Ζ’ Γενική συνέλευση : Παρουσίαση των εργασιών ανασκαφής, αποκατάστασης και ανάδειξης του μεγάλου αρχαίου θεάτρου της Λάρισας

 Αποκάλυψη αρχαίου θεάτρου Λάρισας

Ο χώρος όπου απλώνεται το Αρχαίο Θέατρο Λάρισας. Μέχρι το 1910 είχε κτισθεί σχεδόν στο σύνολο του. Μάλιστα το 1904 με απόφαση του τότε δημοτικού συμβουλίου κατασκευάστηκε πάνω σε αυτό η τότε οδὀς Ακροπόλεως η συνέχεια της σημερινής οδού Παπαναστασίου .Οι ανασκαφές για την αποκάλυψη του έχουν μακρόχρονη ιστορία. Το 1910 ο Απόστολος Αρβανιτόπουλος ανέσκαψε ένα τμήμα της σκηνής σε μικρό οικόπεδο. Το 1968 εκσκαφή θεμελίων σε ιδιωτικό οικόπεδο απεκάλυψε τμήμα του κοίλου που ατυχώς πάνω σε αυτό κατασκευάστηκε διώροφη οικοδομή. Από το 1977 μέχρι το 2008 έγιναν μεμονωμένες και ομαδικές απαλλοτριώσεις για την αποκάλυψη του μνημείου. Κατεδαφίστηκαν συνολικά 30 ακίνητα εκ των οποίων μια πενταόροφη και μία τετραώροφη πολυκατοικία, το ρολόι της πόλης , και το παλιό επισκοπικό μέγαρο.

Σας δείχνω ενδεικτικά κάποιες εικόνες από την κατάσταση που επικρατούσε στο χώρο του Αρχαίου Θεάτρου πριν γίνουν οι απαλλοτριώσεις. Επίσης σας δείχνω ακόμα μερικές εικόνες από τις κατεδαφίσεις για να καταλάβετε τι δυσκολίες αντιμετωπίσαμε από την απομάκρυνση των κρημνισμάτων των οικοδομών και την απελευθέρωση των μαρμάρων από τα πακτωμένα σίδερα και τα τσιμέντα .

Το Θέατρο της Λάρισας οικοδομήθηκε στο πρώτο μισό του 3ου αιώνα π.Χ στα χρόνια του βασιλιά της Μακεδονίας Αντιγόνου Γονατά. Λειτούργησε δε έξι(6) αιώνες περίπου μέχρι το τέλος του τρίτου(3) αιώνα μ.Χ ή στις αρχές του τέταρτου (4)αιώνα οπότε διακόπηκε απότομα η ζωή του.

Κοίλο του Αρχαίου Θεάτρου της Λάρισας αποτελούσε η ίδια η πλαγιά του λόφου η οποία με κατάλληλες εκσκαφές είχε διαμορφωθεί σε αναβαθμούς για την τοποθέτηση των μαρμάρινων εδωλίων Στο μέσον περίπου του κοίλου με μεγάλη εκσκαφή είχε διαμορφωθεί ένας διάδρομος , το διάζωμα του θεάτρου. Είναι στρωμένος με μεγάλες πλάκες λευκού μαρμάρου οι οποίες πατούν πάνω σε ογκώδεις πωρόλιθους.

Για την κατασκευή του επιθεάτρου δημιουργήθηκε ένας ισχυρός αντερεισματικός τοίχος ύψους 1,30 μέτρων από κυβόλιθους άσπρου μαρμάρου οι οποίοι στη μπροστινή τους επιφάνεια έχουν λεπτομερή εργασία λάξευσης και διακόσμηση με λέσβια κυμάτια. Το επιθέατρο χωριζόταν με 20 κλιμακίδες ανόδου σε 22 κερκίδες με 11 σειρές εδωλίων. Από τη σημερινή κατάσταση του επιθεάτρου μας λείπει περίπου το 60% των μαρμάρων. Το επιθέατρο δεν καταλάμβανε όλο το εύρος του Αρχαίου Θεάτρου αλλά ήταν μερικά μέτρα πιο περιορισμένο.

