του Κινήματος Πασχάλης Τόσιος.