Υποψήφιο για το Βραβείο Κοινού 2025 του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Fedora, το «Μέλισμα» της ΕΛΣ
Ο θρόνος του Ποτάμωνα: Από το αρχαίο θέατρο στη δεύτερη Ανάσταση της Μυτιλήνης
Με επιτυχία παρουσιάστηκε στην Καλαμάτα το graphic novel “Ένας κόσµος χωρίς τέλος”
Πέτρος Θέμελης: Ενα ντοκιμαντέρ για τον σπουδαίο αρχαιολόγο – Οι αναζητήσεις, τα όνειρα, το έργο
Η Αρχαία Μεσσήνη στο προσκήνιο μέσα από την 7η Πανελλήνια Διημερίδα Αθλοπαιδείας
Την Τρίτη 08 Απριλίου 2025 και ώρα 19:00 το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, στο πλαίσιο της συνεργασίας του με το Σωματείο «ΔΙΑΖΩΜΑ» μέσω του προγράμματος Megaron Plus, θα φιλοξενήσει στην Αίθουσα «Δημήτρης Μητρόπουλος», την αρχαιολογική διάλεξη με τίτλο: «Οι εκπλήξεις: Το μεγάλο θέατρο της Γόρτυνας. Εκεί όπου ο θρύλος συναντάει την αρχαιολογία».
Ομιλητές της εκδήλωσης θα είναι οι εξής κ.κ.: Βασιλική Συθιακάκη, Δρ Αρχαιολόγος, Προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ηρακλείου, Αθανασία Κάντα, Δρ Αρχαιολόγος, Επίτιμη Διευθύντρια Αρχαιοτήτων Περιφερειακής Ενότητας Ηρακλείου, Δανάη Κοντοπόδη, Αρχαιολόγος της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ηρακλείου, Ανδρέας Λυριντζής, Αρχαιολόγος. Συντονισμός θα γίνει από τον κ. Σταύρο Μπένο, Πρόεδρο του Σωματείου «ΔΙΑΖΩΜΑ».
Tο Μεγάλο θέατρο της Γόρτυνας στο Δήμο Γόρτυνας, στην Κρήτη, είχε λαξευτεί στη νοτιοανατολική πλαγιά του λόφου της Ακρόπολης και αποτελεί ένα από τα μεγάλα θέατρα της ρωμαϊκής αρχαιότητας.
Η σχέση του ΔΙΑΖΩΜΑΤΟΣ με το θέατρο είναι πολύχρονη και έχει συμβολική σημασία, καθώς ξεκίνησε την χρονιά που ιδρύθηκε το Σωματείο και συγκεκριμένα τον Νοέμβριο του 2008, οπότε και ο πρόεδρός του, κος Σταύρος Μπένος πραγματοποίησε περιοδεία στους χώρους θέασης και ακρόασης της Κρήτης. Στη διάρκεια του ταξιδιού του, ο κ. Μπένος, επισκέφθηκε το Αρχαίο Θέατρο της Γόρτυνας και συναντήθηκε με τους τοπικούς φορείς δηλώντας τη διαθεσιμότητα του Σωματείου στην προσπάθεια της πολιτείας για την αποκατάσταση και ανάδειξη του μνημείου.
Επιπλέον, την ίδια χρονιά το «ΔΙΑΖΩΜΑ» άνοιξε «κουμπαρά» (ηλεκτρονικό τραπεζικό λογαριασμό) για το αρχαίο θέατρο της Γόρτυνας.
Το 2009 η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ηρακλείου διέθεσε μέσω Προγραμματικής Σύμβασης στο ΥΠ.ΠΟ.Τ., χρηματοδότηση ύψους 7.000 ευρώ για την πραγματοποίηση Γεωφυσικής Έρευνας, η οποία πραγματοποιήθηκε από το ΙΤΕ και τεκμηρίωσε την θέση του θεάτρου στο συγκεκριμένο σημείο. Το μνημείο ως το 2010 δεν είχε διερευνηθεί συστηματικά ούτε είχαν γίνει εργασίες συντήρησης και παρουσίαζε μια εικόνα εγκατάλειψης και ερήμωσης.