Στο κυρίως Θέατρο τα πράγματα είναι τελείως διαφορετικά. Τα μάρμαρα που είναι στη θέση τους καλύπτουν ένα ποσοστό 85% και πλέον. Το μαρμάρινο υλικό προέρχεται από τα τεράστια λατομεία στην περιοχή Καστρί Αγιάς. Τα μαρμάρινα εδώλια πατούν πάνω σε βατήρες από ημίεργες σχιστολιθικές πλάκες. Οι θεατές στην περίοδο της ακμής του μνημείου ανέρχονταν σε 10.000 περίπου. Είχε 10 κλίμακες ανόδου και 11 κερκίδες, με 24 σειρές εδωλίων.

Η ορχήστρα έχει διάμετρο 25,5 μέτρα και ήταν στρωμένη με μαρμάρινες πλάκες όπως και τα δάπεδα των 4 δωματίων της σκηνής . Τη ρωμαϊκή περίοδο επιχωματώθηκε και μεταβλήθηκε σε κονίστρα για την τέλεση μονομαχικών αγώνων.

Την ορχήστρα περιτρέχει ένας κτιστός αποχετευτικός αγωγός, ο Εύριπος, για την απομάκρυνση όμβριων υδάτων ο οποίος διαπερνά την θεμελίωση της σκηνής με δύο εξόδους νότια του 1ου και 4ου δωματίου της σκηνής και από εκεί και πέρα κατευθύνεται μετά από ένα φρεάτιο που είναι κάτω από το οδόστρωμα του σημερινού δρόμου σε μια έξοδο τούτη τη φορά προς τον Πηνειό. Ο αγωγός είναι μαρμαροστρωμένος και καλύπτεται με μαρμάρινες πλάκες με επιμελημένη εργασία λάξευσης. Οι διαστάσεις του είναι πλάτος 0,74 και ύψος 1,04 και παρουσιάζει έντονη κλίση προς την έξοδο των ομβρίων υδάτων. Λειτουργεί δε ακόμα και σήμερα.

Οι πάροδοι με τους αναλημματικούς τοίχους σώζονται σε άριστη κατάσταση σε βάθος 4 μέτρων. Θα πρέπει να γίνει σαφές ότι υπήρχαν δύο αναλήμματα. Το ένα που συγκρατούσε τα φορτία της πίεσης του κυρίως Θεάτρου και όριζε την πάροδο και το άλλο ήταν πιο ψηλό και συγκρατούσε το επιθέατρο. Μεταφερθείτε τώρα στην αρχαιότητα .Να μπαίνει κανένας αφού είχε διέλθει τους κεντρικούς πομπικούς δρόμους της αρχαίας πόλης, στις παρόδους με τους μαρμάρινους αναλημματικούς τοίχους και τα πλακοστρωμένα δάπεδα, να ανεβαίνει τις μνημειώδεις κλίμακες στο επιθέατρο, να αντικρύζει το μεγαλειώδες κυρίως Θέατρο και στο τέλος το βλέμμα του να επικεντρώνεται στο μεγαλοπρεπέστερο τμήμα του μνημείου με το προσκήνιο και τα αγάλματά του. Και εννοώ φυσικά τη σκηνή.

Η σκηνή είναι το καλύτερα διατηρημένο τμήμα του μνημείου. Και έχει 4 κύριες οικοδομικές φάσεις. Η πρώτη ανάγεται στο πρώτο μισό του 3ου αιώνα π.Χ και είναι σύγχρονη με την κατασκευή του Θεάτρου. Αποτελείται από τέσσερα (4)δωμάτια με τρεις (3 )εισόδους ανάμεσά τους και έχει συνολικό μήκος 37 μέτρα και ύψος 3 μέτρα. Τα εσωτερικά δωμάτια 2 και 3 επικοινωνούσαν μεταξύ τους και ήταν τα παρασκήνια. Τα δύο άλλα 1 και 4 είχα είσοδο μόνο από τον Νότο και χρησιμοποιούνταν ως σκευοθήκες. Ήταν κατασκευασμένη με λαξευμένους πωρόλιθους από το Κριντήρι Τυρνάβου . Η κύρια όψη της προς την πλευρά της ορχήστρας και των θεατών καλύπτονταν κατά την τέλεση των παραστάσεων με ζωγραφικούς πίνακες. Αυτό τεκμηριώνεται από τα σιδερένια καρφιά που υπάρχουν ακόμα και σήμερα από όπου κρεμούσαν τους πίνακες .Αυτή την εποχή οι υποκριτές έβγαιναν από την κεντρική είσοδο της σκηνής και έπαιζαν μαζί με το χορό στην ορχήστρα.

Μετά από έναν αιώνα στο πρώτο μισό του 2ου αιώνα π.Χ η σκηνή μεταμορφώθηκε . Δύο (2) μέτρα μπροστά από την παλαιότερη σκηνή κατασκευάστηκε το προσκήνιο με έξι( 6) δωρικούς ημικίονες , έξι(6) πεσσούς, και έξι(6) κίονες συνολικού μήκους 20 μέτρων. Πάνω στους ημικίονες αυτούς υπήρχε ο Δωρικός θριγκός που ήταν τοποθετημένος δρομικά και έβαινε παράλληλα προς τη σκηνή. Για στατικούς λόγους κατά διαστήματα έμπαιναν κάθετα μπλοκ μαρμάρων τα οποία συνέδεαν την κιονοστοιχία του Δωρικού θριγκού με τον μπροστινό τοίχο της σκηνής. Τα μαρμάρινα αυτά μπλοκ ήταν οι λεγόμενοι μετέωροι θράνοι. Πάνω στους μετέωρους θράνους τοποθετούνταν ξύλινες τραβέρσες και σανίδια. Έτσι διαμορφώνονταν ένα ξύλινο πατάρι το λογείο της αρχαίας παράδοσης όπου έπαιζαν οι αρχαίοι υποκριτές οι οποίοι ανέβαιναν εκεί από εσωτερικές ξύλινες κλίμακες. Τώρα απομονώνεται ο χορός στην ορχήστρα από τους υποκριτές. Οι υποκριτές παίζουν 3 μέτρα πιο ψηλά από την ορχήστρα και είναι ορατοί από όλο το θέατρο .Τα ενδιάμεσα κενά μεταξύ των ημικιόνων του προσκηνίου καλύπτονταν από ζωγραφικούς πίνακες που είχαν σχέση με την πλοκή κάθε έργου και είναι τα γνωστά στυλοπινάκια. Ήταν στημένα ακόμα την εποχή αυτή στη σκηνή αρκετά γλυπτά από τα οποία σας παρουσιάζω ορισμένα χαρακτηριστικά παραδείγματα.

Η 3η οικοδομική φάση της σκηνής χρονολογείται στα χρόνια του Ρωμαίου αυτοκράτορα Οκταβιανού Αυγούστου(28π.Χ-14 μΧ) και των διαδόχων του αυτοκρατόρων Τιβερίου (14-31 μ.Χ) και του Γερμανικού. Ο Οκταβιανός Αύγουστος αναγορεύτηκε εδώ το 10 μ.Χ σε άρχοντα του κοινού των Θεσσαλών και φαίνεται ότι προσέφερε πολλές ευεργεσίες στην Λάρισα , εκτός από τα προνόμια της Augusta που της είχε απονείμει.