Τον Ιούλιο του 2010 η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ηρακλείου, με την ενθάρρυνση του Διαζώματος, διέθεσε μέσω Προγραμματικής Σύμβασης, χρηματοδότηση ύψους 400.000 ευρώ για την αποκάλυψη του μνημείου. Την Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ηρακλείου (ΝΑΗ), εκπροσώπησε η τότε Νομάρχης κα. Ευαγγελία Σχοιναράκη – Ηλιάκη και το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού (ΥΠΠΟΤ), η σημερινή Υπουργός Πολιτισμού και τότε Γενική Γραμματέας Πολιτισμού, κ. Λίνα Μενδώνη.Τα αποτελέσματα της αρχαιολογικής σκαπάνης ήταν θεαματικά. Έκτοτε η έρευνα συνεχίζεται συστηματικά.
Οι ανασκαφικές εργασίες που πραγματοποιήθηκαν κατά τις περιόδους 2011, 2012 και 2014-2015 (η Προγραμματική Σύμβαση της Νομαρχίας Ηρακλείου έδωσε τη σκυτάλη στον νεοσύστατο θεσμό της Περιφέρειας Κρήτης) επικεντρώθηκαν στους χώρους του κάτω κοίλου και της ορχήστρας, στην περιοχή της νότιας παρόδου καθώς και στο κεντρικό τμήμα του προσκηνίου και της σκηνής με εντυπωσιακά αποτελέσματα.
Κατά την τρίτη ανασκαφική περίοδο εκπονήθηκαν επίσης μελέτες αποτύπωσης, αρχιτεκτονική μελέτη αποκατάστασης, γεωτεχνική και στατική μελέτη. Ειδικότερα, τον Φεβρουάριο του 2015 έγινε απευθείας ανάθεση μελετών (Τεχνικογεωλογική – Γεωτεχνική, Στατική Μελέτη Στερέωσης και Αποκατάστασης, Στατική Μελέτη Στερέωσης και Αποκατάστασης, Αποτύπωσης με Τοπογραφικές Μεθόδους) από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Ηρακλείου για την αποκατάσταση του ρωμαϊκού θεάτρου, οι οποίες ολοκληρώθηκαν και αξιολογήθηκαν στην συνέχεια από το αρμόδιο όργανο του ΥΠΠΟΑ.
Τέλος, τον Μάιο του 2020 ακολούθησε νέα Προγραμματική Σύμβαση. Ειδικότερα, μέσω τηλεδιάσκεψης υπεγράφη η Προγραμματική Σύμβαση Πολιτισμικής Ανάπτυξης για το έργο “ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΑΠΟΚΑΛΥΨΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ ΓΟΡΤΥΝΑΣ” από την Υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού, κ. Λίνα Μενδώνη και τον Περιφερειάρχη Κρήτης, κ. Σταύρο Αρναουτάκη. Το έργο αναλάμβανε να υλοποιήσει το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, μέσω της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ηρακλείου, με χρηματοδότηση 240.000 ευρώ από την Περιφέρεια Κρήτης. Στόχος του προγράμματος ήταν η ολοκλήρωση της αποκάλυψης και αποκατάστασης του Μεγάλου Θεάτρου της Γόρτυνας.
Η παρουσίαση αφιερώνεται από τους ομιλητές στον δάσκαλο, συνάδελφο και φίλο καθηγητή, Πέτρο Θέμελη |
Το θέατρο, όπως προέκυψε μέσα από την ανασκαφική έρευνα και τις εκπονηθείσες μελέτες, ανήκει στην κατηγορία των μεγάλων ρωμαϊκών θεάτρων, με μέγιστη διάμετρο περίπου 93μ. και εκτιμώμενη χωρητικότητα περίπου 7.500 θεατών. Σώζεται το μεγαλύτερο μέρος του κοίλου που χωρίζεται με δύο διαδρόμους σε τρία μέρη, η ορχήστρα και το σκηνικό οικοδόμημα.
Δείτε περισσότερα στην σελίδα του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, εδώ.
Δείτε πληροφορίες για το θέατρο στην σελίδα του ΔΙΑΖΩΜΑΤΟΣ, εδώ.
Παρακολουθήστε τη διάλεξη online εδώ:
👉 https://www.megaron.gr/event/oi-ekplixeis-to-megalo-theatro-tis-gortynas/