Στην 3η αυτή οικοδομική φάση, η σκηνή έχει υποστεί σοβαρές αλλοιώσεις. Καθαιρέθηκε η μπροστινή πλευρά πωρολίθων των δωματίων 1 και 4 και αντικαταστάθηκε με μαρμάρινη επένδυση .Τώρα προστέθηκαν στους μαρμάρινους κυβόλιθους Δωρικοί ημικίονες οι οποίοι επιστέφονται με δωρικά ημικιονόκρανα. Έτσι βλέπουμε σήμερα από τρείς Δωρικούς ημικίονες στη θέση τους στην Ανατολική και Δυτική εξωτερική πλευρά τους και από τρείς στη Βόρεια προς την πλευρά της ορχήστρας. Στις γωνίες του 1ου και 4ου δωματίου ακόμα λαξεύτηκαν 4 πεσσοί. Αυτή την περίοδο η σημαντικότερη αλλοίωση της σκηνής ήταν η προσθήκη του δευτέρου ορόφου και το συνολικό ύψος της ήταν 8,50 μέτρα. Στο πίσω μέρος της σκηνής διατηρείται όρθια η μεγάλη στοά η οποία στηριζόταν σε επιχρισμένους πώρινους κίονες. Εδώ αυλίζονταν οι λεγόμενοι Διονυσιακοί τεχνίτες κατά την τέλεση Διονυσιακών αγώνων και άλλου είδους παραστάσεων. Μετά από αυτή τη σύντομή περιγραφή φαντάζομαι ότι έγινε σαφής και κατανοητή η μεγαλοπρέπεια του σκηνικού οικοδομήματος του Αρχαίου Θεάτρου .

Στην τέταρτη φάση του μνημείου , στο τέλος του 2ου αρχές 3ου αιώνα μ.Χ μετά από ισχυρό σεισμό κατέρρευσε ο 2ος όροφος της σκηνής, ο Δωρικός θριγκός και τμήμα του υπερέχοντος επιθεάτρου. Τώρα γίνονται σοβαρές μεταβολές στο μνημείο. Κλείστηκαν και οι δύο πάροδοι με τα μάρμαρα των θυρωμάτων και άλλα μάρμαρα της σκηνής. Τοποθετήθηκαν πάνω στην 21η σειρά των εδωλίων, σε ενιαία γραμμή , στηθαία ενεπίγραφα , μαρμάρινα μπλοκ δηλαδή ,τα οποία προέρχονταν από κάποιο μεγάλο επιτύμβιο μνημείο του 2ου αιώνα μ.Χ. Η επιγραφή τους καλύφθηκε με επίχρισμα. Αποξηλώθηκαν οι 3 πρώτες σειρές εδωλίων εκ των οποίων τα πρώτα χρησιμοποιήθηκαν όρθια ως αντιστήριξη των ογκωδών μαρμάρινων στηθαίων. Τα υπόλοιπα χρησιμοποιήθηκαν σε ενιαία γραμμή πίσω από τα στηθαία για λόγους στατικούς και για να δημιουργηθεί ένας διάδρομος προσπέλασης θεατών. Πάνω στα στηθαία και τα εδώλια αυτά διανοίχτηκαν μεγάλοι τόρμοι για την τοποθέτηση διφράχτων προστασίας των θεατών .Όπως γίνεται αντιληπτό διευρύνθηκε η ορχήστρα και μίκρυνε το κοίλο. Παράλληλα έκλεισαν και οι δύο είσοδοι της σκηνής η κεντρική και η ανατολική. Αφέθηκε ανοιχτή μόνο η δυτική η οποία έκλεινε με δίφραχτο. Δημιουργήθηκε με άλλα λόγια ένας κυκλικός κλειστός χώρος ευρύτερης αρένας από αυτή του 1ου αιώνα για την τέλεση επικίνδυνων για τους θεατές αγωνισμάτων τα οποία πιθανότατα περιελάμβαναν και θηριομαχίες. Τον 7ο αιώνα μ.Χ ισχυρότατος σεισμός αποτελείωσε ορισμένα όρθια τμήματα του μνημείου όπως την πίσω από την σκηνή στοά ,τους Δωρικούς ημικίονες του προσκηνίου και λιθόπλινθους των αναλημμάτων οι οποίοι κατέπεσαν. Οι ζημιές από αυτό το σεισμό είναι ακόμη εμφανείς στους τοίχους της σκηνής.

Αυτό είναι το ιστορικό της αποκάλυψης του Αρχαίου Θεάτρου όσο πιο σύντομα γινόταν καθώς και τα αρχαιολογικά δεδομένα που προέκυψαν μέχρι σήμερα από την εργασία 37 χρόνων . Συνδέονται πολλές φορές με ευχάριστες στιγμές και αρκετές φορές με θυμό , αγανάκτηση ή έντονη συναισθηματική φόρτιση. Όμως δεν ήμουν μόνος μου σε αυτό το χώρο. Εργάστηκαν και εργάζονται για πολλά χρόνια μαζί μου, τα παιδιά μου, οι συντηρητές μου, και οι εργατοτεχνίτες μου και αναφέρομαι σ’ αυτούς που χωρίς τον κόπο τους και την αγάπη τους στο μνημείο δεν θα ήταν δυνατό να προχωρήσει τίποτα. Πρόκειται για ανθρώπους που πρώτοι πιάνουν με τα χέρια τους τα μάρμαρα, που πληγώνουν τα δάχτυλά τους από τα νυστέρια, που ανεβοκατεβαίνουν πολλές φορές την ημέρα τις κερκίδες, που δέχονται καθημερινά καλόβουλη και κακόβουλη κριτική. Είναι τα παιδιά που έχουν μάθει να παρατηρούν το μνημείο, να το πονούν, να το βιώνουν. Τους διαβεβαιώνω και από αυτή τη θέση ότι τους αγαπώ όλους πάρα πολύ και ας είμαι μερικές φορές λίγο αυστηρός μαζί τους. Επίσης, πώς να μην αναφερθώ στον πολύτιμο και αναντικατάστατο συνεργάτη μου και αγαπημένο φίλο, τον λαμπρό αρχιτέκτονα Δημήτρη Καραγκούνη. Για ‘μένα, εμείς οι δυο τόσα χρόνια ήμασταν ένα και στα ευχάριστα και στα δυσάρεστα και στην ανεύρεση πλήθούς γλυπτών και στην απομάκρυνση σιδήρων πακτωμένων στα μάρμαρα. Συνεργαστήκαμε όλα αυτά τα χρόνια με απόλυτη σύμπνοια και συνεννόηση που πολλές φορές γινόταν αστραπιαία κοιτάζοντας ο ένας τα μάτια του άλλου Ότι γνωρίζω εγώ το γνωρίζει και εκείνος. Και εάν κάποιος στο μέλλον πει ότι αυτό το θέατρο το έχει φέρει στο φώς ο αρχαιολόγος Αθανάσιος Τζιαφάλιας, θα πρέπει έντιμα να προσθέσει και το όνομα του αρχιτέκτονα Δημήτρη Καραγκούνη. Όπως θα παρατηρήσατε το θέατρο είναι κατάγραφο από επιγραφές. Σαράντα χρόνια τώρα συνεργάζομαι με έναν μεγάλο ευρωπαίο ιστορικό επιγραφικό με το οποίο από κοινού και ο καθένας χωριστά έχουμε δημοσιεύσει 100άδες επιγραφές από όλο το Θεσσαλικό χώρο. Τα τελευταία χρόνια μελετούμε τις επιγραφές του Αρχαίου Θεάτρου σε μία προσπάθεια και τα κείμενα να σώσουμε και τα μάρμαρα να ταυτίσουμε . Μέσα από αυτή τη μελέτη βγαίνει η ύστερη Ελληνιστική και κυρίως η Ρωμαϊκή ιστορία της Λάρισας και της Θεσσαλίας γενικότερα. Ονόματα συνέδρων του κοινού των Θεσσαλών, εθνικά ονόματα πόλεων μακρινών που συμμετείχαν στη μεγάλη λαρισαϊκή γιορτή Ελευθέρια προς τιμή του Ελευθερίου Διός . Λεύκιος Κορνήλιος Βάλβος ,ιστορικό πρόσωπο Σωτήρας της Λάρισας Ιερομνήμονες , Ταγοί, Αγορανόμοι, ονόματα διασήμων μονομάχων και νικητών στον ιππόδρομο και σοβαρές δικαστικές και πολιτικές αποφάσεις . Επίσης ταυτιστήκαν και τα στέμματα 4άρων πανάρχαιών Λαρισαϊκών οικογενειών. Τα τελευταία 2 χρόνια μάτωσαν τα γόνατά μας προκειμένου να ταυτίσουμε τα εδώλια που βρίσκονται σήμερα αποτεθειμένα περιμετρικά της ορχήστρας. Όπως αντιλαμβάνεστε πρόκειται για τον μεγάλο επιστήμονα Bruno Helly ,( ο οποίος μου έκανε την εξαιρετική τιμή να ξεκινήσει από την Lyon της Γαλλίας για να είναι απόψε κοντά μου.Bruno παλιόφιλε σε ευχαριστώ από την καρδιά μου Από το 1974 είμαστε μαζί και ερευνούμε τις επιγραφές. Για εμένα δεν είσαι απλός ένας πολύ καλός φίλος .Είσαι αδελφός και δάσκαλος σε πολλά πράγματα.) Μακάρι να μας δίνει ο Θεός δυνάμεις να τελειώσουμε το τιτάνιο έργο των επιγραφών του Αρχαίου Θεάτρου. Σε αυτό το σημείο πρέπει να ευχαριστήσω και τα μέλη της επιστημονικής επιτροπής που με γνώση, ζήλο και ξεχωριστό ενδιαφέρον προσφέρουν πολύτιμη βοήθεια για την πρόοδο των εργασιών και την συνολική ανάδειξη αυτού του μνημείου. Και αναφέρομαι στην έφορο Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων Λάρισας την Κα Ανθή Ευσταθίου ,την επίτιμη διευθύντρια του υπουργείου Πολιτισμού κα Βάσω Αδρύμη , τον καθηγητή του

πανεπιστημίου Ιωαννίνων κο Γιώργο Σμύρη, και την μηχανικό της 7ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων Λάρισας κα Πλασταρά Αικατερίνη όλους τους ευχαριστώ θερμότατα από καρδιάς. Τελειώνοντας οφείλω να πω ορισμένα πράγματα για το μέλλον του Θεάτρου προς τους εκπροσώπους της πολιτείας και ιδιαίτερα στους τοπικούς παράγοντες. Όπως είχε προγραμματιστεί με την χρηματοδότηση του ΕΣΠΑ έχει ήδη υλοποιηθεί η συντήρηση του κοίλου και ολοκληρώνεται η συντήρηση της σκηνής και των αναλημματικών τοίχων. Μένουν ακόμη η ενοικίαση γερανού, η κοπή και η τοποθέτηση βαθμίδων στις κλίμακες και η προσπέλαση στο χώρο από την δυτική πάροδο. Απαιτούνται όμως και άλλα πολύ πιο σοβαρά πράγματα για την ολοκλήρωση αυτού του σπουδαίου μνημείου.

Απαλλοτριώσεις 5 καταστημάτων στην Ανατολική πάροδο.

Μελέτες αποκατάστασης του σκηνικού οικοδομήματος ,των αναλημματικών τοίχων, των θυρωμάτων και αποκατάστασης της Ελληνιστικής φάσης του μνημείου, όπου είναι δυνατόν να γίνει. Εγώ αυτή τη στιγμή εκφράζω αμιγώς την επιστημονική – αρχαιολογική μου άποψη για το τι πρέπει να γίνει στο μνημείο και αυτό, γιατί οι εξειδικευμένες αυτές μελέτες μπορεί να φτάσουν σε μεγάλα ποσά καθόσο εκτός από αρχιτέκτονές χρειάζονται πολιτικοί μηχανικοί, εδαφομηχανικοί, γεωλόγοι, και δεν γνωρίζω ποιες άλλες ειδικότητες επιστημόνων περιλαμβάνουν τα ειδικά αυτά τεχνικά γραφεία. Όλες αυτές οι αναστηλώσεις μπορούν να πραγματοποιηθούν καθόσο τα μάρμαρα υπάρχουν σχεδόν στο σύνολό τους. Τις συνολικές δαπάνες για τις σχετικές εργασίες θα καταδείξουν οι ίδιες οι μελέτες. Πάντως ο Bruno Helly και εγώ, εθελοντικά και αφιλοκερδώς θα προσφέρουμε την βοήθειά μας σε ότι αφορά την ταύτιση των μαρμάρων. Οφείλω σ’άυτο το σημείο να τονίσω ακόμη μια φορά ότι τα προηγούμενα που είπα αφορούν την συνολική αναστήλωση και αποκατάσταση του μνημείου . Σήμερα, έχω την πλήρη πεποίθηση ότι 5-6 σειρές εδωλίων ή και ακόμη περισσότερες είναι δυνατό μετά από μικρές διορθωτικές μετακινήσεις με γερανό να χρησιμοποιηθούν για κάποιες επιφανείς εκδηλώσεις. Και το λέω αυτό μετά λόγου γνώσης .Δεν είμαι εγώ όμως υπεύθυνος για οποιαδήποτε αδειοδότηση.
Κυρίες και Κύριοι

Ομολογώ ότι όταν μου προτάθηκε από τον Κο Μπένο η διάθεσή του Διαζώματος, και του Κου Τσιάνου από το Θεσσαλικό Θέατρο να με τιμήσουν απόψε , ένιωσα μεγάλη έκπληξη, σχεδόν αμηχανία. Βλέπετε κάνοντας την δουλειά μου πάνω από 40 χρόνια στα αρχαιολογικά δρώμενα της Θεσσαλίας πιο πολύ αισθάνομαι ως εργάτης ανασκαφέας του χθες παρά σαν ένα επώνυμο πρόσωπο του σήμερα. Όταν όμως ξανασκέφτηκα την τόσο ευγενική πρόταση τους ένιωσα μεγάλη συγκίνηση και χαρά μαζί . Γι αυτό μέσα από τα βάθη της ψυχής μου τους ευχαριστώ πάρα πολύ για την τιμή που μου έκαναν. Μου δίνεται ακόμα η ευκαιρία να σας ανοίξω τούτη την στιγμή την καρδιά μου . Πολλοί συμπολίτες βλέπουν τον ανασκαφέα σε περίεργες ώρες να κινείται μέσα στο αρχαίο θέατρο και να περιτρέχει τα αρχαία μάρμαρα. Είναι η στιγμή που μιλά με την σιωπή ,που προσπαθεί με τα μάτια της ψυχής του να νιώσει και να συνομιλήσει με τους αρχαίους στυλοκοπάδες, να αποκρυπτογραφήσει τα μυστικά τους και να αναπαραστήσει με τη φαντασία του το αρχαία θέατρο σε όλο του το μεγαλείο. Μόνος αυτές τις στιγμές αφουγκράζεται τον απόηχο των χορικών ασμάτων, τη στεντόρεια φωνή των υποκριτών και την προσήλωση των θεατών στις δραματικές εξελίξεις των θεατρικών έργων. Ακόμη κρυφακούει τις ιαχές των θεατών και νιώθει την αγριότητα των μονομαχικών αγώνων.

Και τα ζεστά πρωινά του Λαρισαϊκού καλοκαιριού καθισμένος στα τελευταία έδρανα του επιθεάτρου, νιώθει την ευεργετική δροσιά του Θεσσαλού γίγαντα, του αργυροδίνη Πηνειού που κυλά τα ήρεμα νερά του λίγα μέτρα πιο πέρα και καμαρώνει την μεγαλοπρέπεια ενός σπουδαίου μνημείου. Τότε επιφυλάσσει στον ταπεινό εαυτό του το δικαίωμα να αισθάνεται περήφανος ότι προσέφερε κάτι σημαντικό για την πολιτισμική ταυτότητα του ευλογημένου αυτού τόπου. Και αυτή είναι η πραγματική τιμή για τον ανασκαφέα.

Ευχαριστώ πολύ.